کشف دورترین جرم در منظومهی شمسی
مجله علمی ایلیاد - شبهسیارهای که اخیراً اطلاعات آن تایید شده «2018 AG37» نام دارد که به نام «فارفاروت» نیز شناخته میشود. این جرم دارای مداری طویل است که فاصلهی آن تا خورشید ۱۷۵ برابر فاصلهی زمین تا خورشید است. زمانی که این جرم به نزدیکترین فاصلهی خود تا خورشید میرسد، درون مدار نپتون قرار میگیرد و ۲۷ برابر فاصلهی زمین تا خورشید به خورشید نزدیک میشود. فاصلهی متوسط آن تا خورشید ۱۳۲ برابر فاصلهی خورشید با زمین است.
برای مقایسه بد نیست بدانید فاصلهی پلوتو از زمین ۳۹ برابر فاصلهی زمین از خورشید است. طی سالهای آتی و زمانی که مدار این جرم کاملاً شناخته شد، نام رسمی آن انتخاب میشود.
فارفاروت برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ توسط تلسکوپ سوبارو در موناکی هاوایی رصد شد. هر بار گردش آن حول خورشید ۱۰۰۰ سال زمینی طول میکشد و حین گردش، مدار نپتون را قطع میکند. بنابراین میتوان گفت این جرم دارای برهمکنشهای گرانشی با نپتون است و به همین خاطر مدار آن اینقدر نامتوازن و بزرگ است.
دکتر «دیوید تولن» از دانشگاه هاوایی، میگوید: «هر بار گردش فارفاروت حول خورشید یک هزاره طول میکشد. به همین خاطر حرکت آن در آسمان خیلی کند است و چندین سال طول میکشد تا بتوان جهت و مسیر حرکت آنرا تشخیص داد.»
فارفاروت بسیار کمنور است. دکتر تولن و همکارانش بر اساس درخشندگی و فاصلهی این جرم از خورشید، توانستهاند قطر آنرا حدود ۴۰۰ کیلومتر تخمین بزنند و میتوان آنرا جزء سیارههای کوتوله محسوب کرد که به احتمال زیاد مملو از یخ است.
دکتر «اسکات شپارد» از موسسهی کارنیه، میگوید: «کشف فارفاروت نشان میدهد که ما میتوانیم اجرام دوردست منظومهی شمسی را نیز رصد کنیم و به مرور اطلاعاتمان در مورد این منظومه را افزایش دهیم. با پیشرفتهایی که در سالهای اخیر در زمینهی دوربینهای دیجیتال نصب شده بر روی تلسکوپها حاصل شده، میتوان به شناخت بیشتر منظومهی شمسی امیدوار بود. برخی از اجرام قرار گرفته در دوردست منظومهی شمسی، خیلی بزرگ هستند؛ ولی به علت کمنور بودن و دور بودن از خورشید رصد آنها مشکل است. فارفاروت تنها نوک کوه یخ اجرام منظومهی شمسی است و نشان میدهد که در سالهای آینده میتوانیم تعداد بیشتری از این اجرام را کشف کنیم.»
دکتر «چاد تروجیلو» از دانشگاه آریزونای شمالی، میگوید: «دینامیک مداری فارفاروت به ما کمک میکند تا نحوهی شکلگیری و تکامل نپتون را بهتر درک کنیم. از آنجا که مدار این دو جرم تقاطعهای بیشتری در آینده دارند، هنوز هم این دو جرم با یکدیگر برهمکنش خواهند داشت.»
نتایج این مطالعه در مجلهی Minor Planet Electronic Circular منتشر شده است.