مادهی تاریک، چگونه باعث مرگ کهکشانها میشود؟
مجله علمی ایلیاد - اخترفیزیکدانان استرالیایی هنگام بررسی تاثیرات مادهی تاریک بر روی ۱۱.۰۰۰ کهکشان، یک قدم دیگر به سوی حل راز مرگ کهکشانها برداشتند. آنها مشاهده کردند، زمانی که گازهای میانستارهای به سرعت از کهکشان خارج میشود، مواد لازم برای تشکیل ستارگان جدید با کمبود مواجه شده و به گفتهی «توبی براون» از دانشگاه صنعتی سوینبرن ملبورن، کهکشانها اصطلاحاً میمیرند!
این تحقیق توسط محققانی از دانشگاه کرتین و دانشگاه استرالیای غربی در مرکز بینالمللی تحقیقات نجوم رادیویی انجام شده است. بروان میگوید: «کهکشانها توسط ابرهایی از مادهی تاریک احاطه شدهاند که ما آنها را هالهی مادهی تاریک مینامیم. یک کهکشان در طول عمرش میتواند در هالههایی با اندازههای مختلفی قرار گیرد که از اندازهی کهکشان راه شیری خودمان تا هالههایی صدها برابر سنگینتر، متفاوت است. همچنان که کهکشانها در هالههای بزرگتری قرار میگیرند، پلاسمای بین کهکشانیِ فوق داغ بین آنها، گاز این کهکشانها را در یک پروسهی بسیار سریع، از بین میبرد.»
براون توضیح میدهد: «میتوانید به این پدیده همچون یک جاروبرقی کیهانی عظیم نگاه کنید که تمام گازها را از کهکشان خارج میکند.» برای حل این معما از بزرگترین تلسکوپهای نقشهبرداری کهکشانی جهان، در قالب پروژهی نقشهبرداری آسمانی دیجیتال اسلون (SDSS) همراه با بزرگترین مجموعه از رصدگرهای موجود برای گازهای اتمی استفاده شده است.
بر اساس گفتههای براون، روش فوق، تنها راه برای مرگ کهکشانها نیست، بلکه کهکشانها ممکن است خفه شوند و بمیرند! براون میگوید: «خفگی زمانی رخ میدهد که گازهای داخل کهکشان، به جای تامین مواد اولیه برای ساخت ستارگان جدید، برای سرعت دادن به آنها مصرف شود. در این حالت کهکشان از گرسنگی میمیرد. این پروسه بسیار آرام رخ میدهد. در مقابل، مکش بر اثر ماده تاریک به سرعت تمام، با سرعت دهها میلیون سال، گازهای کهکشان را از بین میبرد و در مقیاس کیهانی این زمان بسیار سریع است.»
نوشته: Zee News India
ترجمه: مجله علمی ایلیاد