کوسه‌ها چگونه مسیریابی می‌کنند؟

مجله علمی ایلیاد - لاکپشت‌های دریایی به استفاده از میدان مغناطیسی زمین برای پیدا کردن راه خود به سمت محلی که سر از تخم درآورده‌اند، معروف هستند. اکنون دانشمندان برای اولین بار شواهدی کشف کرده‌اند که نشان می‌دهد کوسه‌ها نیز از این میدان برای مسیریابی استفاده می‌کنند. نتایج این مطالعه‌ی جدید در مجله‌ی Current Biology منتشر شده است.

دکتر «برایان کلر» از دانشگاه ایالتی فلوریدا، می‌گوید: «تا کنون مشخص نبود که کوسه‌ها چگونه در زمان مهاجرت مسیر خود را به درستی به سمت مکان مورد نظر پیدا می‌کنند. در این مطالعه تئوری استفاده‌ی این جانداران از میدان مغناطیسی زمین به عنوان جی‌پی‌اس طبیعی اثبات شده است.»

محققین می‌دانند که برخی از گونه‌های کوسه‌ها مسیرهای خیلی طولانی را سالانه می‌پیمایند تا به مکان خاصی برسند. آن‌ها همچنین می‌دانسته‌اند که این جانداران نسبت به میدان‌های الکترومغناطیسی حساس هستند. به همین خاطر این شک همیشه وجود داشته است که کوسه‌ها نیز از میدان مغناطیسی زمین برای مسیریابی استفاده می‌کنند. چالش این موضوع آزمایش وجود این مهارت در کوسه‌ها بوده است. از آنجا که مطالعه‌ی کوسه‌ها کار بسیار سختی است، بررسی این پرسش نیز ۵۰ سال به طول انجامیده است.

محققین دریافتند که آزمایش این نظریه در کوسه‌های کوچک‌تر ساده‌تر است. همچنین آن‌ها باید گونه‌ای را مورد مطالعه قرار می‌دادند که سالانه به مکان خاصی برمی‌گردد. به این ترتیب، گونه‌ی کله چکشی انتخاب شده است. این گونه سالانه به خورها برمی‌گردد. با دانستن این موضوع این تصور وجود داشته است که کوسه‌ها می‌دانند وطنشان کجاست و مسیرهای طولانی را برای رسیدن به آنجا طی می‌کنند.

محققین برای انجام این مطالعه، ۲۰ کوسه‌ی جوان را مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها کوسه‌ها را در معرض میدان‌های مغناطیسی قرار دادند و صدها کیلومتر آن‌ها را از مکان اصلی خود دور کردند. به این ترتیب، مشخص می‌شد که کوسه‌ها از میدان مغناطیسی زمین برای مسیریابی استفاده می‌کنند یا خیر؟ نتایج به‌دست آمده به نحوی بود که دانشمندان مطمئن شدند کوسه‌ها برای مسیریابی از میدان مغناطیسی زمین استفاده می‌کنند.

بررسی بیشتر روی گونه‌های مختلف نشان داده است که کوسه‌های سفید نیز سالانه از سواحل آفریقای جنوبی به سمت استرالیا می‌روند و برمی‌گردند. در جایی که انسان برای مسیریابی وابسته به تجهیزات مختلف است، کوسه‌ها ۲۰،۰۰۰ کیلومتر را تنها به کمک توانایی‌های خود شنا می‌کنند.