مشاهدهی اجرامی عجیب، در اطراف مرکز کهکشان راهشیری
مجله علمی ایلیاد - در مرکز کهکشان راهشیری «*Sagittarius A» بهعنوان یک سیاهچالهی کلان جرم وجود دارد که جرم آن ۴ میلیون برابر خورشید است. اخیراً دو جرم پوشانده شده در گرد و غبار در نزدیکی این سیاهچاله مشاهده شدهاند که در حال دَوَران به دور آن هستند. این اجرام اصطلاحاً «اجرام G» نامیده میشوند و این دو جرم «G1» و «G2» نامگذاری شدهاند. اکنون تیمی از ستارهشناسان توانستهاند چند نمونهی دیگر از این اجرام را کشف کنند که همگی در فاصلهی ۰.۱۳ سال نوری از سیاهچالهی مرکزی قرار گرفتهاند.
اجسام G در واقع ابرهایی از گاز و گرد و غبار هستند که مشخصاتی شبیه به ستارهها دارند. پروفسور «آندرهآ گز» از دانشگاه لسانجلس کالیفرنیا، میگوید: «این اجرام به نظر گاز میآیند، ولی مانند ستارهها رفتار میکنند. طول مدار آنها بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ سال است.»
پروفسور گز و همکارانش، اولین نمونه از این اجرام G1 را در سال ۲۰۰۵ کشف کردند. دومین نمونه از این اجرام در سال ۲۰۱۲ توسط ستارهشناسان آلمانی کشف شد که بهنظر دانشمندان، این جرم بیشتر به دو ستارهی دورانکننده حول سیاهچاله میماند که ادغام شده و تبدیل به یک ستارهی بزرگ شدهاند. پروفسور گز میگوید: «در زمانی که G2 در نزدیکترین موقعیت نسبت به سیاهچاله قرار میگیرد، رفتار آن واقعاً عجیب و غریب است. ما این جرم را قبلاً دیده بودیم، ولی تا زمانی که نزدیک سیاهچاله نشد، خود را اینچنین نمایان نکرده بود. زمانی که G2 در فاصلهی دوری نسبت به سیاهچاله قرار دارد، مانند یک جرم صلب و یکپارچه است؛ ولی با نزدیک شدن به سیاهچاله حالت کشآمده و به هم ریختهای به خود گرفته و حتی لایهی بیرونی خود را از دست میدهد و سپس با دور شدن از سیاهچاله مجدداً به حالت فشرده درمیآید. بخشهایی از اجرام G که با نزدیک شدن به سیاهچاله از آنها جدا میشوند، باید در نهایت به درون سیاهچاله سقوط کنند. وقتی این اتفاق بیفتد، باید آتشبازی خارقالعادهای رخ دهد و نشان دهد که اجرام بلعیده شده توسط سیاهچاله ابتدا گرم میشوند و تشعشعاتی از خود ساطع میکنند و سپس در افق رویداد محو میشوند.»
تیم محققین در مطالعهی کنونی خود توانستند، اجرام «G3»، «G4»، «G5» و «G6» را کشف کنند. G1 و G2 دارای مدارات مشابهی بودند، ولی این اجرام جدید مدارات کاملاً مختلفی دارند. دانشمندان معتقدند که همهی این شش جرم، در واقع ستارههای دوگانهای هستند که بهخاطر گرانش سیاهچالهی مرکزی کهکشان راهشیری ادغام شدهاند. آنها میگویند: «شاید برخی از ستارههایی که اکنون مشاهده میکنیم نیز محصول نهایی ادغام دو ستارهی دیگر باشند. کامل شدن این ادغام بالغ بر یک میلیارد سال به طول میانجامد.»
یافتههای این تیم تحقیقاتی در مجلهی Nature منتشر شده است.