راهی جدید برای تشخیص سیاهچالههای کوچک
مجله علمی ایلیاد - آنالیز دادههای آرشیوی اشعهی ایکس جمعآوری شده توسط کاوشگر «Rossi» متعلق به ناسا، نشان داده است که تمایز مشخصات سیاهچالههای ناشی از مرگ ستارهها و ستارههای نوترونی قابل توجه است. دلیل این اختلاف در واقع عدم وجود سطح سخت در سیاهچالهها است.
سیاهچالهها دارای سطح سفت و سخت نیستند و در واقع مرزهای نامرئی دارند که به آن «افق رویداد» نیز گفته میشود. اگرچه اولین تصویر از یک سیاهچالهی کلانجرم با ۶ میلیارد برابر جرم خورشید در مرکز کهکشان Messier87 در فاصلهی ۵۳ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی سنبله توسط تلسکوپ افق رویداد تهیه شده است، ولی باید اذعان داشت که چنین تصاویری هنوز به یک موضوع عادی تبدیل نشدهاند و احتمال تصویربرداری از سیاهچالههای کوچکتر در آیندهی نزدیک نیز واقعی به نظر نمیرسد، زیرا تصویر تهیه شده توسط تلسکوپ افق رویداد توسط اشعههای الکترومغناطیسی تهیه شده و سیاهچالههای کوچکتر کمتر این نوع اشعهها را در اطراف خود دارند.
«سیرمانتا بانرجی» از موسسهی تاتا، میگوید: «افق رویداد سیاهچالههای کوچک ناشی از مرگ ستارهها را فقط در صورتی میتوان تشخیص داد که اشعههای ایکس ناشی از آنها را بتوان با اشعههای ناشی از ستارههای نوترونی که مغناطیس کمی دارند، قابل مقایسه دانست.»
در این مطالعه دانشمندان طیف اشعهی ایکس ناشی از ۱۱ سیاهچالهی کوچک و ۱۳ ستارهی نوترونی را به هم مقایسه کردهاند. آنها از اطلاعات جمعآوری شده طی ۵۰۰۰ رصد استفاده کردهاند. آنالیزهای آنها نشان داد که بین سیاهچالههای کوچک و ستارههای نوترونی تمایز خاصی وجود دارد.
دانشمندان میگویند: «یافتههای ما در واقع راهی جدید برای تعیین ماهیت اجرام فشرده در اشعهی ایکس ارائه کرده است. این روش را میتوان برای تشخیص نشانههای افق رویداد سیاهچالههای کوچک مورد استفاده قرار داد. برای این کار باید تشعشعات الکترومغناطیسی اطراف سیاهچالهها را به دقت جمعآوری کرد. این کار برای بررسی گرانش سیاهچالهها از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا سیاهچالههای کوچک ناشی از مرگ ستارهها بیشتر از سیاهچالههای بزرگ باعث خمیدگی فضا-زمان اطراف خود میشوند.»
نتایج این تحقیقات در مجلهی Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شده است.