روکشی که فعالیت ضدمیکروبی دارد
مجله علمی ایلیاد - بر اساس جدیدترین مقالهای که در مجلهی ACS Applied Materials & Interfaces چاپ شده است، دانشمندان توانستهاند نازکترین پوشش ضدمیکروبی را با استفاده از فسفر سیاه تولید کنند. این پوشش در مقابله با باکتریهای مقاوم و همچنین گونههای مختلف قارچها کارآمدی بالایی دارد و از آن میتوان در پوشاندن زخمها استفاده کرد.
مقاومت به ضدمیکروبها باعث شده اقدامات درمانی مرسوم مانند استفاده از آنتیبیوتیکها کارایی خود را از دست بدهند. به این ترتیب، درمان عفونتهای ناشی از عوامل بیماریزا به چالش بزرگی برای جامعه و اقتصاد آن تبدیل میشود. دکتر «آرون البورن» از دانشگاه RMIT استرالیا، میگوید: «پیدا کردن مادهای که بتواند از عفونتهای ناشی از باکتریها و قارچها به صورت همزمان جلوگیری کند پیشرفت قابل توجهی محسوب میشود. این عوامل بیماریزا مسئول بسیاری از چالشهای ایجاد شده برای سلامت انسانها هستند و همچنان که مقاومت به داروها روز به روز بیشتر میشود، توانایی ما در درمان این نوع عفونتها نیز کمتر میشود.»
زمانی که فسفر سیاه میشکند، سطح سلولهای باکتریها و قارچها را اکسید میکند. این فرآیند به نام «اکسیداسیون سلولی» شناخته میشود و در نهایت باعث میشود سلولها از هم متلاشی شوند.
دکتر البورن و همکارانش کارآمدی لایههای نازک در مقیاس نانو از فسفر سیاه را در مقابل ۵ باکتری مرسوم و ۵ نوع قارچ مورد آزمایش قرار دادند. طی تنها دو ساعت، ۹۹ درصد سلولهای باکتریها و قارچها از بین رفتند. در همین زمان خود فسفر سیاه نیز شروع به تجزیه شدن کرد و طی ۲۴ ساعت به طور کامل از روی سطح محو شد. این خصوصیت از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا نشان میدهد که این ماده هیچگونه تجمعی در بدن نخواهد داشت.
محققین همچنین توانستهاند مقدار بهینهی فسفر سیاه که بیشترین خاصیت کُشندگی برای میکروبها دارد و کمترین آسیب را به سلولهای انسان میرساند نیز پیدا کنند. دکتر «صامت والیا» بهعنوان همکار این تحقیق، میگوید: «فسفر سیاه در حضور اکسیژن میشکند و این موضوع برای استفادهی این ماده در بسیاری از جاهای دیگر چالشی جدی محسوب میشود. با این حال اکنون ما میدانیم که فسفر سیاه در کنار کشتن میکروبها خود نیز از بین میرود و به این ترتیب میتواند تکنولوژی ایدهآلی برای کشتن میکروبها را در دسترس ما قرار دهد. در واقع معضلی که این ماده در جاهای دیگر با آن روبهرو است برای ما کاملاً مطلوب است.»