کهکشان

يكشنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۲۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
شواهد جدید برای مدل استاندارد کیهان‌شناسی
پی بردن به توزیع جرم خوشه‌های کهکشانی با استفاده از تشعشعات اشعه‌ی ایکس آن‌ها عموماً زمانی قابل اتکا است که انرژی گازهای موجود در خوشه در وضعیت تعادل گرانشی باشد و این گازها کل مجموعه را در کنار...
چهار‌شنبه ۲۴ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۲۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
منشاء اَبَرسیاه‌چاله‌های نخستین چه بوده است؟
اَبَرسیاه‌چاله‌ها دارای جرم بالاتر از ۵۰ میلیارد برابر خورشید هستند. اخیراً دانشمندان دانشگاه‌های کارنیه و هاروارد دریافته‌اند که به احتمال زیاد شکل‌گیری این نوع سیاه‌چاله‌ها در ۱۱ میلیارد سال پیش در...
پنج‌شنبه ۴ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
جیمز وب غوغا می‌کند؛ کشفیاتی در اَبَرخوشه‌ی کهکشانی
این خوشه در فاصله‌ی ۴ میلیارد سال نوری از ما در جهت صورت فلکی حجار قرار دارد. عرض این خوشه‌ی کهکشانی حدود ۳۵۰ میلیون سال نوری است و جرم آن نیز ۴ هزار میلیارد برابر خورشید است. در گذشته فقط قسمت‌های...
سه‌شنبه ۲۵ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۲۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
کوتوله‌ی کیهانی که هیچ نوری ندارد
کهکشان‌ها با شکل‌ها و اندازه‌های متفاوتی وجود دارند، ولی اجزای سازنده‌ی اصلی آن‌ها عموماً یکی است. معمولاً یک سیاه‌چاله‌ی بزرگ در مرکز کهکشان‌ها وجود دارد و در اطراف آن ستاره‌ها، گاز و مقادیر زیادی...
دوشنبه ۳ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
اندازه‌ و میزان درخشندگی کهکشان‌ها چه ارتباطی با هم دارند؟
گروهی بین‌المللی از محققین با استفاده از داده‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب، ارتباط بین اندازه‌ی کهکشان‌ها و درخشندگی آن‌ها را در کهکشان‌هایی طی کمتر از ۱ میلیارد سال پس از مهبانگ اندازه‌گیری کرده‌اند....
يكشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۴۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
دورترین سیگنالی که از کهکشان‌ها دریافت شده است
هیدروژن یکی از بلوک‌های سازنده‌ی کلیدی کیهان است. چه از این عنصر یک هسته‌ی باردار وجود داشته باشد و چه ترکیب این هسته‌ها با یکدیگر تولید مولکول کرده باشند، ماهیت حضور این ماده می‌تواند مشخصات متعددی...
دوشنبه ۲۶ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
ستاره‌های نوترونی فوق‌سنگین چقدر عمر می‌کنند؟
ستاره‌شناسان با استفاده داده‌های مربوط به ۷۰۰ انفجار اشعه‌ی گاما که توسط تلسکوپ‌ها و رصدخانه‌های مختلف دنیا شناسایی شده‌اند، توانسته‌اند ستاره‌های نوترونی فوق سنگینی را قبل از انفجار و تبدیل به...
سه‌شنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۱۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
نور درخشان سیاه‌چاله‌ها ناشی از چیست؟
سیاه‌چاله‌ها نوری از خود ساطع نمی‌کنند که انسان بتواند آن‌را تشخیص دهد، ولی واقعیت این است که سیاه‌چاله‌ها دوست دارند خود را زیر نور مخفی کنند. به هر حال باید دانست که درخشان‌ترین نورهای کیهان توسط...
دوشنبه ۲ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۳۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ده‌ها لنزهای گرانشی جدید توسط دانشمندان استرالیایی
در ابتدای سال ۲۰۲۲ یک الگوریتم یادگیری ماشین توسعه داده شد که به کمک آن ۵۰۰۰ لنز گرانشی محتمل شناسایی شدند. این کشف توانایی انسان در شناخت تاریخچه‌ی تکاملی کهکشان‌ها پس از مهبانگ را افزایش می‌دهد....
يكشنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۴۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
رصد وضعیت منحصربه‌فرد دو کهکشان توسط هابل
تصویر جدیدی که تلسکوپ فضایی هابل به زمین مخابره کرده، به شکل زیبایی نشان می‌دهد که ستاره‌شناسان باید در مورد فواصل در فضا دقت کنند. در تصویر هابل، دو کهکشان به نحوی به نمایش درآمده‌اند که انگار در...
دوشنبه ۴ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
پنجره‌ای جدید به کیهان اولیه باز شد
ستاره‌ها ماشین‌هایی هستند که جهان را می‌سازند، ولی با این حال هیچ کس نمی‌داند خود این ستاره‌ها دقیقاً چگونه شکل می‌گیرند. ستاره‌شناسان اخیراً بر روی کهکشان کوچکی در همسایگی کهکشان راه‌شیری تمرکز...
سه‌شنبه ۸ شهريور ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۳۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
دستاوردهای مهم تلسکوپ جیمز وب در مرداد ماه
جیمز وب از زمانی که در مدار ماموریت خود مستقر شده و عملیات همراستاسازی ۱۸ آینه‌ی آن نیز به پایان رسیده است، داده‌های جذابی به زمین مخابره کرده است. مسئولین این ماموریت داده‌های جمع‌آوری شده توسط...
شنبه ۲۹ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۳۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
ارتباط اولین ستاره‌های کیهان با سیاه‌چاله‌های نخستین
تنها چند میلی‌ثانیه پس از مهبانگ، آشفتگی بر کیهان حاکم شده است. هسته‌های اتمی طی یک حرکت داغ و آشفته دچار همجوشی و واپاشی شده‌اند و پس از آن امواج فشاری قدرتمند ایجاد شده است و آنچنان مواد را به هم...
چهار‌شنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
چرا کهکشان‌ها نام‌های متفاوتی دارند؟
تلسکوپ فضایی هابل، تصویر جدیدی تهیه کرده است که در آن چندین کهکشان مارپیچ و نامنظم در صورت فلکی هرکول قابل مشاهده هستند. در برخی اوقات کهکشان‌ها را تنها به دو دسته تقسیم می‌کنند؛ کهکشان‌های مارپیچ و...
چهار‌شنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۱۸ - مجله علمی - فیزیک
شاید ماده‌ی تاریک اصلاً وجود نداشته باشد!
مدلسازی حرکت سیاره‌ها در منظومه‌ی شمسی به کمک قوانین نیوتن کاملاً دقیق است، ولی در دهه‌ی ۱۹۷۰ دانشمندان دریافتند که این مدل برای کهکشان‌های دیسکی جواب نمی‌دهد و سرعت حرکت اجرام موجود در لبه‌ی این...
پنج‌شنبه ۶ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
جیمز وب چگونه قدیمی‌ترین کهکشان را کشف کرد؟
تنها یک هفته پس از اینکه جیمز وب اولین تصاویر خود را به زمین مخابره و همه را شوکه کرد، اکنون این تلسکوپ فضایی کهکشانی را کشف کرده که احتمالاً ۱۳.۵ میلیارد سال پیش وجود داشته است. اگر این داده‌ها...
سه‌شنبه ۴ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۲۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ۴۰ هزار کهکشان حلقوی جدید
ستاره‌شناسان اخیراً با استفاده از الگوریتم یادگیری عمیق توانسته‌اند ۴۰ هزار کهکشان حلقوی جدید را شناسایی کنند. کهکشان‌ها زندگی آشفته‌ای دارند. برخورد با دیگر کهکشان‌ها و انفجارات پُرانرژی ناشی از...
چهار‌شنبه ۲۲ تير ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۵۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
شرحی مختصر از اولین تصاویر جیمز وب
در تاریخ ۲۱ تیر ۱۴۰۱ «تلسکوپ فضایی جیمز وب» اولین تصاویر کامل خود را به همراه داده‌های طیف‌سنجی منتشر کرد. تلسکوپ فضایی جیمز وب، عموماً به‌عنوان جانشین تلسکوپ فضایی موفق هابل شناخته می‌شود. جیمز وب...
يكشنبه ۱۲ تير ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ستاره‌ای که تنها نصف آن منفجر شده است
انفجارات ابرنواخترها انواع مختلفی دارد. ابرنواختر نوع Ia که به‌نام «ابرنواختر گرماهسته‌ای» نیز شناخته می‌شود در سیستم‌های دوگانه رخ می‌دهد. برای اینکه این نوع ابرنواختر ایجاد شود، یکی از دو ستاره در...
چهار‌شنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۱۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
رصد یک زوج کیهانی عجیب و غریب
تلسکوپ فضایی هابل، تصویری خارق‌العاده از یک جفت کهکشان به نام «IC 4271» شکار کرده است. این جفت کهکشانی در صورت فلکی تازی‌ها قرار دارد. جفت کهکشانی IC 4271 با نام‌های «Arp 40» و «LEDA 47334» نیز...
يكشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۰۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان چیست؟
کهکشان مجموعه‌ای از ستاره‌ها، گاز، گرد و غبار و ماده‌ی تاریکی است که به کمک گرانش در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. کهکشان‌های کوتوله‌ای وجود دارند که تنها چند صد میلیون ستاره درون خود جای داده‌اند، ولی...
يكشنبه ۴ اردیبهشت ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۳۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا واقعاً انبساط کیهان روزی متوقف می‌شود؟
جهان نه تنها هنوز در حال انبساط است، بلکه شتاب انبساط آن نیز بیشتر شده است و به همین خاطر بسیاری از دانشمندان منتظر هستند رشد جهان برای مدت‌های طولانی ادامه پیدا کند. با این حال، سه نفر از دانشمندان...
دوشنبه ۲۹ فروردین ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۱۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف دورترین ستاره توسط تلسکوپ فضایی هابل
ستاره‌ای که اخیراً هابل کشف کرده، به‌نام «ایرندل» نامگذاری شده است و نور خود را از ۹۰۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ به ما رسانده است. ایرندل آنقدر از زمین دور است که نور آن ۱۲.۹ میلیارد سال مسیر طی...
يكشنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۲۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
حلقه‌ی داخلی کهکشان راه‌شیری چند سال عمر دارد؟
کهکشان راه‌شیری دارای ساختاری به شکل یک حلقه‌ی داخلی درون خود است که این حلقه غنی از فلزات مثل عناصر سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم است. اکنون دانشمندان با استفاده از داده‌های «APOGEE» توانسته‌اند عمر...
شنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۴۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
با قدرت‌مندترین لیزر فضایی آشنا شوید
در هفته‌ای که ستاره‌شناسان رصد دورترین ستاره را گزارش کردند، پدیده‌ی جدیدی به نام «مگامیزر هیدروکسیلی» نیز توسط دانشمندان علم نجوم به جهانیان معرفی شده است. مگامیزر لیزر امواج رادیویی است که حداقل...
پنج‌شنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۱، ساعت ۰۸:۳۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
بازسازی شرایط درونی یک خوشه‌ی کهکشانی عظیم
کهکشان‌ها معمولاً به تنهایی زندگی نمی‌کنند، بلکه صدها و در برخی مواقع هزاران کهکشان به‌وسیله‌ی گرانش به سمت یکدیگر کشیده می‌شوند و خوشه‌های کهکشانی گسترده را شکل می‌دهند که بزرگ‌ترین اجرام کیهان نیز...
يكشنبه ۲۲ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
شمارش معکوس برای یک برخورد کیهانی
ستاره‌شناسان دو سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم را شناسایی کرده‌اند که ۹۹ درصد راه برخورد وحشتناک با یکدیگر را پیموده‌اند. طی این برخورد همه‌ی رشته‌های فضا-زمان دچار نوسان می‌شوند. این دو سیاه‌چاله که اسم مشترک...
سه‌شنبه ۳ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
تا کنون چند کهکشان در کهکشان راه‌شیری ادغام شده‌اند؟
کهکشان راه‌شیری حدود ۱۲ میلیارد سال پیش شروع به شکل‌گیری کرده است. از آن زمان تا کنون این کهکشان از نظر جرمی و حجمی در حال رشد بوده است، زیرا به صورت مداوم کهکشان‌های کوچک‌تر با آن ادغام شده‌اند....
دوشنبه ۲ اسفند ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
داستان اولین ستاره‌ای که تلسکوپ جیمز وب شکار کرد
راه‌اندازی «تلسکوپ فضایی جیمز وب» رخداد هیجان‌انگیزی برای مردم پیگیر علوم نجوم در سراسر دنیا بوده است، ولی برای دانشمندان و ستاره‌شناسان اینکه اولین پرتوهای نوری از ستاره‌ها راه خود را به سمت...
چهار‌شنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
نگاه عمیق هابل به سه‌قولوهای فضایی
تلسکوپ فضایی هابل، تصویری زیبا از سه کهکشان در کنار یکدیگر تهیه کرده است که دانشمندان مجموعه‌ی این کهکشان‌ها را با همدیگر «NGC 7764A» نامگذاری کرده‌اند. مجموعه‌ی NGC 7764A یکی از مثال‌های جذابی است...
شنبه ۹ بهمن ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۱۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
آخرین برخورد کیهانی مهم خانه‌ی ما
یکی از مشخصات مهم ستاره‌شناسی مُدرن این است که می‌تواند نحوه‌ی تکامل کهکشان‌ها را به تصویر بکشد. ستاره‌شناسان اکنون می‌توانند بدانند که کهکشان‌ها در طول زمان تکامل خود به ترتیب چه برخوردهایی را با...
شنبه ۴ دی ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۳۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا امکان دارد سیاه‌چاله‌ها همان ماده‌ی تاریک باشند؟
چگونه سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم شکل گرفته‌اند؟ تیمی از ستاره‌شناسان مدل جدیدی برای شکل‌گیری کیهان پیشنهاد داده‌اند که می‌تواند رازهای متعددی را برملا کند. این گروه محققین نظریه‌ای را مطرح کرده‌اند که طی...
پنج‌شنبه ۲۵ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۱۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
زایشگاه و گورستان کیهانی؛ با سحابی‌ها آشنا شوید
اکثر سحابی‌ها دارای اندازه‌های بسیار عظیم هستند. قطر برخی از آن‌ها به صدها سال نوری می‌رسد. برخی از سحابی‌ها جرم نسبتاً زیادی را درون خود جای می‌دهند. چگالی سحابی‌ها از فضای اطراف آن‌ها بالاتر است؛...
يكشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۴۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف نزدیک‌ترین جفت‌ سیاه‌چاله به زمین
ستاره‌شناسان در فاصله‌ی ۸۹ میلیون سال نوری از زمین، در کهکشان «NGC 7727» توانسته‌اند یک جفت سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم را کشف کنند که تبدیل به نزدیک‌ترین جفت‌ سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم به زمین شده است. تا کنون...
چهار‌شنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۳۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان راه‌شیری کی و چگونه شکل گرفت؟
تحقیقات جدید بهترین شواهد را از شکل‌گیری کهکشان راه‌شیری به‌صورت امروزی ارائه داده است. در این تحقیقات زمان دقیق ادغام کهکشان‌های دیگر و تشکیل کهکشان راه‌شیری به‌دست آمده...
دوشنبه ۸ آذر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۱۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
اسرار ستاره‌های کهکشان آندرومدا
«کهکشان آندرومدا» یک کهکشان مارپیچ میله‌ای است که ۲.۵ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد. این کهکشان با نام «مسیه۳۱» نیز شناخته می‌شود. در مقاله‌ی جدیدی که محققین دانشگاه کلرادو در مجله‌ی...
چهار‌شنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۴۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف سیاره‌ای در گرداب کیهانی
نشانه‌های عبور یک سیاره از جلوی ستاره‌ای در خارج از کهکشان راه‌شیری شناسایی شده است که دانشمندان می‌گویند با این یافته دریچه‌ای به سمت کاوش سیاره‌های فراخورشیدی در فواصل بسیار دورتر از گذشته باز شده...
پنج‌شنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۳۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
چرا عاشق این تلسکوپ شدیم؟
پیشرفت‌هایی که تا کنون تلسکوپ فضایی هابل به خود دیده، باعث شده است بتواند اجرام بسیار دورتری را نسبت به تلسکوپ‌های زمینی رصد کند. از آنجا که نورهای رسیده به هابل متعلق به کهکشان‌های دوردست هستند،...
چهار‌شنبه ۵ آبان ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
عاقبت نزدیک شدن به یک کهکشان بزرگ چیست؟
تلسکوپ فضایی هابل، تصویری با جزئیات بالا از جفت کهکشان «Arp 86» تهیه کرده است. تصویری که هابل تهیه کرده است، در نتیجه‌ی رصدهایی است که در نور مادون قرمز، امواج مرئی و امواج ماورا بنفش انجام شده است....
دوشنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۲۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
تناقضی در فیزیک سیاه‌چاله‌ها
تایید وجود سیاه‌چاله‌ها در قرن ۲۱ انجام شد و به همین خاطر عجیب نیست که هنوز نادانسته‌های بشر در مورد این اجرام آسمانی زیاد باشد. اخیراً دانشمندان در تلاش برای حل معادلات گرانش کوانتومی در مورد...
سه‌شنبه ۶ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۰۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
چه زمان می‌توانیم طلوع کیهان را تماشا کنیم؟
تئوریسین‌ها اینگونه فکر می‌کنند که کیهان در میلیون‌ها سال اول شکل‌گیری خود، مکانی تاریک بوده است و پس از آن ستاره‌ها و کهکشان‌ها متولد شده‌اند. یکی از پرسش‌های مهم درعلم ستاره‌شناسی این است که زمان...
يكشنبه ۴ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۴۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
تلسکوپ هابل اوقات فراغت خود را چگونه پُر می‌کند؟
ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، توانسته‌اند تصویر خارق‌العاده‌ای از سیستم «Arp 195» تهیه کنند. این سیستم در حقیقت از سه کهکشان ادغام شده در یکدیگر، تشکیل شده است. سیستم Arp 195 در...
شنبه ۳ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۳۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
چرا در این کهکشان‌ها تاریکی مطلق حکم‌فرماست؟
کهکشان‌های فوق تاریک، کهکشان‌های کوتوله‌ای هستند که ستاره‌ها در آن‌ها پراکندگی زیادی دارند و به همین دلیل درخشندگی این نوع کهکشان‌ها بسیار پایین و شناسایی آن‌ها سخت است. در مطالعه‌ای جدید،...
پنج‌شنبه ۱ مهر ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۳۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
راز سیارات یخی کهکشان راه‌شیری فاش شد
دانشمندان با ترکیب رصدهای انجام شده از کهکشان راه‌شیری، با مدل‌سازی‌هایی که تا کنون از این کهکشان انجام شده است، به پیش‌بینی توزیع سیاره‌های یخی در کهکشان راه‌شیری پرداخته‌اند. نتایج بررسی‌ها نشان...
چهار‌شنبه ۳۱ شهريور ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
فضای میان‌ستاره‌ای کهکشان راه‌شیری چگونه است؟
ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، میزان عناصر سنگین موجود در فضای میان‌ستاره‌ای اطراف ۲۵ ستاره‌ی کهکشان راه‌شیری را اندازه‌گیری کرده‌اند. فضای میان‌ستاره‌ای معمولاً شامل گازها با دماها و...
چهار‌شنبه ۲۴ شهريور ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم چگونه تغذیه می‌شوند؟
بر اساس شبیه‌سازی‌های دقیقی که دانشمندان دانشگاه نورث‌وسترن آمریکا انجام داده‌اند، بازوهای مارپیچ کهکشان‌ها وظیفه‌ی جمع‌آوری گاز و تغذیه‌ی سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم مرکزی کهکشان‌ها را دارند. نتایج این...
يكشنبه ۱۳ تير ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۵۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
کاوش کران‌مقیاس جهان تاریک
گروهی از فیزیکدانان و متخصصین علوم کامپیوتر در آزمایشگاه ملی آرگون وابسته به دپارتمان انرژی ایالات متحده، موفق شدند یکی از پنج شبیه‌سازی بزرگ کیهان‌شناختی را که تاکنون انجام شده است، به نمایش...
چهار‌شنبه ۹ تير ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
تایید وجود کهکشان‌هایی فاقد ماده‌ی تاریک
ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های تلسکوپ فضایی هابل، توانسته‌اند فاصله‌ی دقیق زمین از کهکشان«NGC 1052 یا DF2» را تعیین کنند. ستاره‌شناسان مطالعات گذشته در مورد این کهکشان و عدم وجود ماده‌ی تاریک در...
شنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۱۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا کهکشان‌ها به یکدیگر متصل هستند؟
نقشه‌ی جدیدی که از ماده‌ی تاریک موجود در کیهان منتشر شده است، نشان می‌دهد که ساختارهای ریسمانی وجود دارند که تا کنون مشاهده نشده بودند و کهکشان‌ها را به یکدیگر متصل می‌کنند. این نقشه به کمک...
پنج‌شنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۰، ساعت ۰۹:۳۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
دانشمندان کهکشانی دوست‌داشتنی را کشف کردند
ستاره‌شناسان با استفاده از ابزارهای نصب شده بر روی تلسکوپ VLT آژانس فضایی اروپا و انجام رصدهای طیف‌سنجی توانسته‌اند کهکشان «مارکاریان ۷۳۹» را با دقت بالایی رصد کنند....
پنج‌شنبه ۵ فروردین ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
چگونه سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم بدون دخالت ستاره‌ها متولد می‌شوند؟
فیزیکدانان نظری از ایتالیا، اسپانیا و آرژانتین مکانیسم جدیدی برای ایجاد سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم از ماده‌ی تاریک پیشنهاد کرده‌اند. در مدل‌های استاندارد شکل‌گیری سیاه‌چاله‌ها، مواد معمول تحت تاثیر...
يكشنبه ۳ اسفند ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۲۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
سرعت تکامل کهکشان‌ها چقدر است؟
کهکشان «ALESS 073.1» یک کهکشان ستاره‌زا است که در فاصله‌ی ۱۲.۵ میلیارد سال نوری از زمین قرار گرفته است و همه‌ی مشخصات کهکشان‌های بالغ را دارد. این کهکشان دانشمندان را به این پرسش رسانده است که سرعت...
پنج‌شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۲۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیاه‌چاله‌های عظیم‌الجثه در جهان مخفی شده‌اند
اگر سیاه‌چاله‌هایی که ۱۰۰ میلیارد برابر خورشید جرم دارند در جهان وجود داشته باشند، به خاطر اثر برجسته و منحصربه‌فردی که بر جهان می‌گذارند، می‌توان از آن‌ها برای آزمودن نظریه‌های کیهان‌شناسی استفاده...
شنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
کامل‌ترین نقشه از جهان چگونه تهیه شد؟
ستاره‌شناسان نقشه‌ی جدیدی از جهان را منتشر کرده‌اند که نتیجه‌ی شش سال کار طاقت‌فرسا است. از نظر پهنه‌ی آسمان در بر گرفته شده، حساسیت تصویر و تعداد کهکشان‌های به تصویر کشیده شده، می‌توان این نقشه را...
دوشنبه ۲۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۳۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا ابرنواخترها برای زندگی روی زمین خطر دارند؟
ابرنواخترها یکی از جذاب‌ترین رخدادهای جهان هستند. در هنگام بروز این انفجارات، طی چند لحظه انرژی به اندازه‌ی کل انرژی تولیدی خورشید در طول عمر آن آزاد شود. بنابراین نزدیک بودن به چنین رخدادی می‌تواند...
دوشنبه ۲۹ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ۶۰۰ ستاره‌ی جدید در کهکشان راه‌شیری
ستاره‌شناسان با استفاده از «تلسکوپ طیف‌سنج LAMOST» و «ماهواره‌ی گایا» توانسته‌اند ۵۹۱ ستاره‌ی پُرسرعت جدید را در هاله‌ی کهکشان راه‌شیری کشف کنند. ستاره‌های پرسرعت فقط در هاله‌ی کهکشان راه‌شیری پیدا...
شنبه ۲۷ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف یک ابرخوشه‌ی کهکشانی جدید
ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های تلسکوپ اشعه‌ی ایکس روزیتا، در رصدخانه‌ی SRG، توانسته‌اند یک ابرخوشه‌ی کهکشانی ناشناخته را شناسایی کنند. ساختارهای کیهانی در میدان‌های چگال باقی‌مانده از روزهای...
سه‌شنبه ۱۶ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۳۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
گایا جدیدترین نقشه از کهکشان راه‌شیری را منتشر کرد
دانشمندان اروپایی توانسته‌اند دقیق‌ترین و جزئی‌ترین نقشه از کهکشان راه‌شیری را تهیه کنند. رصدخانه‌ی گایا متعلق به آژانس فضایی اروپا، سومین بخش از داده‌های خود را منتشر کرده که طی آن نقشه‌ی کهکشان ما...
دوشنبه ۱۵ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ساختارهایی جدید در کهکشان راه‌شیری
گروهی از اخترشناسان انیستیتوی پلی تکنیک رنسِلیر دانشگاه پنسیلوانیا، انیستیتوی فلاتایرون و دانشگاه کوئین، موفق شدند دو ساختار پوسته‌‌مانند را در نواحی پُرتراکم سنبله در کهکشان راه‌شیری کشف کنند. علاوه...
چهار‌شنبه ۳ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
دورترین کهکشانی که تا کنون رصد شده، کدام است؟
طبق تخمین دانشمندان، «GN-z11» به‌عنوان کهکشانی نسبتاً بزرگ که در صورت فلکی دب اکبر قرار دارد، زمانی شکل گرفته که جهان تنها ۴۲۰ میلیون سال از شکل‌گیری خود را گذرانده است. این زمان تنها ۳ درصد کل عمر...
دوشنبه ۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
افشای راز کهکشان‌های خالی از ماده‌ی تاریک
گم شدن ماده‌ی تاریک از کهکشان‌های خاص را می‌توان با اثر پارگی کشندی توضیح داد؛ «نیروهای گرانش ناشی از کهکشان‌های عظیم کناری، می‌توانند کهکشان‌های کوچک‌تر را تکه پاره کنند.» در سال ۲۰۱۶ تیمی...
يكشنبه ۱۶ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۳۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
هابل یک تلسکوپ‌ طبیعی را رصد کرد!
خوشه‌ی کهکشانی «SDSS J0901+1814» یک خوشه‌ی عظیم است که در فاصله‌ی ۳.۹ میلیارد کیلومتری از زمین در صورت فلکی خرچنگ قرار دارد. این خوشه آنقدر بزرگ است که گرانش آن می‌تواند نور ناشی از کهکشان‌های دیگر...
پنج‌شنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
تلسکوپ هابل برخورد دو کهکشان را رصد کرد
کهکشان‌های «NGC 2292» و «NGC 2293» دو کهکشان عدسی شکل هستند که به یکدیگر نزدیک شده‌اند و گرانش بین آن‌ها باعث بروز واکنش و در نتیجه ادغام آرام آن‌ها با یکدیگر و شکل‌گیری کهکشان بزرگ‌تری شده است و...
چهار‌شنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
دما در خوشه‌های کهکشانی عظیم چقدر است؟
خوشه‌ی کهکشانی «HSC J023336-053022» یک خوشه‌ی عظیم است که در فاصله‌ی ۴ میلیارد سال نوری از زمین قرار دارد. دمای مواد درون این خوشه، صدها میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد گرما دارند و در واقع ۲۵ برابر گرم‌تر...
چهار‌شنبه ۵ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
همه‌ی کهکشان‌ها در حال گرم‌تر شدن هستند
دانشمندان ثابت کرده‌اند که از حدود ۱۰ میلیارد سال پیش تا کنون، دمای متوسط گاز موجود در فضای کیهانی ۱۰ برابر شده و به حدود ۲ میلیون درجه‌ی سانتی‌گراد رسیده است. اندازه‌گیری‌های جدید ما تئوری «جیم...
سه‌شنبه ۴ آذر ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۲۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا جهش بزرگ می‌تواند انفجار بزرگ را به‌چالش بکشد؟
نظریه‌ی استاندارد تولد کیهان می‌گوید که حدود ۱۴ میلیارد سال پیش، مقدار عظیمی انرژی از هیچ شکل گرفت. در یک لحظه، انبساط سریعی اتفاق افتاد و انفجار انرژی باعث تورم کیهان شد. فرآیند انبساط در منحنی‌های...
چهار‌شنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
چه چیزی در مورد منشاء ماده‌ی تاریک می‌دانیم؟
تیمی از فیزیکدانان طی مقاله‌ای که در مجله‌ی Physical Review Letters منتشر کرده‌اند، مکانیسم جدیدی برای تولید ماده‌ی تاریک پیشنهاد داده‌اند. ماده‌ی تاریک ماده‌ای اسرارآمیز است که تقریباً یک چهارم جرم...
شنبه ۱۷ آبان ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
سرعت دوران سیاه‌چاله‌ی مرکزی کهکشان راه‌شیری چقدر است؟
سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم معمولاً با دو مشخصه شناخته می‌شوند؛ «جرم» و «سرعت دوران». این سیاه‌چاله‌ها اثر زیادی بر روی شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها دارند. سیاه‌چاله «کمان اِی*» سیاه‌چاله‌ی مرکزی کهکشان...
چهار‌شنبه ۹ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
سن تخمینی جهان باز هم تغییر کرده است!
تیمی تحقیقاتی به سرپرستی ستاره‌شناسان دانشگاه اورگان، با استفاده از فواصل شناخته شده‌ی ۵۰ کهکشان با زمین، توانسته‌اند محاسبات مربوط به ثابت هابل را بازنویسی کنند. آن‌ها نشان داده‌اند که سن جهان ۱۲.۶...
يكشنبه ۶ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
اولین نامزد سیاره‌ی فراکهکشانی مشخص شد
تیمی متشکل از دانشمندان آمریکایی و چینی، شواهدی از یک جرم کیهانی را یافته‌اند که احتمالاً یک سیاره‌ی فراخورشیدی باشد؛ اما در یک کهشکان دیگر که به آن می‌توانیم «سیاره‌ی فراکهکشانی» بگوییم؛ به این معنی...
پنج‌شنبه ۳ مهر ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
برندگان بهترین عکس‌های نجومی سال ۲۰۲۰
مجله علمی ایلیاد - بهترین عکس‌های نجومی سال ۲۰۲۰ انتخاب شده‌اند که همه‌ی آن‌ها عکس‌های خارق‌العاده‌ای هستند. داوران این عکس‌ها را از بین ۵۰۰۰ عکس فرستاده‌شده انتخاب کرده‌اند. این مسابقه به مدت ۱۲ سال...
پنج‌شنبه ۲۰ شهريور ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۴۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
حیات در جهان چگونه منتقل شده است؟
دو پرسش بزرگ برای بشریت همیشه این بوده است که «حیات چگونه بر روی زمین شکل گرفته است؟» و «آیا در بقیه‌ی جاهای جهان نیز حیات وجود دارد؟» محققین معتقدند که پاسخ این پرسش‌ها می‌توانند یکسان باشند. ما...
يكشنبه ۱۶ شهريور ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف هاله‌ای گازی در اطراف کهکشان آندرومدا
دانشمندان توانسته‌اند با استفاده از تلسکوپ هابل، از پوشش گازی اطراف کهکشان آندرومدا که نزدیک‌ترین کهکشان به راه‌شیری است، نقشه‌برداری کنند. آن‌ها دریافتند که این هاله‌ی گازی تقریباً نامرئی از جنس...
دوشنبه ۱۰ شهريور ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ستاره‌هایی خارق‌العاده در کهکشان راه‌شیری
ستاره‌شناسان با بررسی مرکز کهکشان راه‌شیری، توانسته‌اند ستاره‌های عجیب جدیدی را کشف کنند. این ستاره‌ها حول سیاه‌چاله‌ی مرکزی کهکشان در حال دوران هستند و یکی از آن‌ها دارای بیشترین سرعتی است که تا...
پنج‌شنبه ۳۰ مرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
فعالیت‌های کهکشانی مارپیچی در صورت‌فلکی گیسو
ستاره‌شناسان توانسته‌اند با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا و آژانس فضایی اروپا، تصویری واضح و روشن از کهکشان مارپیچ «NGC4907» تهیه کنند که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. کهکشان NGC4907...
دوشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
جهان همگن‌تر از چیزی است که تصور می‌کنیم
مطالعات اخیر نشان داده است که مدل دانشمندان از کیهان نمی‌تواند آن‌چنان معتبر باشد و اندازه‌گیری‌های مختلف از نرخ انبساط جهان با یکدیگر سازگاری ندارند و رصدهای جدید نیز ایرادات اساسی به مدل استاندارد...
شنبه ۲۵ مرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۳۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
چند تمدن بیگانه در جهان وجود دارد؟
فکر می‌کنید در بین صدها میلیارد ستاره‌ای که در بازوهای مارپیچ کهکشان راه‌شیری وجود دارند، چند تمدن هوشمند در حال زندگی هستند؟ بر اساس جدیدترین تحقیق، ۳۶ تمدن در این ستاره‌های می‌توان کشف کرد....
يكشنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۴۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
دمای هاله‌ی کهکشان راه‌شیری چقدر است؟
اخترشناسان با استفاده از مشاهدات پرتونگاری عمیق از رصدخانه‌ی« XMM-Newton ESA» کشف کردند که هاله‌ی کهکشان راه‌شیری که در واقع ابر بزرگی از پلاسمای یونی شده در اطراف کهکشان است، دارای دمای تقریبی 18...
پنج‌شنبه ۹ مرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۵۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف تازه‌ی تلسکوپ فضایی هابل
تلسکوپ فضایی هابل، با بررسی عمیق در جهان، نگاهی گذرا به ساختارهای بازومانندِ بی‌شماری که در اطراف کهکشانِ مارپیچیِ «NGC2608» قرار دارند، می‌اندازد. این کهکشان مانند نوع کوچک‌تری از کهکشان راه‌شیری،...
پنج‌شنبه ۲۶ تير ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۷ - مجله علمی - فیزیک
منشاء کربن در جهان کجاست؟
آنالیز ستاره‌های کوتوله‌ی سفید نشان می‌دهد که این ستاره‌ها نقش مهمی به عنوان منبع کلیدی کربن در جهان دارند. کربن برای همه‌ی انواع حیات در کهکشان راه‌شیری و دیگر کهکشان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار...
سه‌شنبه ۲۴ تير ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۳۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیاهچاله ابَرغول‌پیکر کهکشان هولمبرگ ۱۵‌اِی چگونه است؟
اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ خیلی بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا «VLT»، موفق به کشف سیاهچاله‌ی غول‌پیکری در مرکز کهکشان «هولمبرگ ۱۵اِی» شدند؛ یک کهکشان بیضوی بسیار عظیم که یکی از اعضای اصلی خوشه‌ی...
يكشنبه ۲۲ تير ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۰۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیگنالی از پایان عصر تاریک کیهان
محققان گام مهمی در جهت کشف سیگنالی از دوره‌ای در تاریخ کیهان اولیه برداشتند. تقریباً دوازده میلیارد سال پیش، با درخشش اولین ستارگان و کهکشان‌ها، جهان از دل عصر تاریک کیهانی پدید آمد. محققان در...
شنبه ۲۱ تير ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۲۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف مولکول جدید در مرکز کهکشان راه‌شیری
محققین در ابر گازی نزدیک به مرکز کهکشان راه‌شیری، مولکولی جدید به نام «پروپارگیلیمین» کشف کرده‌اند. این مولکول کوچک در واقع یک ترکیب ناپایدار است که نمی‌تواند در اتمسفر زمین زیاد دوام بیاورد، ولی...
دوشنبه ۱۶ تير ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۳۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا حیات در جاهای دیگر کهکشان وجود دارد؟
یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین سوالاتی که انسان در طول تاریخ با آن مواجه بوده، وجود و یا عدم وجود انواع دیگر زندگی هوشمند در دنیاهای دیگر بوده است. تخمین اینکه تمدن‌های فرازمینی در جهان تا چه تعدادی...
شنبه ۱۴ تير ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۱۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
چقدر وجود دیگر جهان‌های آبی در کهکشان راه‌شیری قطعی است؟
گروهی از ستاره‌شناسان آمریکایی با محاسبه‌ی نرخ گرمایش درونی ۵۳ سیاره‌ی‌ فراخورشیدی، دریافته‌اند که همه‌ی آن‌ها دارای فعالیت‌های آتشفشانی روی سطح خود هستند و حداقل ۲۰ درصد از آن‌ها می‌توانند جهان‌های...
يكشنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۱۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف کهکشانی باستانی، با شکلی غیرعادی
حدود ۱۳.۸ میلیارد سال پیش، جهان پدید آمد. اما فاقد ساختارهایی کامل بود. به تدریج ستاره‌ها و نخستین کهکشان‌ها شکل گرفتند. اخترشناسان کماکان به دنبال حل این معما هستند که این اتفاق چگونه و چه زمانی به...
شنبه ۲۴ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۳۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
هوش‌مصنوعی؛ کاشف جدید ستاره‌ها و سیاره‌ها
یک سیستم هوش‌مصنوعی با تحلیل داده‌های تلسکوپ فضایی گایا، تا کنون ۲۰۰۰ شبه‌ستاره‌ی بزرگ را شناسایی کرده است. این شبه‌ستاره‌ها در واقع ستاره‌های جوانی هستند که هنوز در حال شکل‌گیری بوده و می‌توانند...
چهار‌شنبه ۱۴ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
تهیه نقشه سه‌ بُعدی از فضای خالی بین کهکشانها
تیمی بین‌المللی از ستاره‌شناسان توانسته‌اند اندازه و شکل فضای خالی بین کهکشان‌ها را تعیین کنند. کهکشان راه‌‌شیری در لبه‌ی این فضای خالی قرار دارد. کهکشان‌ها به‌خاطر انبساط کلی جهان، در حال حرکت به...
شنبه ۳ خرداد ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۴۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
تصویری حیرت‌انگیز از یک کهکشان زیبا
تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا و آژانس فضایی اروپا تصویر خارق‌العاده‌ای از کهکشان مارپیچ «NGC 5861» به زمین مخابره کرده است. این کهکشان در فاصله‌ی حدود ۸۵ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی...
سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۲۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
ساختار جهان ما چگونه به این شکل درآمده است؟
جهان مملو از میلیاردها کهکشان است که توزیع آن‌ها درون فضا، اصلاً یکنواخت نیست. چرا ما این ساختارهای متفاوت را در جهان می‌بینیم و این ساختارها چگونه شکل گرفته و رشد کرده‌اند؟ مطالعه‌ی ده ساله‌ی ده‌ها...
يكشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۳۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
تایید دیگر بر درستی نظریه‌ی اینشتین
مجله علمی ایلیاد - حرکات یک ستاره در نزدیکی سیاه‌چاله‌ی کلان جرم مرکز کهکشان راه‌شیری یک بار دیگر نشان می‌دهد که نظر «آلبرت اینشتین» در مورد گرانش درست بوده است. این ستاره «S2»‌ نامگذاری شده و مدار...
چهار‌شنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۹:۰۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
رصد کهکشان چندحلقه‌ای توسط تلسکوپ هابل
تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا و آژانس فضایی اروپا، توانسته تصویر خارق‌العاده‌ای از کهکشان مارپیچ «NGC 2273» به زمین مخابره کند. این کهکشان در فاصله‌ی ۹۳.۶ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی...
دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۰۸:۲۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف سیاه‌چاله‌ای در حاشیه‌ی یک کهکشان عدسی
دانشمندان ثابت کرده‌اند که منشاءء اشعه‌ی ایکس درخشانی که در حاشیه‌ی خوشه‌ی ستاره‌ای در کهکشان «6dFGS gJ215022.2-055059» مشاهده شده، یک سیاه‌چاله با جرم متوسط است. کهکشان مورد بررسی از نوع کهکشان‌های...
سه‌شنبه ۱۹ فروردین ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۳۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
قطر کهکشان راه‌شیری؛ صدهزار یا دو میلیون سال‌نوری؟!
برای مدت‌ها، اخترشناسان بر این باور بودند که قطر کهکشان راه‌شیری، منزلگاه ما، ۱۰۰،۰۰۰ سال نوری است؛ اگرچه در سال ۲۰۱۵ میلادی و پس از مطالعاتی در این زمینه، دانشمندان قطر ۱۵۰،۰۰۰ سال نوری را پیشنهاد...
شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۹۹، ساعت ۱۰:۰۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
اولین تصویر از سیاهچاله چگونه ساخته شد؟
در آوریل سال ۲۰۱۹، تلسکوپ افق رویداد «EHT» توانست یک تصویر خارق‌العاده از سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم موجود در کهکشان «Messier87» تهیه کند. Messier87 یک کهکشان بیضوی در فاصله‌ی ۵۳ میلیون سال نوری از زمین...
سه‌شنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۳۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
شاهکاری دیگر از تلسکوپ فضایی هابل
تلسکوپ فضایی هابل، توانسته تصویری خارق‌العاده از کهکشان مارپیچی «NGC7541» به زمین مخابره کند. این کهشان در فاصله‌ی تقریبی ۱۰۳.۷ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی حوت قرار دارد....
شنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۰۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف بزرگ‌ترین انفجار سیاه‌چاله‌ای در جهان
ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های رصدخانه‌ی فضایی چاندرا متعلق به ناسا، رصدخانه‌ی XMM اروپا و همچنین تلسکوپ‌های رادیویی در استرالیا و هند، توانسته‌اند لحظات اولیه‌ی پس از قوی‌ترین انفجار رخ داده در...
چهار‌شنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۳۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
از دوران تاریک کیهانی، چه می‌دانیم؟
اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ «مایال» در رصدخانه‌ی کیت‌پیک که آزمایشگاه ملی تحقیقات اخترشناسی فروسرخ-مرئی است، موفق به شناسایی چندین حباب گاز هیدروژنی شدند که ستاره‌های واقع در کهکشان‌های اولیه...
دوشنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
ستاره‌زایی در مکانی دور از انتظارها
سیاه‌چاله‌های اَبَرپُرجرم موجود در مرکز کهکشان‌ها، معمولاً باعث متوقف شدن شکل‌گیری ستاره‌ها می‌شوند؛ ولی سیاه‌چاله‌ی مرکزی خوشه‌ی کهکشانی سیمرغ، اینگونه عمل نمی‌کند. خوشه‌ی کهکشانی سیمرغ، شامل حدود...
شنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۲۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی مارپیچی که دو هسته‌ی فعال دارد!‌
در کهکشان مارپیچی «NGC 4490» دو هسته وجود دارد که یکی از آن‌ها در طول‌موج‌های نوری مرئی قابل مشاهده است و هسته‌ی دوم در طول‌موج‌های رادیویی و مادون قرمز دیده می‌شود. اینها نتایج تحقیقاتی است که در...
پنج‌شنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۳۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
مشاهده‌ی اجرامی عجیب، در اطراف مرکز کهکشان راه‌شیری
در مرکز کهکشان راه‌شیری «*Sagittarius A» به‌عنوان یک سیاه‌چاله‌ی کلان جرم وجود دارد که جرم آن ۴ میلیون برابر خورشید است. اخیراً دو جرم پوشانده شده در گرد و غبار در نزدیکی این سیاه‌چاله مشاهده شده‌اند...
شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۳۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
داستان افسانه‌ای صورت‌فلکی گیسو
نامی که برای این صورت‌فلکی انتخاب شده تا حدودی عجیب و غریب است. در واقع این نام در دوران مدرن به خاطر ملکه «برنیکه‌ی دوم» در مصر، برای این صورت‌فلکی انتخاب شده است. داستان ملکه برنیکه‌ی دوم از...
چهار‌شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
تازه‌ترین شکار تلسکوپ هابل از دنباله‌دارها
ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ هابل، توانسته‌اند دو تصویر جدید از «دنباله‌دار باریسوف» تهیه کنند. باریسوف اولین دنباله‌دار شناخته شده‌ای است که از خارج منظومه‌ی شمسی وارد آن شده است. دنباله‌دار...
سه‌شنبه ۸ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
دیدنی‌هایی هیجان‌انگیز از یک کهکشان مارپیچی
آتش‌بازی خارق‌العاده، سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم، موج‌های شوک عظیم و میزان بسیار زیاد گاز همگی در یک تصویر از کهکشان مارپیچی به‌نام «Messier 106» قابل مشاهده است. Messier 106 در فاصله‌ی ۲۰ میلیون سال نوری...
دوشنبه ۷ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
حلقه‌ی هیدروژنی عجیب در اطراف یک کهکشان
ستاره‌شناسان توانسته‌اند با استفاده از تلسکوپ «GMRT» یک حلقه‌ی ساخته شده از هیدروژن خنثی را در اطراف کهکشان «AGC 203001» کشف کنند. این کهکشان عظیم در فاصله‌ی ۲۶۰ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد....
چهار‌شنبه ۲ بهمن ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف ساختاری جدید و عجیب در کهکشان راه‌شیری
تیمی از ستاره‌شناسان اتریشی و آمریکایی توانسته‌اند با استفاده از داده‌های فضاپیمای گایا متعلق به آژانس فضایی اروپا، یک ساختار موج مانند ساخته شده از گازهای چگال را در نزدیکی زمین کشف کنند. این ساختار...
دوشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
تماشای کهکشانی زیبا به‌یاد خاندان هرشل
تلسکوپ فضایی هابل در این هفته تصویری زیبا از کهکشان مارپیچ «NGC 1803» به زمین مخابره کرده است. کهکشان NGC 1803 در فاصله‌ی تقریبی ۲۰۰ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی پیکتور قرار دارد. این...
شنبه ۲۸ دی ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۲۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف سه اَبَرسیاه‌چاله‌ی غیرعادی
سیستم کهکشانی «NGC 6240» یکی از سیستم‌های کهکشانی نزدیک به ما است که مطالعه‌ی زیادی روی آن انجام شده است. این سیستم در حال انجام فرآیند ادغام است و سه سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم را در مرکز خود جای داده...
دوشنبه ۲۳ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
شبیه‌سازی خارق‌العاده‌ای که به پرسش‌های بزرگ جهان پاسخ خواهد داد
ستاره‌شناسان اخیراً از ابزار خارق‌العاده‌ای پرده‌برداری کرده‌اند که می‌تواند پاسخ بسیاری از پرسش‌های پیچیده‌ درباره‌ی نحوه‌ی شکل‌گیری کهکشان‌ها را بدهد. این تیم تحقیقاتی از جزئی‌ترین شبیه‌سازی در...
چهار‌شنبه ۱۸ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف چیزی غیرمنتظره در کهکشان راه‌شیری
بر اساس اکثر مدل‌هایی که برای تکامل کهکشان‌ها مورد پذیرش همگان هستند، اصلاً نباید سیاه‌چاله‌ای با این جرم در کهکشان ما وجود داشته باشد. ما فکر می‌کردیم که ستاره‌های عظیم کهکشان ما اکثر گازهای خود را...
پنج‌شنبه ۱۲ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
رصد یک کهکشان مارپیچی عجیب
تلسکوپ هابل این هفته توانسته است تصویری بسیار جالب از قسمت‌های مرکزی کهکشان مارپیچ «IC 2051» تهیه کند که اطلاعات جالبی را در خود دارد. کهکشان IC 2051 در جنوب صورت فلکی جنوبی منسا و در فاصله‌ی ۹۰...
چهار‌شنبه ۱۱ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۲۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
مرکز کهکشان راه‌شیری چه شکلی است؟
ستاره‌شناسان با استفاده از «تلسکوپ VLT» متعلق به آژانس فضایی اروپا، توانسته‌اند تصویری حیرت‌انگیز از شلوغ‌ترین ناحیه‌ی کهکشان راه‌شیری که حاوی ستاره‌های متعدد، گاز و گرد و غبار است، تهیه کنند. در این...
دوشنبه ۹ دی ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۰۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
رصد برخورد دو کهکشان در اعماق کیهان
ستاره‌شناسان رصدخانه‌ی جمینی توانسته‌اند تصویری جدید از برخورد کهکشان‌های «NGC 5394» و «NGC 5395» تهیه کنند. مجموع این دو کهکشان به نام «کهکشان هیرون» نیز شناخته می‌شود....
يكشنبه ۱ دی ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
پاسخی فلسفی به امکان وجود حیات در سیارات دیگر
آیا ما در دنیا تنها هستیم؟ پاسخ این سوال برمی‌گردد به اینکه بدانیم آیا هوش یک نتیجه‌ی محتمل از انتخابی طبیعی است یا نتیجه‌ای غیرمحتمل است. طبق تعریف، رخدادهای محتمل به صورت متناوب رخ می‌دهند، ولی...
چهار‌شنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۲۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
نوعی نادر و خاص از کهکشان‌های مارپیچی
«فوق‌مارپیچ‌ها» کهکشان‌های دیسکی بسیار عظیمی هستند که نرخ شکل‌گیری ستاره در آن‌ها بالا است. این کهکشان‌ها بسیار بزرگ‌تر، روشن‌تر و سنگین‌تر از کهکشان راه‌شیری هستند. دکتر «پاتریک اوگله» و همکارانش...
يكشنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۴۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف نوع جدیدی از سیاه‌چاله‌ها
طی مقاله‌ای که در ماه نوامبر ۲۰۱۹ در مجله‌ی Science به چاپ رسیده است، تیمی از ستاره‌شناسان راهی را برای جستجو به دنبال سیاه‌چاله‌هایی که جرم ستاره‌ای دارند پیشنهاد کرده‌اند و نشان داده‌اند که ممکن...
پنج‌شنبه ۲۱ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
اطلاعاتی حیرت‌انگیز درباره‌ی سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم
ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های تلسکوپ‌های زمینی و فضایی توانسته‌اند یک سیستم شامل سه سیاه‌چاله‌ی کلان‌جرم را در جرم کیهانی «SDSS J084905.51+111447.2» که سه کهکشان ادغام شده در یکدیگر هستند کشف...
سه‌شنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
نگاه کردن به این کهکشان، شما را به سنگ تبدیل می‌کند؟
کهکشانی که در این عکس دیده می‌شود، نام جالبی دارد؛ «مدوسا». این کهکشان که «NGC 4194» نیز نامیده می‌شود، همیشه به‌صورت یک واحد نبوده، بلکه دو ماهیت جداگانه بوده است. یک کهکشان اولیه یک سامانه‌ی غنی از...
پنج‌شنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۲۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
دام کهکشان راه‌شیری برای کوتوله‌ها
کهکشان راه‌شیری بالغ بر ۵۰ کهکشان دیگر را به همراه خود دارد. بر اساس تحقیقات جدیدی که محققین دانشگاه ریورساید کالیفرنیا انجام داده‌اند، کهکشان راه‌شیری برخی از کهکشان‌های کوتوله‌ی اطراف خود را به سمت...
سه‌شنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۲۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان آندرومدا چگونه بزرگ شده است؟
آنالیز داده‌های به‌دست آمده از کهکشان آندرومدا طی پروژه‌ی PAndAS نشان‌دهنده‌ی دو دوره رشد در آن است. این دو دوره میلیاردها سال با یکدیگر فاصله داشته‌اند و طی آن‌ها آندرومدا چندین کهکشان کوچک را از...
پنج‌شنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
چه چیزی تولد ستاره‌ها در کهکشان‌های کوتوله را متوقف می‌کند؟
جریان‌های خروجی از سیاه‌چاله‌های کلان‌جرم در کهکشان‌های کوتوله دارای اثر مهمی بر تکامل این کهکشان‌ها هستند. این جریانات از شکل‌گری ستاره‌ها جلوگیری می‌کنند. محققین دانشگاه ریورساید کالیفرنیا، نتایج...
يكشنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۲۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف یک کهکشان شبه‌خوشه‌ای
ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ‌های سوبارو، کک و جمینی توانسته‌اند خوشه‌ی کهکشانی را متعلق به کیهان اولیه کشف کنند. نام این خوشه «z66OD» است. این شبه‌خوشه دارای ۱۲ کهکشان غول‌پیکر است و حدود ۱۳...
دوشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
ستاره‌ها در کجای جهان اولیه متولد شدند؟
گروهی بین‌المللی از ستاره‌شناسان با استفاده از ترکیب داده‌های تلسکوپ‌های مختلف زمینی و فضایی، ۳۹ کهکشان را در فاصله‌ی ۱۱.۵ میلیارد سال نوری از زمین کشف کرده‌اند که محل شکل‌گیری ستاره‌ها...
دوشنبه ۱۵ مهر ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۳۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی با سیاه‌چاله‌ای هفتاد میلیون بار پُرجرم‌تر از خورشیدی
ناسا تصویری در مادون قرمز از کهکشان مارپیچی «مسیه-۸۱» منتشر کرده که توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر تهیه شده است. کهکشان مسیه-۸۱ در ۳۱ دسامبر سال ۱۷۷۴ توسط ستاره‌شناس آلمانی «یوهان الرت» کشف شد. نام‌های...
سه‌شنبه ۲۶ شهريور ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۳۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
شکل‌گیری ستارگان در کهکشان‌های کوتوله
تلسکوپ فضایی هابل توانسته است تصویری جدید از کهکشان کوتوله‌ی نامنظم «UGC685» به زمین ارسال کند. کهکشان UGC685 در فاصله‌ی حدوداً ۱۵.۷ میلیون سال نوری از زمین قرار دارد. این کهکشان به نام‌های LEDA 3974...
يكشنبه ۲۴ شهريور ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۳۶ - مجله علمی - نجوم و فضا
کاوش در جمعیت ستاره‌های کهکشان راه‌شیری
ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های فضاپیمای گایا، خوشه‌ها، وابستگان و دسته‌ای از ستاره‌های همراه که حدود ۳،۳۰۰ سال نوری از ما فاصله دارند را شناسایی کرده‌اند. بسیاری از این گروه‌های ستاره‌ای به‌نظر...
پنج‌شنبه ۱۴ شهريور ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۲۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی زیبا با مناطق ستاره‌زایی فراوان
تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا و آژانس فضایی اروپا، توانسته است تصویری جدید و خارق‌العاده از کهکشان مارپیچی «NGC3432» ارائه کند. این کهکشان در فاصله‌ی حدود ۴۵ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی...
شنبه ۹ شهريور ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
نقشه‌ی سه‌بُعدی کهکشان راه‌شیری
ستاره‌شناسان با اندازه‌گیری فاصله‌ی خورشید با هزاران ستاره‌ی متغیر در کهکشان راه‌شیری و همچنین فاصله‌ی آن از اجرام کیهانی پراکنده شده در کهکشان، توانسته‌اند نقشه‌ای با بزرگ‌ترین مقیاس از کهکشان...
سه‌شنبه ۵ شهريور ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۲۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
آیا زمان پیدایش ماده‌ی تاریک به قبل از بیگ‌بنگ باز می‌گردد؟
بر اساس مقاله‌ای که به‌تازگی در یکی از مجلات معتبر چاپ شد، ماده‌ی تاریک به ماده‌ی رازآلودی گفته می‌شود که تقریباً یک‌چهارم جهان را پوشش داده و منشاء آن احتمالاً به قبل از بیگ بنگ باز...
چهار‌شنبه ۳۰ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان مارپیچی با چند بازوی عجیب!
تلسکوپ فضایی هابل تصویر جدیدی از کهکشان مارپیچ NGC2985 تهیه کرده است. این کهکشان در سوم آوریل سال ۱۷۸۵ توسط «ویلیام هرشل» ستاره‌شناس آلمانی بریتانیایی کشف...
سه‌شنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۱۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیاه‌چاله‌ای که قاتل کهکشان‌هاست
نقش یک سیاه‌چاله‌ی فعال در مرگ یک کهکشان توسط ستاره‌شناسان دانشگاه بیرمنگام در نشست ستاره‌شناسی ملی «RAS» در لنکستر، گزارش شده است. سیاه‌چاله‌ی پُر‌جرم در مرکز کهکشان «JO201» در حال بیرون دادن گاز به...
پنج‌شنبه ۱۰ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۳۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی با نرخ بالای ستاره‌زایی
تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا و آژانس فضایی اروپا، تصویری جدید از کهکشان مارپیچ NGC972 تهیه کرده است. کهکشان NGC972 در صورت فلکی بره قرار دارد و فاصله‌ی آن تا زمین حدود ۵۰ میلیون سال نوری است....
پنج‌شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۲۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
تاثیرات نسبیت اینشتین در اطراف یک سیاه‌چاله
ستاره‌شناسان با استفاده از داده‌های تلسکوپ هابل، یک دیسک باریک غیرمنتظره از مواد چرخان در اطراف سیاه‌چاله‌ی پُرجرم مرکزی کهکشان NGC3147 مشاهده کرده‌اند. این کهکشان، کهکشانی مارپیچ و کم‌نور است که در...
چهار‌شنبه ۲ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
این کهکشان دلیل فروپاشی ستارگان را فاش کرد
تلسکوپ فضایی هابل، تصویر بسیار دقیقی از کهکشان مارپیچیِ NGC4051 ارائه داد. این تصویر هابل، کهکشان مارپیچیِ متوسط NGC4051 را نشان می‌دهد. در وسط عکس رو به پایین، یعنی زیر بازوی NGC4051، کهکشانی به‌نام...
سه‌شنبه ۱ مرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیاه‌چاله‌‌ها چقدر 'وزن' دارند؟
گروهی بین‌المللی از ستاره‌شناسان دریافته‌اند که سیاه‌چاله‌ی مرکزی کهکشان مارپیچ NGC4395 دارای جرمی در حدود ۱۰،۰۰۰ برابر خورشید است؛ تقریباً ۴۰ برابر کمتر از چیزی که تاکنون تصور...
دوشنبه ۳۱ تير ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان تنهای کوتوله
تلسکوپ فضایی هابل توانسته است تصویری زیبا از کهکشان نامنظم و کوتوله‌ی «NGC1156» تهیه کند. این کهکشان یکی از بهترین اهداف برای مطالعه‌ی کهکشان‌های کوتوله‌ی تنها در دنیاهای پیرامونی ما...
شنبه ۲۲ تير ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
نگاهی به اعماق کهکشانی از خوشه‌ی سنبله
ناسا با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل، تصویر زیبا و با جزئیاتی از کهکشان مارپیچ «M98» منتشر کرده است. کهکشان M98 در صورت فلکی کوما قرار دارد و فاصله‌ی آن از زمین حدود ۵۴ میلیون سال نوری است. این...
سه‌شنبه ۱۸ تير ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
این کهکشان بیضوی، مملو از ماده‌ی تاریک است
کهکشان «MRK 1216» یک کهکشان فشرده‌ی بیضوی است که ۳۱۶ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. داده‌های جدید رصدخانه‌ی چاندرای ناسا به ستاره‌شناسان کمک کرده است تا نشان دهند که ماده‌ی تاریک موجود در هسته‌ی...
سه‌شنبه ۱۱ تير ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
بازخوانی تصادف کهکشان راه‌شیری
بر اساس مطالعه‌ی جدیدی که در موسسه‌ی روچستر انجام شده است، کهکشان «آنتلیا۲ » صدها میلیون سال پیش با کهکشان راه‌شیری برخورد کرده و به این ترتیب موج‌های مشاهده شده در دیسک گازی اطراف آنتلیا۲ ایجاد شده...
يكشنبه ۲ تير ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
ابتدا سیاه‌چاله‌ها بوده‌اند یا کهکشان‌ها؟
کهکشان ESO 495-21 دارای قطری برابر ۳۰۰۰ سال نوری است. این کهکشان حاوی سیاه‌چاله‌ای است که جرم آن حدوداً یک میلیون برابر جرم خورشید است. این سیاه‌چاله برای کهکشانی با این اندازه کاملاً غیرمعمول است،...
چهار‌شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۱۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی مارپیچی و ابرنواخترهایش
تلسکوپ فضایی هابل، تصویری با جزئیات دیدنی از کهکشان مارپیچ «NGC4051» تهیه کرده است. NGC4051 یک کهکشان مارپیچ متوسط است که در صورت فلکی دب‌اکبر قرار دارد. این کهکشان در سال ۱۷۸۸ توسط ستاره‌شناس...
پنج‌شنبه ۹ خرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۳۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی که به سرعت به‌سمت ما می‌آید
ناسا یکی از عکس‌های خارق‌العاده از کهکشان مارپیچی «مسیه۹۰» که توسط تلسکوپ هابل گرفته شده را منتشر کرده است. کهکشان مسیه۹۰ در فاصله‌ی تقریبی ۶۰ میلیون سال نوری از زمین و در صورت فلکی سنبله قرار دارد....
دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۲۵ - مجله علمی - نجوم و فضا
یک کهکشان غیرعادی
تلسکوپ هابل تصویر زیبایی از کهکشان NGC4485 خلق کرده است. این کهکشان یک کهکشان غیرعادی در فاصله‌ی ۳۰ میلیون سال نوری از زمین است. NGC4485 همه‌ی نشانه‌های درگیر بودن در یک رخداد برخوردی با کهکشان...
يكشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۰۴ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشانی که همچون یک عدسی گرانشی عمل می‌کند
تلسکوپ فضایی هابل عکسی از کهکشان NGC3384 مخابره کرده است. کهکشان NGC3384 در ۱۱ مارس سال ۱۷۸۴ میلادی توسط ستاره‌شناس بریتانیایی «ویلیام هرشل» کشف شد. این کهکشان در واقع یک عدسی گرانشی است و در...
سه‌شنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۳۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان‌های اولیه‌، درخشان‌تر از انتظارها بوده‌اند!
داده‌های جدید مخابره شده از تلسکوپ‌های فضایی اسپیتزر و هابل، نشان می‌دهند که در چند طول‌موج خاص از نور مادون قرمز، برخی از اولین کهکشان‌های شکل گرفته در کیهان، کمتر از یک میلیارد سال پس از انفجار...
شنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۰۸:۱۲ - مجله علمی - نجوم و فضا
میراث هابل؛ تصویری از ۲۶۵،۰۰۰ کهکشان!
اخترشناسان ماحصل استفاده‌ی ۱۶ ساله از تلسکوپ هابل را با تهیه‌ی بزرگترین قاب از کهکشان‌ها به جهانیان نشان دادند. تلاشی که امروز از آن به‌عنوان قاب میراث هابل یاد می‌شود. این تصویر از ترکیب حدود ۷،۵۰۰...
دوشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۱۱:۰۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف دومین کهکشان فاقد ماده‌ی تاریک
در سال ۲۰۱۸ گروهی از ستاره‌شناسان آمریکایی و کانادایی، کهکشانی به‌نام «DF2» را کشف کردند که درون آن ماده‌ی تاریک وجود نداشت. این کهکشان تقریباً به اندازه‌ی کهکشان راه‌شیری است، ولی تعداد ستارگان درون...
شنبه ۲۴ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۱۰:۲۹ - مجله علمی - نجوم و فضا
از سیاهچاله‌ای که این روزها خبرساز شده، بیشتر بدانید
بشر برای اولین بار توانسته تصویری واقعی از سیاه‌چاله‌ی اَبَرپُرجرم در مرکز یک کهکشان ثبت کند. برای دستیابی به این موفقیت چندین اَبَرکامپیوتر، ۸ تلسکوپ در مکان‌هایی مختلف و صدها محقق دست به دست یکدیگر...
چهار‌شنبه ۷ فروردین ۱۳۹۸، ساعت ۰۹:۵۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
تشخیص دو کهکشان برخوردی در تصویر جدید هابل
این تصویرِ خارق‌العاده دو کهکشان در حال برخورد در صورت فلکی هرکول را نشان می‌دهد. این عکس را تلسکوپ فضایی هابل با استفاده از دوربین میدان وسیع ۳ گرفته است. سرانجام برای کهکشان راه شیری و آندرومدا هم...
چهار‌شنبه ۲۲ اسفند ۱۳۹۷، ساعت ۰۸:۰۳ - مجله علمی - نجوم و فضا
تلسکوپ گانیمد آغاز به‌کار کرد
گانیمد، یکی از چهار تلسکوپ رباتیک در جدیدترین رصدخانه‌ی «SPECULOOS»، شکارچی سیاره‌های فراخورشیدی، اولین عکسِ مهندسی شده و درجه‌بندی شده‌اش را گرفته است؛ این فرآیند «اولین نور» نامیده...
پنج‌شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۰۸:۰۷ - مجله علمی - نجوم و فضا
عمیق‌ترین تصویر ثبت شده از جهان
آنچه در تصویر بالا مشاهده می‌کنید، عمیق‌ترین تصویری است که تاکنون از جهان ماورای دید بشر ثبت شده است. در این تصویر، ۱۰،۰۰۰ کهکشان درخشان با قدمتی بالغ بر ۱۳ میلیارد سال، دیده...
چهار‌شنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۱۰:۱۱ - مجله علمی - نجوم و فضا
سیاهچاله‌ها در آغاز کیهان چگونه متولد شدند؟
در زمانی که جهان هنوز خردسال بود و سنش هنوز به یک میلیارد سال هم نمی‌رسید، برخی از ستاره‌هایش به سیاهچاله‌های بسیار عظیم تبدیل شدند. دیده شدن تعداد زیادی سیاهچاله‌ی اَبَرپُرجرم در کیهان اولیه، یکی از...
يكشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۷، ساعت ۰۸:۱۸ - مجله علمی - نجوم و فضا
اثر گرمایش ماده‌ی تاریک چیست؟
دانشمندان شواهدی یافته‌اند مبنی بر اینکه ماده‌ی تاریک در اثر تشکیل ستاره در کهکشان‌ها گرم شده و حرکت می‌کند. این یافته‌ها اولین مشاهدات برای اثر «گرمایش ماده‌ی تاریک» است و شواهدی در مورد اجزای تشکیل...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
هفت شگفتی عظیم در جهان فیزیک
هفت شگفتی عظیم در جهان فیزیک ما به جایی رسیده‌ایم که که بدون حل کردن برخی از مشکلات و مسایل فیزیک، نمی‌توانیم در مورد حقایق و پدیده‌های جالب و شگفت‌انگیز دیگر فیزیکی، اطلاعات بیشتری کسب کنیم. برای...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
تا کنون چند کهکشان کشف کرده ایم !؟
منجمان بر این باورند که صدها میلیارد کهکشان در جهان وجود دارد اما تعداد دقیق آن ها مشخص نیست. اما منجمان باید بدانند عملا چند کهکشان رصد و کشف شده است ، مگر نه ؟! اد چرچ ول (Ed Churchwell) پروفسور...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
تماشای کهکشان راه شیری را در شب های اول بهمن ماه از دست ندهید!
راه شیری، راهی است شیری رنگ که از بدو وجود انسان در این سیاره خاکی، مایه بهت و تحیرش بوده است. این راه سپید رنگ که در افسانه های باستان به دلیل وارونه شدن دلوی پر از شیر بر پهنه آسمان بدین رنگ در...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
سرنوشت زمین پس از برخورد کهکشان راه شیری و همسایه اش
"لارن لانز" اخترشناس مرکز مطالعاتی فیزیک اخترشناسی هاروارد اسمیتسونیان در تلاش است با تکمیل اطلسی از کهکشانها آینده کهکشان راه شیری را که در مسیری پنج میلیارد ساله برای برخورد با کهکشان...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
تلسکوپ فضایی هابل چیست ؟
تلسکوپ فضایی هابل دقیقا چیست؟ چرا به این اندازه استثنایی است؟ چگونه این چنین عکس های شگفت انگیزی می گیرد وما کجا می توانیم آنها را ببینیم؟ما به طور دقیق به بررسی این وسیله ای که انقلابی را در ستاره...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
مرگ بزرگترین ستاره کهکشان راه شیری
بزرگ ترین ستاره کهکشان ما در داخل یک پیله قرار دارد و این پیله به شکل توپ راگبی است. از سال 1891 تا به حال ستاره ETA Carinae متحمل انفجارهایی تماشایی شده است. ستاره شناسان از اتفاق هایی که در این...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
کشف نزدیکترین کهکشان به راه شیری
اخترشناسان نزدیکترین کهکشان به راه شیری را در فاصله 42000 سال نوری از مرکز کهکشان ما کشف کردند. گروهی از اخترشناسان کشورهای مختلف جهان با بررسی داده های طرح «بررسی آسمان در طول موج 2 میکرون» (2 MASS)...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
از کجا آمده ایم؟
استیون هاوکینگ: من فکر می کنم همه مردم می خواهند بدانند که ما از کجا آمده ایم و جهان چگونه آغاز شده...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - نجوم و فضا
کهکشان آندرومدا، همسایه کیهانی ما
آندرومدا یک کهکشان مارپیچی است که در فاصله 2 میلیون و 500 هزار سال نوری از ما در صورت فلکی آندرومدا قرار دارد. این کهکشان به عنوان جرم مسیه M31 یا NGC 224 نیز شناخته شده است. در نسخه‌های قدیمی ‌این...
سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴، ساعت ۱۷:۰۰ - مجله علمی - زندگی
اثبات وجود نظم در بی نظمی
طبق نوشته کتیبه‌ای کهن مربوط به ۳۵۰۰ سال پیش، زمانی یک حکیم سومری در عهد باستان به ستارگان آسمان نگریست و در آنها نقش یک شیر، یک گاو و یک عقاب را دید و اینگونه بود که صورت‌های فلکی به دنیای اخترشناسی...