از طرف تاریک ماه چه چیزهای میدانیم؟
مجله علمی ایلیاد - مریخنورد استقامت ناسا، در فوریه ۲۰۲۱ بر روی مریخ فرود آمد. این مریخنورد بخشی از پروژهی مارس۲۰۲۰ بود و فرود آن بر روی مریخ توسط میلیونها نفر در سراسر دنیا دیده شد. دیده شدن فرود استقامت نشاندهندهی این واقعیت است که مردم جهان به کاوشهای فضایی علاقمند هستند. چین مدت کوتاهی پس از فرود استقامت ماموریت مریخی خود را به نام «تیانون-۱» آغاز کرد و طی این ماموریت یک مدارگرد، یک فرودگر و یک مریخ نورد به نام «ژورونگ» را به سمت مریخ پرتاب کرد.
استقامت و ژورونگ پنجمین و ششمین سیارهنوردهایی هستند که در دههی اخیر به ماموریت فرستاده شدهاند. اولین ماموریت از این دسته مریخنورد کنجکاوی ناسا بود که در سال ۲۰۱۲ بر روی مریخ فرود آمد و پس از آن چین سه ماموریت را با نامهای «چانگ-ای» به ماه به سرانجام رساند.
در سال ۲۰۱۹ «چانگ-ای۴» به همراه ماهنورد «یوتو-۲» اولین ساختهی دست بشر بود که بر روی طرف تاریک ماه فرود آمد. طرف تاریک ماه همیشه طرف دورتر ماه نسبت به زمین است و از روی زمین هیچ وقت طرف تاریکتر ماه قابل مشاهده نیست. کاوشگران فضایی فرود آمدن ماهنورد یوتو-۲ را معادل ماموریت آپولو ۸ در سال ۱۹۶۸ میدانند. در سال ۱۹۶۸ آپولو به انسان کمک کرد تا بتواند برای اولین بار طرف دورتر ماه را ببیند.
برای تحلیل دادههایی که توسط ماهنورد یوتو-۲ جمعآوری شده، از ابزارهایی استفاده شده است که قادر هستند جزئیات دقیقی از لایههای زیرین سطح ماه را شناسایی کنند. این دادهها میتوانند کمک کنند تا دانشمندان بینش بهتری در مورد نحوهی تکامل ماه پیدا کنند.
طرف دورتر ماه اهمیت زیادی برای دانشمندان دارد، زیرا شکلگیری آن از نظر زمینشناسی جالب است. این طرف تاریک ماه همهی اختلالات الکترومغناطیسی ناشی از فعالیتهای انسانی را مسدود میکند و به همین دلیل مکان مناسبی برای ساختن تلسکوپهای رادیویی است.
ابزاری که از آن برای بررسی لایههای زیرین سیارات استفاده میشود، رادار نفوذکننده در سطح یا همان «GPR» نامیده میشود. استقامت و تیانون-۱ از این ابزار استفاده خواهند کرد و اولین تصاویر خود از مریخ را سال ۲۰۲۲ به زمین مخابره خواهند کرد. در مورد ماه این دادهها توسط مدارگردهای چینی کسب شده است و به کمک آنها میتوان ساختار لایههای سطحی طرف دورتر ماه را مورد تحلیل قرار داد.