چطور از سکته مغزی پیشگیری کنیم؟

مجله‌ی آموزش ایلیاد - سکته مغزی زمانی اتفاق می‌افتد که قسمتی از مغز خون کافی دریافت نمی‌کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، سلول‌ها اکسیژن یا مواد مغذی دریافت نمی‌کنند و می‌میرند. بهترین راه برای پیشگیری از سکته مغزی، داشتن یک سبک زندگی سالم و مدیریت هرگونه بیماری پزشکی دیگری است که ممکن است خطرات شما را افزایش دهد. اگر شما یا فردی که با او هستید ممکن است دچار سکته مغزی شده باشید، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

 

رژیم غذایی سالم به شما در کاهش خطرات چاقی، کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت کمک می‌کند. هر یک از این شرایط خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهد. برای کاهش خطرات ایجاد این شرایط می‌توانید:
•    مصرف نمک خود را کاهش دهید؛ این امر خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش می‌دهد. شما می‌توانید با نمک نپاشیدن روی غذای خود، کم کردن نمک پاستا یا آب برنج و خرید غذاهای کنسروی که سدیم کمی دارند، مصرف نمک خود را کاهش دهید. مواد موجود در غذاهای فرآوری شده را بررسی کنید. بسیاری از آنها نمک بالایی دارند.
•    رژیم کم چربی داشته باشید؛ رژیم غذایی چرب خطر انسداد عروق را افزایش می‌دهد. شما می‌توانید با انتخاب گوشت‌های بدون چربی مانند مرغ و ماهی و کاهش چربی گوشت قرمز به راحتی چربی کمتری بخورید. به جای شیر کامل از شیر کم چرب یا شیر بدون چربی استفاده کنید. تخم مرغ کم مصرف کنید، زیرا کلسترول بالایی دارد. غذاهای دارای برچسب رژیمی یا چربی کم را بررسی کنید، آنها می‌توانند با محتوای کم سدیم و چربی شما را شگفت‌زده کنند!
•    میزان کالری دریافتی خود را کنترل کنید. خوردن رژیم غذایی پر کالری شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت و چاقی قرار می‌دهد مگر اینکه از نظر جسمانی بسیار فعال باشید. مصرف غذاهای بسیار شیرین مانند آب نبات و شیرینی را محدود کنید. مصرف شکر بدون داشتن مواد مغذی و بدون اینکه به شما احساس سیری ‌دهد، کالری زیادی را تأمین می‌کند. این می‌تواند شما را مستعد پرخوری کند.
•    میوه‌ها، سبزیجات و غلات سبوس داری که می‌خورید را افزایش دهید. این غذاها به طور کلی دارای چربی کم و مواد مغذی زیادی هستند. آنها انرژی مورد نیاز شما را بدون چربی و کالری اضافی تأمین می‌کنند.

 

یک راه عالی برای کاهش خطرات سکته مغزی، دیابت، بیماری‌های قلبی و چاقی انجام ورزش است. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری و انجمن ملی سکته مغزی توصیه‌های زیر را ارائه می‌دهند:
•    ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی متوسط؛ فعالیت بدنی متوسط شامل مواردی مانند پیاده‌روی سریع، دوچرخه سواری یا انجام ایروبیک در آب است. این باید علاوه بر دو روز در هفته تمرینات با وزنه باشد.
•    ۷۵ دقیقه در هفته فعالیت بدنی شدید؛ این فعالیت‌ها باعث می‌شود که شما بیشتر از فعالیت‌های متوسط کار کنید. به عنوان مثال می‌توان به دویدن، دوومیدانی، دور شنا و دوچرخه سواری در بالای تپه اشاره کرد. این نیز باید با تمرینات وزنه‌ای دو بار در هفته همراه شود.
•    اگر زمان بیشتری برای تمرین ندارید، سه دوره ۱۰ دقیقه‌ای در روز انجام دهید. این ممکن است شامل پیاده‌روی تا محل کار، پیاده روی در هنگام استراحت ناهار و پیاده روی از محل کار تا خانه باشد. تمرین لازم نیست همه را همزمان انجام دهید. یک دوست را با خود ببرید تا لذت بخش‌تر شود.

 

خطر سکته مغزی در افرادی که سیگار می‌کشند دو برابر افراد غیرسیگاری است. سیگار کشیدن باعث لخته شدن می‌شود، خون شما را غلیظ می‌کند و عروق را سخت می‌کند. اگر سیگار می‌کشید و برای ترک آن مشکل دارید، منابع زیادی در اختیار شما قرار دارد. می‌توانید:
•    با پزشک خود صحبت کنید
•    از خانواده و دوستان خود حمایت بخواهید
•    هنگامی که میل به سیگار کشیدن دارید با کسی تماس بگیرید
•    از رفتن به مکان‌هایی که معمولاً سیگار می‌کشید، خودداری کنید
•    با یک مشاور صحبت کنید
•    داروهای جایگزین یا نیکوتین درمانی را امتحان کنید
•    به مطلب «چگونه سیگار را ترک کنیم؟» مراجعه کنید

 

نوشیدن بیش از حد می‌تواند فشار خون و خطر سکته مغزی را افزایش دهد. اگر مشروب می‌نوشید، سعی کنید به تدریج مصرف آن را کم کنید.

 

برخی شرایط پزشکی خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهند. اگر یکی از این شرایط را دارید، با پزشک خود در مورد نحوه بهترین درمان آن و به حداقل رساندن خطر سکته مغزی صحبت کنید.
•    فشار خون بالا؛ داشتن فشار خون بالا شما را یک و نیم برابر بیشتر در معرض خطر سکته مغزی قرار می‌دهد. اگر فشار خون بالا دارید با پزشک خود در مورد بهترین روش کنترل آن صحبت کنید. پزشک ممکن است تغییرات رژیم غذایی، ورزش یا دارو را پیشنهاد کند.
•    فیبریلاسیون دهلیزی (AFIB) این نوع ضربان قلب نامنظم به احتمال زیاد در افراد مسن یا افرادی که بیماری قلبی، فشار خون بالا یا دیابت دارند، رخ می‌دهد. به دلیل ضربان قلب نامنظم، خون شما در قلب شما جمع می‌شود. این امر مستعد لخته شدن است. در صورت داشتن این بیماری، پزشک ممکن است درمان با داروهای ضد انعقاد یا تحریک الکتریکی را پیشنهاد دهد.
•    کلسترول بالا و رسوبات چربی در عروق (تصلب شرایین)؛ کلسترول یک ماده مومی و چرب در خون شما است. در صورت مصرف بیش از حد، می‌تواند عروق را مسدود کرده و باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شود. در صورت داشتن کلسترول بالا، پزشک احتمالاً پیشنهاد می‌کند که آن را از طریق تغییر رژیم غذایی، ورزش و احتمالاً مصرف دارو کاهش دهید.
•    دیابت؛ دو نوع اصلی دیابت وجود دارد: نوع ۱ که بدن شما انسولین کافی تولید نمی‌کند و نوع ۲ که بدن شما به درستی به انسولین شما واکنش نشان نمی‌دهد. افراد مبتلا به دیابت اغلب دارای فشار خون بالا، کلسترول بالا، فیبریلاسیون دهلیزی و افزایش وزن هستند. پزشک ممکن است با ایجاد تغییر در رژیم غذایی، مصرف داروها، ورزش یا مصرف انسولین خطر سکته مغزی را کاهش دهد.
•    بیماری شریان کاروتید؛ این زمانی رخ می‌دهد که شریان‌های کاروتید باریک می‌شوند. از آنجا که این عروق خون را به مغز شما می‌رسانند، این امر شما را در برابر انسداد و سکته مغزی آسیب پذیرتر می‌کند. اگر علائم سکته مغزی یا عوامل خطرساز قابل توجهی دارید، احتمالاً پزشک شما را برای این آزمایش پیشنهاد می‌کند.

اگر مستعد خطر سکته مغزی هستید، از علائم آن آگاه باشید. اگر فکر می‌کنید ممکن است دچار سکته مغزی شده باشید، بلافاصله با عوامل اورژانس تماس بگیرید.
•    بی‌حسی یا ضعف در صورت، بازو یا پای شما؛ ممکن است فقط در یک طرف رخ دهد.
•    مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار.
•    گیجی.
•    مشکلات بینایی؛ این ممکن است در هر دو چشم یا فقط در یک چشم رخ دهد.
•    مشکل در راه رفتن، سرگیجه و از دست دادن هماهنگی.
•    سردرد

 

FAST  مخففی است که راهی آسان برای به خاطر سپردن و آزمایش علائم سکته مغزی است. مخفف صورت، بازوها، گفتار و زمان است. در صورتی که فرد ارزیابی زیر را به درستی انجام نداد یا مطمئن نیستید با اورژانس تماس بگیرید:
•    F حرف اول صورت (FACE) است: از شخص بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورت افتاده است یا خیر؟
•    A حرف اول بازوها (ARMS) است: از فرد بخواهید که هر دو بازو را بالا بیاورد. آیا یک بازو به سمت پایین رانده می‌شود؟
•    S حرف اول صحبت کردن: (SPEECH)از شخص بخواهید یک عبارت ساده را تکرار کند. آیا سخنرانی آنها شل و ول است یا عجیب است؟
•    T زمان: (TIME) در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

 

مهم است که تشخیص در اسرع وقت انجام شود تا درمان بلافاصله شروع شود. پزشک احتمالاً معاینه‌ای انجام می‌دهد، از جمله احتمالاً CT یا MRI اسکن برای تعیین اینکه آیا سکته مغزی رخ داده است یا خیر. سایر اطلاعاتی که داشتن آنها برای پزشک مفید خواهد بود عبارتند از:
•    سابقه پزشکی فرد
•    داروهایی که فرد ممکن است مصرف کند
•    دقیقاً وقتی علائم شروع شد

 

مجله‌ی آموزش ایلیاد