رصد لکه‌ای تیره بر روی سیاره‌ی نپتون
کشف طوفان تیره بر روی نپتون
مجله علمی ایلیاد - در سال ۲۰۱۸ ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، توانستند طوفانی عظیم و تیره با عرض ۷،۴۰۰ کیلومتر را در نیمکره‌ی شمالی نپتون کشف کنند. رصدهای یک سال بعد از آن نشان داد که طوفان ایجاد شده در حال حرکت به سمت نیمکره‌ی جنوبی سیاره است.
انتظارها این بود که رصد ادامه‌ی حرکت این طوفان از دید ستاره‌شناسان پنهان بماند، ولی برخلاف انتظار دانشمندان، هابل توانسته است تغییر جهت طوفان ایجاد شده به سمت شمال را مشاهده کند. در همین زمان طوفان کوچک‌تری نیز در کنار طوفان اصلی ظاهر و سپس ناپدید شد.
طوفان‌های تیره‌ی نپتون در واقع سیستم‌های پرفشاری هستند که می‌توانند در عرض‌های جغرافیایی میانی شکل بگیرند و سپس به سمت استوای سیاره حرکت کنند. این طوفان‌ها به دلیل نیروهای کوریولیس امکان پایدار ماندن را دارند. این نیروها باعث می‌شوند طوفان‌های نیمکره‌ی شمالی به صورت ساعت‌گرد حرکت کنند. به هر حال، زمانی که این طوفان‌ها به استوای سیاره نزدیک می‌شوند، نیروهای کوریولیس ضعیف می‌شوند و پایداری طوفان‌ها کمتر می‌شود.
در شبیه‌سازی‌های کامپیوتری که دانشمندان انجام داده‌اند، طوفان‌های ایجاد شده مسیر نسبتاً مستقیمی را به سمت استوا طی می‌کنند و زمانی که نیروهای کوریولیس از بین می‌روند، پایداری طوفان‌ها از بین می‌رود. برخلاف شبیه‌سازی‌های انجام شده، طوفان عظیمی که اخیراً رصد شده است، به سمت ناحیه‌ی مرگ خود حرکت نکرده است.
دکتر «مایکل وانگ» از دانشگاه برکلی کالیفرنیا، می‌گوید: «تا چند ماه پیش هیجان داشتیم که طوفان‌های نپتون کاملاً مشابه شبیه‌سازی‌ها عمل می‌کنند، ولی به یکباره این تصور از بین رفت و مسیر طوفان به طرز شگفت‌انگیزی عوض شد.»
رصدهای هابل همچنین نشان داد که همزمان با تغییر مسیر حیرت‌انگیز طوفان عظیم، طوفان کوچک‌تری نیز در کنار آن ظاهر شده است. این طوفان حدود ۶،۳۰۰ کیلومتر عرض داشته است. این طوفان در کنار طوفان اصلی و رو به استوای نپتون قرار داشته است. در شبیه‌سازی‌های انجام شده نیز تلاطم‌هایی غیرعادی در این ناحیه مشاهده شده بود.
دکتر وانگ می‌گوید: «زمانی که برای اولین بار طوفان کوچک‌تر را مشاهده کردیم، فکر کردیم که طوفان عظیم از هم گسیخته است و تصور نمی‌کردیم طوفان دیگری شکل گرفته باشد. با این حال توانستیم نشان دهیم که طوفان‌های رصد شده با هم در ارتباط هستند. در ژانویه‌ی امسال طوفان عظیم مسیرش را عوض کرد و مجدداً به سمت شمال حرکت کرد. هنوز اطلاعات ما در مورد طوفان دوم کامل نیست و باید سال‌ها به تماشای طوفان‌ها بنشینیم تا چرخه‌ی آن‌ها را کاملاً درک کنیم. اگر هابل نبود ما فکر می‌کردیم که طوفان عظیم موجود بر روی نپتون هنوز در همان وضعیتی است که ووییجر در سال ۱۹۸۹ گزارش کرده بود و در واقع چیزی مانند لکه‌ی قرمز مشتری است.»
نتایج این مطالعات در نشست اتحادیه‌ی ژئوفیزیک آمریکا ارائه شده است.