آیا ابرنواخترها برای زندگی روی زمین خطر دارند؟
مجله علمی ایلیاد - ابرنواخترها یکی از جذابترین رخدادهای جهان هستند. در هنگام بروز این انفجارات، طی چند لحظه انرژی به اندازهی کل انرژی تولیدی خورشید در طول عمر آن آزاد شود. بنابراین نزدیک بودن به چنین رخدادی میتواند خطرات مهمی برای دیگر سیارات داشته باشد.
متاسفانه دانشمندان هنوز نمیدانند فاصلهی ایمن از این انفجارات چقدر است. اکنون آنها تخمین زدهاند که اگر ستارهای در فاصلهی ۴۰ تا ۵۰ سال نوری تبدیل به ابرنواختر شود، خطری برای ما ندارد. این تخمین عدم قطعیت زیادی دارد. زمانی که با موضوعات اخترفیزیکی سر و کار داریم، مسائل به سادگی چیزی که به نظر میرسد، نیستند.
پروفسور «آدرین ملوت» بهعنوان کسی که فاصلهی ۵۰ سال نوری را در سال ۲۰۱۷ تخمین زده بود، میگوید: «ما فکر میکنیم که پرتوهای کیهانی نقش بزرگتری نسبت به فوتونهای ناشی از ابرنواخترها دارند.»
اگر پرتوهای کیهانی وارد کار شوند، پس باید میدانهای مغناطیسی را نیز در نظر گرفت. به جز میدان مغناطیسی زمین، میدان مغناطیسی منظومهی شمسی و همچنین میدان مربوط به کهکشان راهشیری نیز دارای اهمیت هستند. علاوه بر این، جهت جریان پرتوهای کیهانی و چیزهایی که در مسیر آن قرار دارند نیز در تعیین مقدار پرتوهای رسیده به زمین اثر دارند.
اگر پرتوهای کیهانی و نور ابرنواخترها به زمین برسند، پرتوهای کیهانی باعث یونیزه شدن لایهی اوزون شده و بدون لایهی اوزون نور ماورا بنفش بیشتری به زمین میرسد. این اتفاق باعث نابودی گونههای زیادی خواهد شد. از آنجا که در گذشته این اتفاق رخ داده است، مجدداً نیز میتواند رخ دهد. البته در حال حاضر جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد، زیرا ستارهی خطرناکی در نزدیکی زمین وجود ندارد که به تبدیل شدن به ابرنواختر نزدیک باشد.
ستارهها زمانی ابرنواختر میسازند که هستهی آنها نتواند وزن ستاره را تحمل کند. برخی از آنها که جرم بالایی دارند، منفجر میشوند و بخش زیادی از سوخت خود را مصرف میکنند.
اگر مرز ۵۰ سال نوری را در نظر بگیریم، ۲۰۰۰ ستاره در نزدیکی زمین وجود دارد. اکثر این ستارهها کمنور هستند و تنها ۱۳۳ مورد از آنها به اندازهای درخشندگی دارند که قابل دیدن هستند. هیچکدام از این ستارهها برای منفجر شدن آماده نیستند. نزدیکترین ستارهای که کاندیدای تبدیل شدن به ابرنواختر است، در فاصلهی ۱۵۰ سال نوری قرار دارد. البته هنوز زمان زیادی تا تبدیل آن به ابرنواختر باقی مانده است.
اگر ستارهای در فاصلهی ۴ سال نوری از زمین تبدیل به ابرنواختر شود، هر مترمربع از سطح زمین ۴.۶۶ میلیارد وات انرژی ناشی از انفجار دریافت میکند. این اتفاق باعث میشود دمای زمین به یکباره هزاران درجه افزایش پیدا کند.