چرا باید بهطور منظم خون اهدا کنیم؟
مجله علمی ایلیاد - اغراق نیست اگر بگوییم اهدای خون جان انسانهای زیادی را نجات میدهد. اکنون محققین دریافتهاند اهدای خون مزایای عجیب و غریبی برای فرد اهداکننده نیز دارد. این کار باعث میشود مقدار موجودی برخی از مواد شیمیایی در جریان خون کاهش پیدا کند. مواد شیمیایی مانند «پرفلوروآلکیل» و مواد مرتبط با آن را معمولاً مواد شیمیایی همیشگی مینامند، زیرا امکان تجزیهی طبیعی آنها وجود ندارد.
محققین آزمایشهای منظمی بر روی ۲۸۵ آتشنشان استرالیایی انجام دادهاند. دو گروه از این آتشنشانان بهمدت ۱۲ ماه هم خون و هم پلاسمای خود را اهدا کرده بودند. آتشنشانان معمولاً به خاطر فومهای اطفای حریق در معرض مواد شیمیایی محتوی پرفلورآلکیل هستند و معمولاً موجوی این مواد شیمیایی در خون آتشنشانان بیشتر از افراد معمولی است.
نتایج بررسیهای انجام شده نشان داده است که اهدای منظم خون و پلاسما باعث کاهش سطح پرفلوروآلکیلها در خون میشود. هر چند اهدای خون و پلاسما هر دو اثر مثبتی در این کاهش دارد، ولی اهدای پلاسما کارایی بیشتری در این کاهش مواد شیمیایی دارد. اهدای پلاسما باعث کاهش ۳۰ درصدی موجودی مواد شیمیایی در خون میشود.
در این مطالعه ۹۵ آتشنشان هر ۱۲ هفته یک بار خون اهدا کرده بودند، ۹۵ آتشنشان هر ۶ هفته یک بار پلاسما اهدا کرده بودند و ۹۵ نفر نیز هیچگونه اهدای خون یا پلاسمایی نداشتهاند. بررسیها نشان داده است که موجودی مواد شیمیایی در خون افراد گروه آخر که هیچ اهدای خون یا پلاسمایی نداشتهاند ثابت باقی مانده است.
این نوع مطالعات هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارد و لازم است مطالعات گستردهتری بر روی افراد بیشتری انجام شود تا بتوان نتیجهی قطعی گرفت. پرفلوروآلکیلها فقط مشکل آتشنشانان نیست، زیرا این مواد را میتوان بهعنوان مثال در رنگها نیز پیدا کرد و به همین دلیل میتواند مشکلات سلامتی مانند چاقی، دیابت و انواع خاصی از سرطان را در همهی افراد ایجاد کند.
نتایج اولیهی این مطالعه قابل توجه بوده است، ولی باید این نوع مطالعات بر روی افراد گوناگون بیشتری ادامه پیدا کند تا مشخص شود اهدای خون بیشترین مزایا را برای چه گروهی از افراد دارد.
نتایج این مطالعه در مجلهی JAMA Network Open منتشر شده است.