دایناسورها خونگرم بودهاند یا خونسرد؟
مجله علمی ایلیاد - دیرینشناسان به مدت چندین دهه درگیر این موضوع هستند که دایناسورها خونگرم بودهاند یا خونسرد؟ آنها شک داشتند که دایناسورها مانند پستانداران و پرندگان مدرن امروزی خونگرم بودهاند یا مانند خزندگان امروزی خونسرد بودهاند.
دانستن اینکه دایناسورها خونگرم بودهاند یا خونسرد، کمک میکند میزان فعالیت این موجودات را در طول زندگی درک کنند. روشهایی که در گذشته برای تعیین این موضوع استفاده میشد بر این اساس بود که سرعت متابولیسم و تبدیل اکسیژن به انرژی در بدن آنها چگونه بوده است. در مقالهی جدیدی که مجلهی Nature آنرا منتشر کرده است، دانشمندان از شواهد موجود در استخوان دایناسورها استفاده کردهاند و میزان تنفس حیوان در آخرین ساعات زندگی آنرا تشخیص دادهاند.
روش جدیدی که دانشمندان استفاده کردهاند، اجازه میدهد متابولیسم موجودات منقرض شده با دقت بالایی بررسی شود. دانشمندان حتی توانستهاند به کمک نرخ متابولیسم بدن، گروههای مختلف حیوانات را از یکدیگر متمایز کنند. بررسی شواهد باقی مانده از دایناسورها نشان داده است که این حیوانات خونگرم بودهاند.
متابولیسم در واقع به چگونگی تبدیل اکسیژن تنفس شده به انرژی شیمیایی و سوخترسانی به بدن گفته میشود. حیواناتی که نرخ متابولیسم بالایی دارند، خونگرم هستند. حیوانات خونگرم مانند پرندگان و پستانداران اکسیژن زیادی را جذب میکنند و باید برای اینکه دمای بدن آنها ثابت بماند انرژی زیادی مصرف کنند و به همین دلیل فعالیت بالایی دارند. حیوانات خونسردی مانند خزندگان کمتر تنفس میکنند و غذای کمتری نیز مصرف میکنند. سبک زندگی حیوانات خونسرد از نظر دریافت انرژی ساده و ارزان است، ولی این سبک زندگی معایب خاص خود را دارد؛ این حیوانات برای اینکه دمای بدن خود را ثابت نگه دارند به دنیای بیرونی وابسته هستند و به همین خاطر معمولاً این حیوانات نسبت به حیوانات خونگرم کمتر فعالیت میکنند.
پرندگان خونگرم هستند و خزندگان خونسرد و به همین خاطر تا کنون خونگرم یا خونسرد بودن دایناسورها در هالهای از ابهام بوده است، زیرا پرندگان تنها دایناسورهایی هستند که از انقراض پایان عصر کرتاسه جان سالم به در بردهاند و از طرف دیگر دایناسورها از نظر فنی خزنده هستند، زیرا بهجز پرندگان، نزدیکترین حیوانات به دایناسورها کروکودیلها و سوسمارها هستند.
بررسیهای دانشمندان نشان داده است برخی از دایناسورها نه تنها خونگرم بودهاند، بلکه نرخ متابولیسم در بدن آنها مشابه پرندگان امروزی بوده و گرمای خون آنها از پستانداران بیشتر بوده است.