در پلوتو چهخبر است؟
مجله علمی ایلیاد - بر اساس مطالعهای که اخیراً متخصصین علوم سیارات انجام دادهاند، فشار سطحی بر روی سیارهی کوتولهی پلوتو در حال کم شدن است که دلیل آن نیز میعان شدن نیتروژن موجود در اتمسفر آن است. در چنین شرایطی بر روی سطح این سیاره یخ شکل گرفته است.
در سال ۲۰۱۸ محققین بُروز رخداد پوشش ستارهای توسط پلوتو را مشاهده کردند. پوشش ستارهای حالتی است که در آن جلوی نور ستاره توسط جرم دیگری مانند سیارات و قمرها گرفته میشود و نور ستاره به زمین نمیرسد. آنها از این فرصت استفاده کردند و توانستند اتمسفر پلوتو را مورد آنالیز قرار دهند. آنها توانستند چیزهایی را بر روی سطح این سیاره ببینند که به طور متناوب ناپدید میشوند و دوباره با دور شدن سیاره از خورشید ایجاد میشوند.
از سال ۱۹۸۸ تا کنون محققین همیشه با بروز رخدادهای مشابه به بررسی اتمسفر پلوتو پرداختهاند. طی ماموریت افقهای نو، فضاپیمای ناسا در سال ۲۰۱۵ از نزدیکی پلوتو عبور کرد و توانست چگالی اتمسفر آنرا با دقت بالایی بررسی کند. دادههای ارسالی ماموریت افقهای نو نشان داده بودند که چگالی پلوتو هر ۱۰ سال دو برابر میشود، ولی رصدهایی که در سال ۲۰۱۸ انجام شده است، نشاندهندهی ادامهدار بودن این الگو نیستند.
محققین در رصدهای پلوتو در حین پوشش نور ستارهای دورتر، پدیدهای را مشاهده کردهاند که «فلش مرکزی» نامیده میشود. طی این پدیده، اتمسفر پلوتو باعث شکسته شدن نورهای ورودی میشود و همهی نور را به ناحیهی مرکزی سایهی سیاره میفرستد. فلش مرکزی مشاهده شده در رصدهای سال ۲۰۱۸ یکی از قویترین فلشهایی بوده که تا کنون مشاهده شده است.
اتمسفر پلوتو نیز مانند زمین تا حدود زیادی از نیتروژن ساخته شده است؛ با این تفاوت که نیتروژن موجود در اتمسفر پلوتو بهوسیلهی فشار بخار ایجاد شده توسط یخهای نیتروژنی روی سطح آن پشتیبانی میشود و به همین خاطر تغییرات کوچک در دمای یخهای سطحی پلوتو منجر به تغییرات بزرگ در چگالی اتمسفر آن میشود.
برای اینکه پلوتو یک بار کامل به دور خورشید بگردد، باید ۲۴۸ سال زمینی بگذرد و طی این مدت فاصلهی آن از خورشید بین ۳۰ تا ۵۰ برابر فاصلهی زمین از خورشید متغیر است.
از ربع قرن پیش، پلوتو در حال فاصله گرفتن از خورشید بوده و نور خورشید دریافتی توسط آن کمتر و کمتر میشده است تا اینکه در سال ۲۰۱۸ فشار سطح و چگالی اتمسفر آن رو به افزایش گذاشته است. این پدیده توسط ستارهشناسان به نام «اینرسی حرارتی» نامگذاری شده است.
دادههای دانشمندان نشان داده است که گرمای موجود در یخهای سطحی پلوتو متعلق به زمانهای قبل بوده است و این یخها در حال حاضر رو به سردتر شدن میروند و در آینده مقداری از نیتروژن موجود در اتمسفر پلوتو نیز بر روی آنها میعان میکند.