سرعت تکامل چه ارتباطی با انقراض حیوانات دارد؟
مجله علمی ایلیاد - امروزه بیش از ۱۰،۰۰۰ گونه خزنده بر روی زمین وجود دارد و وجود اکثر آنها به خاطر سرعت تکامل بالای آنها در شرایط محیطی مناسب است. با این حال همیشه وضعیت به این گونه نیست.
منشاء خزندگان به حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش در اوایل دورهی مزوزوئیک برمیگردد. این گونهی حیوانی به دو گروه اصلی تقسیم شدند. گروهی از آنها به مارمولکهای مدرن و مارهای امروزی تبدیل شدند و گروه دوم رینکوسفالینها که خزندگان دارای منقارهای خُردکننده هستند.
دانشمندان انتظار داشتند که نرخ تکامل کندی را در رینکوسفالینها شاهد باشند و در عوض سرعت تکامل مارمولکها و مارها زیاد باشد. آنها نرخ تغییرات در اندازهی بدن خزندگان اولیه را بررسی کردند و دریافتند که برخی از گروههای خزندگان که شامل مارها و مارمولکها میشوند، در دورهی مزوزوئیک با سرعت زیادی تکامل پیدا کردند.
از بین همین گروه نیز خزندگانی که زندگی دریایی داشتند به نسبت بقیه سرعت تکامل سریعتری داشتهاند. با این حال، گروه دوم خزندگان که شامل رینکوسفالینها میشوند در مقایسه با یکدیگر دارای نرخ تکامل سریع و متوازنی بودهاند. متوسط نرخ تکامل گروه دوم خزندگان از گروه اول بالاتر بوده است که تا حدود دو برابر نیز تخمین زده شده است که برخلاف انتظارات دانشمندان بوده است.
در اواخر دورهی مزوزوئیک، همهی گروههای مارها و مارمولکهای مدرن شروع به دگرگون شدن کردند و در کنار دایناسورها به زندگی خود ادامه دادند، ولی به احتمال زیاد اکوسیستم زندگی آنها با دایناسورها یکی نبوده است.
مارمولکهای نخستین از کرمها، مگسها و حتی گیاهان تغذیه میکردهاند، ولی عموماً اندازههای کوچکی داشتهاند. پس از اینکه حدود ۶۶ میلیون سال پیش در انتهای دورهی مزوزوئیک دایناسورها منقرض شدند، هر دو گروه خزندگان سختیهای زیادی را متحمل شدند، ولی گروه اول خزندگان شرایط بدتری را تحمل کردند و به این ترتیب، گروه دوم سرعت تکامل بیشتری داشتند.
در سال ۱۹۴۴ یکی از دیرینشناسان معروف به نام «جورج گایلرد» کتابی در زمینهی تکامل نوشت و در آن الگوهای بنیادین تکامل در چارچوب تکامل داروینی را مورد کنکاش قرار داد و دریافت که گونههایی که تکامل سریعتری داشتهاند در حقیقت از گروههایی بودهاند که پایداری کمتری داشتهاند. در واقع گونههایی که آرام و یکنواخت به تکامل رسیدهاند، برندهی مسابقهی بقا بودهاند.
از زمانی که «چارلز داروین» نظریهی خود را مطرح کرد، زیستشناسان همیشه در مورد خرگوشی یا لاکپشتی بودن تکامل بحث داشتهاند. در گونههای حیوانی مختلف روند تکامل تفاوتهای زیادی با یکدیگر داشته است، ولی چیزی که در این مطالعهی جدید نتیجهگیری شده، این است که گونههایی که روند تکاملی کندتری داشتهاند با سرعت کمتری رو به انقراض رفتهاند و حتی توانستهاند از انقراض نجات یابند؛ دقیقاً مانند لاکپشتی که آهسته ولی پیوسته حرکت میکند.