سیفلیس چیست و چطور علائم آن را تشخیص دهیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - یکی از اولین علامت‌های سیفلیس معمولاً یک زخم قرمز و بدون درد در ناحیه تناسلی است که طی ۳ تا ۶ هفته از بین می‌رود. سیفلیس یک عفونت مقاربتی بسیار عفونی (STI) است که توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شود و معمولاً از طریق واژن، مقعد یا رابطه جنسی دهانی پخش می‌شود. برای بهبودی کامل از بیماری سیفلیس به درمان پزشکی نیاز دارید، که پس از از بین رفتن درد اولیه ادامه خواهد یافت. مطالعات نشان می‌دهد که سیفلیس قابل درمان است، اما شما باید به دنبال درمان زودهنگام برای جلوگیری از عوارض بالقوه و تهدیدکننده آن باشید. اگر فکر می‌کنید سیفلیس دارید نگران نباشید، ولی برای شروع بهبودی به پزشک مراجعه کنید.

 

چنانچه بدانید چگونه مردم سیفلیس را به یکدیگر منتقل می‌کنند، می‌توانید متوجه شوید که آیا در معرض خطر هستید یا خیر. این بیماری از طریق تماس با زخم یا جوش ناشی از سیفلیس، از شخصی به فرد دیگر منتقل می‌شود. این زخم‌ها ممکن است در قسمت خارجی آلت تناسلی مرد و ناحیه بیرونی واژن یا در داخل کانال واژن، مقعد و روده ظاهر شود. همچنین ممکن است در لب و داخل دهان وجود داشته باشد.
•    اگر با شخصی که به این بیماری مبتلا شده است رابطه جنسی واژنی، مقعدی یا دهانی داشته‌اید، در معرض خطر ابتلا به سیفلیس هستید.
•    برای ابتلا به سیفلیس، باید با یک زخم آلوده تماس مستقیم برقرار کنید. سیفلیس از طریق ظروف غذاخوری مشترک، صندلی، صندلی توالت، وان حمام یا استخرهای شنا پخش نمی‌شود.
•    مردانی که رابطه جنسی با مردان دارند (MSM) به طور قابل توجهی بیشتر از افراد مبتلا به سیفلیس هستند

 

مراحل اولیه بیماری علائم قابل توجهی ندارد و بسیاری از افراد حتی نمی‌دانند که آنها سیفلیس دارند. حتی اگر ناقل‌ها متوجه زخم‌ها و علائم شوند، ممکن است که ندانند سیفیس است و ممکن است آنها را برای مدت طولانی درمان نکنند. از آنجا که زخم‌های جزئی از ۱ تا ۲۰ سال پس از عفونت اولیه می‌توانند به تدریج پیشرفت کنند، ممکن است ناقلین ناآگاهانه بیماری را به دیگران منتقل کنند.

 

سیفلیس دارای ۳ مرحله است: مرحله اولیه، ثانویه و درجه سوم یا مرحله آخر. مرحله اولیه معمولاً حدود ۳ هفته پس از اولین مواجهه با درد سیفلیس آغاز می‌شود. با این حال، علائم ممکن است در هر جایی بین ۱۰ تا ۹۰ روز پس از قرار گرفتن در معرض بیماری، ظاهر شود.
•    مرحله اولیه سیفلیس اغلب با ظهور یک زخم بدون درد به نام «شانکر» آغاز می‌شود که کوچک، سفت، دایره‌ای و بدون درد است. اگرچه معمولاً فقط یک زخم وجود دارد، ولی ممکن است تعداد بیشتری نیز وجود داشته باشد.
•    زخم از جایی که این بیماری وارد بدن شود، ظاهر می‌شود. محل‌های عفونت شایع شامل دهان، دستگاه تناسلی و مقعد است.
•    این درد در ۴ تا ۸ هفته به خودی خود بهبود می‌یابد و جای زخم باقی نمی‌ماند. با این حال، این بدان معنی نیست که سیفلیس از بین رفته است. بدون درمان مناسب، عفونت به سادگی به مرحله دوم منتقل می‌شود.

 

مرحله ثانویه سیفلیس معمولاً ۴ تا ۸ هفته پس از عفونت اولیه شروع می‌شود و بین ۱ تا ۳ ماه به طول می‌انجامد. این مرحله با جوش‌هایی در کف دست‌ها و کف پا شروع می‌شود. این نوع جوش‌ها معمولاً خارش ندارند، اما باعث ایجاد لکه‌های زبر و قهوه‌ای مایل به قرمز بر روی پوست می‌شوند. سایر جوش‌ها با ظاهری کمی متفاوت، ممکن است در سایر قسمت‌های بدن ظاهر شود. معمولاً مردم یا متوجه این جوش‌ها نمی‌شوند یا تصور می‌کنند که دلایل دیگری دارند. این معمولاً منجر به تاخیر در درمان علت واقعی آنها می‌شود.
•    علائم دیگری نیز در این مرحله ظاهر می‌شوند. آنها گاهی اوقات با مشکلات دیگری مانند آنفولانزا یا استرس اشتباه گرفته می‌شوند. این علائم عبارتند از: خستگی، درد عضلانی، تب، گلودرد، سردرد، غدد لنفاوی متورم، ریزش مو و کاهش وزن.
•    حدود یک سوم از کسانی که در مرحله ثانویه سیفیلیس، تحت درمان قرار نمی‌گیرند، سیفلیس پنهان یا مرحله سوم ایجاد می‌کنند. مرحله‌ی پنهان، مرحله‌ی بدون علامتی است که قبل از مرحله‌ی سوم ظاهر می‌شود.

مرحله پنهان با ناپدید شدن علائم مراحل ۱ و ۲ آغاز می‌شود. باکتری‌های سیفلیس هنوز در بدن وجود دارد، اما دیگر هیچ نشانه یا علائمی از این بیماری وجود ندارد. این مرحله می‌تواند سالها ادامه داشته باشد. با این وجود، در حدود یک سوم از افرادی که در طول مرحله پنهان درمان نمی‌شوند وارد مرحله سوم سیفلیس می‌شوند که دارای علائم شدید است. سیفلیس مرحله سوم ممکن است تا ۱۰ تا ۴۰ سال پس از عفونت اولیه خود را نشان ندهد.
•    سیفلیس مرحله سوم باعث آسیب به مغز، قلب، چشم‌ها، کبد، استخوان‌ها و مفاصل می‌شود. این آسیب ممکن است به اندازه کافی جدی باشد که باعث مرگ شود.
•    علائم دیگر مرحله سوم شامل دشواری در حرکت عضلات، بی‌حسی، فلج شدن، کوری پیشرونده و زوال عقل است.

 

اگر یک زن باردار مبتلا به سیفلیس باشد، می‌تواند باکتری‌های بیماری‌زا را از طریق جفت به کودک متولد نشده منتقل کند. مراقبت صحیح در دوران بارداری، باید توسط پزشک برای جلوگیری از ایجاد هرگونه عارضه انجام شود. شایع‌ترین علائمی که در نوزادان متولد شده از سیفلیس دیده می‌شود عبارتند از:
تب متناوب
•    طحال و کبد بزرگ شده
•    تورم غدد لنفاوی
•    عطسه یا آبریزش مزمن بدون هیچ علت آلرژیک ظاهری
•    ایجاد جوش در کف دست و کف پا

اگر فکر می‌کنید با یک زخم سیفلیس تماس گرفته‌اید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده ترشحات غیرمعمول، زخم و یا جوش به خصوص در ناحیه دستگاه تناسلی به پزشک مراجعه کنید.

 

اکیداً توصیه می‌شود که افراد در معرض خطر، حتی اگر فاقد علائم باشند، سالانه برای بیماری سیفلیس آزمایش دهند. با این حال، تحقیقات نشان داده است که اگر شما در معرض خطر نیستید، لازم نیست در معرض غربالگری منظم برای سیفلیس قرار بگیرید. در واقع، این می‌تواند منجر به مصرف غیرضروری آنتی‌بیوتیک و اضطراب شود. شما در دسته «در معرض خطر» قرار می‌گیرید، اگر:
•    شما درگیر رابطه جنسی با افراد متفاوت هستید
•    شما یک شریک جنسی دارید که از نظر سیفلیس مثبت است
•    شما HIV دارید
•    شما یک زن باردار هستید
•    شما مردی هستید که با مردان رابطه جنسی برقرار می‌کنید

 

کارآمدترین روش برای آزمایش سیفلیس از طریق آزمایش آنتی بادی‌های سیفلیس در خون است. تست سیفلیس ارزان و آسان انجام می‌شود. پزشکان برای جستجوی آنتی بادی‌های سیفلیس در خون از یکی از روش‌های زیر استفاده می‌کنند:
•    تست‌های غیرپرومونمال؛ این آزمایش‌ها برای اهداف غربالگری ایده آل هستند و تقریباً تا ۷۰% دقیق هستند. اگر آزمایش نتیجه مثبتی داشته باشد، پزشک با آزمایش تریپونمال تشخیص را تأیید می‌کند.
•    آزمایشات تریپونمال؛ این آزمایشات برای آنتی بادی‌های خاص‌تر است و به جای غربالگری از آنها برای تأیید استفاده می‌شود.
•    برخی از پزشکان با گرفتن نمونه از یک مشکوک به سیفلیس، سیفلیس را آزمایش می‌کنند. آنها نمونه را در زیر میکروسکوپ تخصصی بررسی می‌کنند تا به دنبال ترپونما پالیدوم، باکتری‌های ایجاد کننده سیفلیس باشند.
•    تمام بیماران باید از نظر عفونت HIV آزمایش شوند.

 

درمان و مراقبت‌های مناسب پزشکی برای سیفلیس نسبتاً ساده است. هرچه زودتر سیفلیس تشخیص داده شود، درمان آن ساده‌تر است. اگر طی یک سال درمان شود، یک دوز پنی‌سیلین به طور کامل می‌تواند بیماری را درمان کند. آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند در عفونت اولیه سیفلیس بسیار مؤثر باشند، اما ممکن است در مراحل پایانی بیماری، تأثیر کمتری داشته باشند. افرادی که بیش از یک سال به این بیماری مبتلا شده‌اند ممکن است به دوزهای متعدد آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند. بیماران مبتلا به سیفلیس فاز نهفته یا سوم احتمالاً به ۳ دوز در هفته نیاز دارند.
•    اگر به پنی‌سیلین حساسیت دارید، به پزشک اطلاع دهید. به احتمال زیاد، وی به جای آن، دو هفته درمان داکسی سایکلین یا تتراسایکلین را توصیه می‌کند. توجه داشته باشید که این گزینه‌ها به دلیل خطر نقص هنگام تولد، ممکن است برای زنان باردار مناسب نباشد. اگر مسئله حاملگی باشد، پزشک در مورد گزینه‌های درمانی اضافی با شما صحبت خواهد کرد.

 

پنی‌سیلین، داکسی‌سایکلین و تتراسایکلین با از بین بردن باکتری‌های سیفلیس و از بین بردن آن از بدن کار می‌کنند. هیچ داروی خانگی یا داروهای بدون نسخه کار نخواهد کرد. فقط یک پزشک می‌تواند دوز دارویی را که برای درمان بیماری لازم است، تجویز کند.
•    اگرچه این داروها سیفلیس را درمان می‌کنند، اما نمی‌توانند آسیب‌هایی که ایجاد شده را ترمیم کنند.

 

بعد از اتمام درمان، پزشک آزمایشات غیرپرومونمال را هر ۳ ماه یکبار تکرار می‌کند. این امر به او امکان می‌دهد تا پاسخ شما به درمان را کنترل کند. اگر نتایج آزمایش ظرف 6 ماه بهبود نیاورد، این می‌تواند یک درمان ناکافی یا یک عفونت مکرر را که باید با آن برخورد شود نشان دهد.

 

این بسیار مهم است که شما در حالی که هنوز تحت معالجه هستید، رابطه جنسی نداشته باشید. تا زمانی که زخم‌های شما بهبود نیافته است و پزشک شما را بدون سیفلیس اعلام کرده است، خطر دارد که آن را به شخص دیگری منتقل کنید.
•    همچنین باید شریک جنسی خود را مطلع کنید تا او نیز تحت آزمایش و درمان قرار بگیرد.

استفاده از کاندوم در هنگام رابطه جنسی واژنی، مقعدی و یا حتی دهانی می‌تواند خطر ابتلا به ابتلا سیفلیس را کاهش دهد. با این وجود، زخم یا محل عفونت باید کاملاً توسط کاندوم پوشانده شود.
•    بدانبد که اگر زحم کاملاً با کاندوم پوشیده نباشد، ممکن است هنوز سیفلیس را دریافت کنید.

 

شما نمی‌توانید تضمین کنید که شریک جنسی شما سیفیس ندارند. به همین ترتیب، بهتر است از رابطه جنسی گاه به گاه خودداری کنید. اگر به واقع می‌دانید که شریک زندگی شما سیفلیس دارد، باید از تماس جنسی با آنها به طور کامل جلوگیری کنید، حتی اگر کاندوم پوشیده باشند.

 

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری در مورد استفاده بیش از حد از الکل و داروها توصیه می‌کنند. این مواد می‌توانند احتمال ابتلای شما به یک رفتار جنسی پرخطر را افزایش دهند، این امر شما را در گروه «در معرض خطر» قرار می‌دهد.

 

بسیار مهم است که زنان باردار مراقبت‌های خوبی از دوران بارداری انجام دهند، که شامل آزمایشاتی برای سیفلیس است. متخصصان بهداشت و درمان توصیه می‌کنند که تمام زنان باردار تحت معاینه قرار گیرند، زیرا سیفلیس می‌تواند از مادر به کودک منتقل شود، و این باعث بیماری جدی و اغلب مرگ می‌شود.
•    کودکانی که از مادر خود به سیفلیس را دریافت می‌کنند، به احتمال زیاد دچار کمبود وزن، نارس و حتی زایمان زودرس می‌شوند.
•    حتی اگر کودک بدون علائم به دنیا بیاید، نوزادان درمان نشده می‌توانند در طی چند هفته مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کنند. این مسائل شامل ناشنوایی، آب مروارید، تشنج و مرگ بالقوه است.
•    اگر مادر در تمام دوران بارداری و در زمان زایمان آزمایش شود، می‌توان از این کار جلوگیری کرد. اگر تست مثبت برگردد، هم مادر و هم نوزاد قابل معالجه هستند.

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد