امکان وجود حیات میکروبی در زیر سطح مریخ چقدر است؟

مجله علمی ایلیاد - همچنان که مریخ‌نورد استقامت در حال جستجو به دنبال حیات باستانی بر روی سیاره‌ی مریخ است، در مطالعه‌ای جدید دانشمندان این نظریه را مطرح کرده‌اند که زیر سطح مریخ مواد لازم برای وجود حیات میکروبی مهیا است. نتایج این مطالعه در مجله‌ی Astrobiology منتشر شده است.

در این مطالعه محققین ترکیبات شیمیایی موجود در شهاب‌سنگ‌های رسیده از مریخ را مورد آنالیز قرار داده‌اند. آنالیزها نشان داده است که سنگ‌های مریخی در تماس با آب انرژی شیمیایی مورد نیاز برای پشتیبانی از حیات جوامع میکروبی مشابه اعماق زمین را دارند. از آنجا که این شهاب‌سنگ‌ها نماینده بخش اعظمی از مریخ هستند، دانشمندان این نظریه را مطرح کرده‌اند که اکثر نقاط زیر سطح مریخ قابلیت حیات را در خود دارند.

دکتر «جسی تارناس» از آزمایشگاه پیشرانه‌ی جت ناسا، می‌گوید: «کاربرد این کشف در واقع این است که می‌فهمیم اگر در جایی از زیر سطح مریخ آب وجود داشته، بنابراین امکان وجود حیات نیز هست. ما هنوز نمی‌دانیم که  در گذشته حیات بر روی مریخ جریان داشته یا خیر؟ ولی می‌توانیم ادعا کنیم که اگر زمانی زیر سطح مریخ حیات وجود داشته، حتماً می‌تواند تا امروز نیز ادامه داشته باشد.»

در سال‌های اخیر دانشمندان دریافته‌اند که در اعماق زمین میکروب‌هایی وجود دارند که کاملاً از دنیای روی زمین مجزا هستند. این میکروب‌ها بدون نیاز به نور خورشید زنده هستند و انرژی آن‌ها از محصولات جانبی واکنش‌های شیمیایی حاصل از تماس سنگ با آب تامین می‌شود. یکی از این واکنش‌ها «رادیولیز» است که در نتیجه‌ی واکنش سنگ‌های رادیواکتیو با آب رخ می‌دهد. در این واکنش آب به هیدروژن و اکسیژن شکسته می‌شود. هیدروژن آزاد شده در آب موجود در اعماق زمین حل می‌شود و در نتیجه‌ی واکنش‌های بعدی آن مواد معدنی سولفاته تشکیل می‌شود. میکروب‌ها می‌توانند هیدروژن حل شده در آب را به‌عنوان سوخت مصرف کنند و از اکسیژن موجود در مواد معدنی سولفاته نیز برای سوزاندن سوخت خود بهره ببرند.

در بخش‌هایی از کانادا در اعماق یک کیلومتری زمین نیز میکروب‌های تغذیه کننده از مواد معدنی سولفاته کشف شده‌اند. آب‌های این اعماق بیش از یک میلیارد سال نور خورشید را به خود ندیده‌اند.

محققین در این مطالعه‌ی جدید بر اساس داده‌های مریخ‌نورد کنجکاوی و همچنین دیگر مدارگردها و همینطور شهاب‌سنگ‌های مریخی به بررسی وجود مواد مورد نیاز برای واکنش رادیولیز در اعماق مریخ پرداخته‌اند. آن‌ها دریافته‌اند که در چندین نمونه از شهاب‌سنگ‌های مریخی همه‌ی مواد مورد نیاز برای رادیولیز وجود دارد.

محققین پیشنهاد داده‌اند که ماموریت جدیدی در این زمینه تعریف شود تا وجود حیات بر روی مریخ در حال حاضر مورد بررسی قرار گیرد، زیرا ماموریت‌هایی که تا کنون وجود داشته‌اند به بررسی وجود حیات باستانی بر روی مریخ می‌پرداخته‌اند.