چطور ریاضی را به کودک پیشدبستانی خود بیاموزیم؟
مجلهی آموزش ایلیاد - در مهدکودکها آموزش ریاضی بر پایهی معرفی اصول و سرگرمی ریاضی است، بنابراین والدین میتوانند خود در خانه اصول اولیه ریاضی را به کودک خود بیاموزند. با کمک به کودک در شناسایی اعداد با استفاده از اشیاء گروهبندی شده و آموزش اعداد با فعالیتهای شمارش شروع کنید. سپس به آنها کمک کنید تا اصول جمع، تفریق و هندسه را با معادلات و شکلهای ساده بفهمند. چندین استراتژی کلی نیز وجود دارد که می تواند به یادگیری ریاضیات کمک کند، مانند خواندن کتاب، بازی کردن و ...
یادگیری اعداد و شمارش
برای نشان دادن اعداد، اشیاء را گروهبندی کنید و حرکت دهید
برای انجام این کار، نقاطی را روی یک تکه کاغذ درست کنید یا اشیاء فیزیکی مانند مهره، سکه یا بلوک را به صورت گروهی قرار دهید. گروههای مختلفی را به ترتیب ایجاد کنید، مانند ۱، ۲، ۳، ۴ و غیره. سپس با کودک خود به گروهها نگاه کنید و از او بپرسید که در هر گروه چند نفر وجود دارد. به او کمک کنید تا با شمارش اعداد و تکرار آنها در هر گروه اعداد را یاد بگیرد.
نوشتن اعداد را روی یک تکه کاغذ یا تخته سفید تمرین کنید
زمانی که نقاط را روی کاغذ رسم میکنید، از کودکتان بخواهید که به شما بگوید چند نفر در آنجا هستند، اگر کودک عدد را درست گفت، شماره را کنار نقاط بنویسید. سپس، از کودک خود بخواهید تا عدد را بگویید تا با شکل آن آشنا شود. پس از یادگیری همه اعداد، از آنها بخواهید که آنها را در کنار گروههای مختلف بگویند، تا بنویسید.
• همچنین میتوانید برگههای از پیشساخته شده را تهیه کنید و اعداد را روی آن بنویسید و از کودک بخواهید کنار گروهها قرا دهد.
• همچنین میتوانید برگههای از پیشساخته شده را تهیه کنید و اعداد را روی آن بنویسید و از کودک بخواهید کنار گروهها قرا دهد.
هنگام لمس یا اشاره به اشیاء، با صدای بلند بشمارید
این کار را هر روز، هنگام انجام کارهای مختلف مانند خرید موادغذایی، پخت و پز یا تا کردن لباسها انجام دهید. همچنین، کودک خود را تشویق کنید تا هرگونه اشیایی که با آنها روبرو میشوند را بشمارد. به عنوان مثال، تعدادی اسباببازی به آنها بدهید و از آنها بخواهید که آنها را با صدای بلند بشمارند.
اشیاء روزمره را با استفاده از کلماتی مانند کمتر، بیشتر و مساوی مقایسه کنید
مقایسهها به کودک کمک میکند پیشرفت اعداد را درک کند، بنابراین وقتی گروههای مختلفی از اعداد را به آنها نشان میدهید، از این کلمات استفاده کنید. چیزهایی مانند این را بگویید:«این گروه از اعداد دارای اعداد بیشتری از آن گروه است» یا «این مدادها یکی کمتر از پاککنهاست.»
آموزش اعداد را با اعداد کوچک ۱ تا ۵ شروع کنید
فقط زمانی که کودک مفاهیم اساسی را با اعداد کوچک آموخت، به سراغ اعداد بزرگتر بروید. از گروههای کوچکی از اشیاء برای آموزش استفاده کنید و برای شروع تا عدد 5 بشمارید. اعداد بزرکتر از ۱۰ را آموزش ندهید، تا زمانی که کودک اعداد ۱ تا ۹ را بخوبی بیاموزد.
آموختن جمع، تفریق و اندازهگیری
داستانی درباره جمع یا تفریق بگویید
داستانها به شما کمک میکنند تا توجه کودکتان بیشتر شود و علاوه بر این درک جمع و تفریق برایشان آسانتر میشود. نام کودک و چیزهایی را که به آنها علاقهمند است را در این داستانها اضافه کنید تا بتواند توجه آنها را جلب کند.
• به عنوان مثال، میتوانید به کودکتان بگویید، «اگر ۲ آب نبات داشته باشی و دوستت به نو یکی دیگر آبنبات بدهد، الان چند تا آب نبات داری؟»
• به عنوان مثال، میتوانید به کودکتان بگویید، «اگر ۲ آب نبات داشته باشی و دوستت به نو یکی دیگر آبنبات بدهد، الان چند تا آب نبات داری؟»
شکلهای مختلف نمایش یک عدد را بنویسید
در حالی که کودکهای پیش دبستانی لازم نیست در این سن بتوانند معادلات را حل کنند، فقط میتوانید مفهوم معادلات را معرفی کنید. تمام راههای نمایش عدد را با اضافه کردن عددهای دیگر به هم بنویسید.
• به عنوان مثال، برای نشان دادن شماره ۴، میتوانید بنویسید «۴=۳+۱، ۴=۲+۲، ۴=۴+۰ »
• به عنوان مثال، برای نشان دادن شماره ۴، میتوانید بنویسید «۴=۳+۱، ۴=۲+۲، ۴=۴+۰ »
از کودکتان بخواهید برخی اشیاء را با یک خطکش اندازهگیری کنند
شمارههایی که کودک آموخته است را روی یک خطکش به او نشان دهید و به او یاد دهید که چگونه میتواند از آن برای اندازهگیری استفاده کنند. سپس، آنها را ترغیب به استفاده از آن برای اندازهگیری اشیاء مختلف مانند مداد، تصویر یا اسباببازی خاص خود کند.
به کودک آموزش دهید تا با چیدمان مهرهها و بلوکها، الگوهای آن را مشاهده کنند
از مهرههای رنگی مختلف استفاده کنید و آنها را در یک الگوی رنگی مرتب کنید یا بلوکها را به شکل یک الگو، مرتب کنید. از کودک بخواهید که این الگوها را ببیند و سپس آن را با استفاده از مهرهها و بلوکها دوباره بسازد.
آموزش مبانی هندسه
از جهتها برای توصیف محیط اطراف کودک استفاده کنید
جهتها به کودک کمک میکند تا روابط بین اشیاء و دنیای اطراف را درک کند، که یک مفهوم اصلی در هندسه است. این کار را با استفاده از اصطلاحات مکانی مانند بالا، زیر، در کنار، اطراف و پشت آن توصیف کنید. سپس، کودک خود را به انجام همین کار ترغیب کنید. میتوانید از کودک بخواهید که اشیا اطراف را با این اصطلاحات نشان دهد.
اشکال دو بعدی و سه بعدی را به کودک یاد دهید
این کار را با نشان دادن اشکال خاص به کودک انجام دهد. این کار را برای کودک ابتدا با مشخص کردن شکلهایی که با آن روبرو میشوید یا ترسیم میکنید به او بیاموزید. سپس، از کودک بخواهید که همین کار را انجام دهد.
• سعی کنید چیزی مانند این را بگویید: «یخچال و فریزر ما شکل یک مستطیل است» یا «این توپ یک کره است».
• با شکلهای ساده مانند مربع، مستطیل، مثلث و دایره شروع کنید، سپس به سمت پیشرفتهتر مانند پنجضلعی، شش ضلعی و ... بروید.
• سعی کنید چیزی مانند این را بگویید: «یخچال و فریزر ما شکل یک مستطیل است» یا «این توپ یک کره است».
• با شکلهای ساده مانند مربع، مستطیل، مثلث و دایره شروع کنید، سپس به سمت پیشرفتهتر مانند پنجضلعی، شش ضلعی و ... بروید.
ضلعها و زوایای اشکال مختلف را بشمارید
هر وقت با یک شکل روبرو شدید، با کودکتان آن را بررسی کنید. از آنها بخواهید تا به شما بگویند که شکل چند ضلع و زاویه دارد. با شمردن اضلاع شکل جدید با صدای بلند این کار را به او بیاموزید و سپس هنگام مواجهه با شکل مشابه از آنها بخواهید که همین کار را انجام دهند.
• به عنوان مثال، ممکن است بگویید: «این مربع دارای ۴ ضلع و ۴ زاویه است» یا «این دایره هیچ زاویهای ندارد.»
• این کار را با اشکال ساده مانند مربع، مثلث، مستطیل و دایره شروع کنید. سپس به شش گوش، پنج ضلعی، هشت ضلعی و ستاره بروید. شما میتوانید این کار را با اشیاء ۳ بعدی نیز انجام دهید.
• به عنوان مثال، ممکن است بگویید: «این مربع دارای ۴ ضلع و ۴ زاویه است» یا «این دایره هیچ زاویهای ندارد.»
• این کار را با اشکال ساده مانند مربع، مثلث، مستطیل و دایره شروع کنید. سپس به شش گوش، پنج ضلعی، هشت ضلعی و ستاره بروید. شما میتوانید این کار را با اشیاء ۳ بعدی نیز انجام دهید.
به کودک نشان دهید که چگونه شکلها را جدا و ترکیب کند تا شکلهای جدیدی ایجاد کند
در ابتدا مثالهایی را در اختیار کودک قرار دهید، مانند این که به آنها نشان دهید که چگونه میتواند یک مربع را به نصف برش دهید تا ۲ مستطیل به دست بیاید یا ۲ مثلث را برای ساخت یک مربع ترکیب کنید. سپس، کاغذ را به شکلهای مختلف برش داده و از آنها بخواهید شکلها را جدا کرده و ترکیب کنند تا شکلهای جدیدی ایجاد کنند.
• به عنوان مثال، ممکن است بگویید: «مثلثها را در کنار هم قرار دهید تا یک مربع بسازید» یا «دایره را به نصف برش بزنید تا ۲ شکل ماه ایجاد شود»
• به عنوان مثال، ممکن است بگویید: «مثلثها را در کنار هم قرار دهید تا یک مربع بسازید» یا «دایره را به نصف برش بزنید تا ۲ شکل ماه ایجاد شود»
انتخاب ابزار برای تدریس ریاضی
کتابهایی را بخوانید که دارای اعداد و سایر مفاهیم ریاضی هستند
خواندن کتابهایی که شامل شمارش، جمع، تفریق و شکل میشوند، روش بسیار خوبی برای معرفی مفاهیم پایه ریاضی است. با کودک خود با صدای بلند بخوانید و از آنها سؤالاتی در مورد تصاویر بپرسید تا به آنها در یادآوری مفاهیم کمک کنید.
• به عنوان مثال، ممکن است چیزی مثل این را بگویید:«اینجا ۵ اردک وجود دارد، اما پس از مدتی یکی از آنها میرود. الان چند اردک وجود دارد؟»
• حتماً کتابهایی را انتخاب کنید که مناسب سن کودک شما باشد.
• به عنوان مثال، ممکن است چیزی مثل این را بگویید:«اینجا ۵ اردک وجود دارد، اما پس از مدتی یکی از آنها میرود. الان چند اردک وجود دارد؟»
• حتماً کتابهایی را انتخاب کنید که مناسب سن کودک شما باشد.
برای تمرین مفاهیم ریاضی از برگهها و کتابهای کار استفاده کنید
شما میتوانید بسیاری از برگههای تمرین ریاضی را به صورت آنلاین پیدا کنید یا یک کتاب کار خریداری کنید که شامل درسها و تمرینات ریاضی است. از کودک خود بخواهید روزانه ۱ یا چند کاربرگ کامل را برای تحکیم مفاهیمی که آموخته است، تکمیل کند.
در طول روز در حین کارهای روزمره ریاضی را تمرین کنید
ریاضی در همه جا وجود دارد. شما میتوانید در هنگام خرید، انجام کارهای خانگی یا در حین مسافرت خانوادگی، مفاهیم ریاضی را آموزش دهید. به دنبال راههایی باشید که بتوانید در فعالیتهای روزانه خود مفاهیم ریاضی را با کودک خود تقویت و تمرین کنید.
• مثلاً اگر به باغ وحش میروید، از کودک خود بخواهید تعداد حیواناتی را که میبیند، حساب کند.
• مثلاً اگر به باغ وحش میروید، از کودک خود بخواهید تعداد حیواناتی را که میبیند، حساب کند.
از بازیها برای تقویت مفاهیم ریاضی و سرگرمی استفاده کنید
انجام بازی با کودک، یکی دیگر از راههای عالی برای علاقهمند کردن آنها به ریاضیات و ارتباط آن با تفریح است. بازیهایی متناسب با سن کودک انتخاب کنید و هنگام بازی کردن بر مفاهیم ریاضی تأکید کنید، مانند گفتن شمارهها با صدای بلند و ترغیب کودک به انجام همان کارها.
اشکال هندسه را با خمیر بازی تمرین کنید
خمیرهای بازی موارد فیزیکی هستند که میتوانید از آنها برای آموزش مفاهیم ریاضی کودک استفاده کنید. میتوانید با استفاده از آنها شکلهای مختلف هندسی که قبلاً آموخته است را درست کند.
مجلهی آموزش ایلیاد