تولید پلاستیکهایی که زودتر از معمول تجزیه میشوند
مجله علمی ایلیاد - شیمیدانان دانشگاه کورنل، برای رفع معضل پلاستیکهایی که دریاها و آبراههای دنیا را پُر کردهاند، یک پلیمر توسعه دادهاند که با اشعهی ماوراءبنفش تجزیه میشود. نتایج تحقیقات این دانشمندان طی مقالهای در مجلهی American Chemical Society منتشر شده است.
«برایس لیپینسکی» بهعنوان دانشجوی دکتری در آزمایشگاه پروفسور «جف کوتز» دانشگاه کورنل، میگوید: «ما پلاستیک جدیدی ساختهایم که خصوصیات مکانیکی آن مناسب کارهای زیادی از جمله تجهیزات ماهیگیری صنعتی است. اگر این نوع پلاستیکها در نهایت در محیطهای آبی جا بمانند، طی مدت زمان معقولی تجزیه میشوند و از بین میروند.»
به گفتهی دانشمندان، ماهیگیری صنعتی را میتوان مسئول بهوجود آمدن نصف پلاستیکهای شناور بر روی اقیانوسها دانست. تورها و طنابهای ماهیگیری عموماً از سه نوع پلیمر ساخته میشوند؛ «پلیپروپیلن ایزوتاکتیک»، «پلیاتیلن سنگین» و «نایلون». هیچ کدام از این سه نوع پلاستیک، قابلیت تجزیه شدن را ندارند.
لیپینسکی میگوید: «تحقیقات در مورد پلاستیکهای قابل تجزیه در سالهای اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. درست کردن مادهای که استحکام مکانیکی مشابه پلاستیکهای مرسوم داشته باشد، چالشبرانگیز است.»
پروفسور کوتز و تیم تحقیقاتی وی ۱۵ سال گذشته در حال کار بر روی نوعی پلاستیک به نام «اکسید پلیپروپیلن ایزوتاکتیک» «IPPO» بودهاند. این پلاستیک در ابتدا در سال ۱۹۴۹ کشف شد، ولی استحکام مکانیکی و قابل تجزیه بودن آن توسط نور تا کنون شناخته نشده بود. زنجیرههای بلند این پلیمر و خصوصیات ذاتی آن باعث متمایز شدن آن از دیگر پلیمرها میشود و استحکام مکانیکی خوبی را برای آن فراهم میکند.
لیپینسکی اذعان دارد که IPPO در هنگام استفادههای مرسوم پایداری خوبی دارد، ولی زمانی که نور ماوراءبنفش به آن برخورد میکند، شکننده میشود. آنها توانستهاند تغییرات ایجاد شده در ترکیبات پلاستیک را در آزمایشگاه مشاهده کنند، ولی بدون تجهیزات آزمایشگاهی این کار ممکن نیست.
نرخ تجزیهپذیری پلیمر جدید به نسبت شدت نور بستگی دارد، ولی در شرایط آزمایشگاهی، طول زنجیرههای پلیمر طی ۳۰ روز در معرض نور ماوراءبنفش بودن تا یک چهارم کاهش پیدا میکند، ولی هدف دانشمندان در نهایت این است که پلیمر کشف شده هیچ اثرری از خود بر روی محیطزیست نگذارد. آنها میگویند که برای تجزیهی زنجیرههای کوتاهتر راهکارهای متفاوتی در مقالات مختلف ذکر شده است و باید کار خود را در این زمینه ادامه دهند تا به هدف نهایی خود دست یابند.