حرکت افراد فلج با افکارشان
مجله علمی ایلیاد - طبق تحقیقی انجام شده توسط پزشکان دانشگاه کیس وسترن-رزرو و دو بیمارستان اوهیو، مرد فلج ۵۶ ساله‌ای از اهالی کلیولند، نخستین کسی است که توانایی حرکت دادن دست و بازویش را با استفاده از «رابط بین مغز و کامپیوتر» دوباره به دست آورد. نام بیمار «بیل کوچوار» است که پس از تصادف دوچرخه‌اش در دهه‌ی پنجم زندگی‌اش، فلج شد. او برای مدت هشت سال نمی‌توانست از سرشانه به پایین بدنش را حرکت دهد؛ اما یک‌جفت فناوری کاشته شده موقتی به او کمک کرده است که زندگی خود را تغییر دهد.
قسمت ستون فقرات کوچوار در آن تصادف آسیب دید و در نتیجه، هیچ راهی برای مغز او وجود نداشت تا به اعضای بدنش علائم فرمانی بفرستد. با این حال محققان کیس وسترن، مرکز پزشکی وی‌ای کلیولند، بیمارستان های دانشگاه مرکز پزشکی کلیولند به او کمک کرده‌اند تا به‌لطف تراشه‌ای آزمایشی از فناوری به نام BrainGate2 توانایی حرکت دست و بازویش را دوباره به دست آورد. دانشگاه کیس وسترن در بیانیه‌ای توضیح داد که BrainGate2 یک رابط مغز-کامپیوتر با الکترودهای ثبت کننده است که زیر جمجمه‌ی بیمار قرار گرفته و واحد شبیه‌سازی الکتریکی عملی است که به مغز و ماهیچه‌های فلج شده اجازه می‌دهد، برای ارتباط مجدد با دست و بازویش، دوباره فعالیت آن‌ها را به او برگرداند. نتیجه‌ی این تحقیق این است که کوچوار به سادگی و تنها با فکر کردن قادر به حرکت دادن دستش است.
با استفاده از این فناوری، کوچوار توانست بدون کمک گرفتن از دیگران، یک چوب شور و یک کاسه پوره سیب‌زمینی بخورد، فنجانی قهوه بنوشد و بینی‌اش را بخاراند. او گفت: «برای کسی که هشت سال فلج بوده و قادر به حرکت نبوده است، توانایی انجام دادن همین اندک حرکات، فوق‌العاده است.»
گامی بزرگ به سمت درمان افراد فلج
همان طور که پزشکان در مقاله‌ی منتشر شده توضیح دادند، زمانی که کوچوار برای انجام آزمایش بالینی BrainGate2 انتخاب شد، ۵۳ ساله بود و از آسیب نخاعی گردن رنج می‌برد. او دو آرایه‌ی میکروالکترود عصبی در ناحیه دست کورتکس حرکتی‌اش دریافت کرد که با ۳۶ الکترود زیرپوستی کاشته شده در قسمت بالایی بازو کنترل می‌شود. نویسندگان این مطالعه، توضیح دادند که الکترودها به منظور شبیه‌سازی دست، آرنج و ماهیچه‌های شانه طراحی شده‌اند. کوچوار برای راحتی کار از بازوی حایل متحرک استفاده کرد و این دستگاه قادر بود تا سیگنال‌های عصبی مغز را رمزگشایی کند و حرکات خواسته شده را انجام دهد. این مورد نخستین موردی است که شخصی از فلج مزمن شدیدی رنج می‌برد، می‌تواند با استفاده از فعالیت مغز خود، حرکات عملی بازو و دست خود را انجام دهد.
پزشکان در مطالعه‌شان گزارش دادند که نخستین کاشت در دسامبر ۲۰۱۴ انجام شد و در حالی که ضعیف بودن ماهیچه به دلیل هشت سال بدون فعالیت بودن نیازمند توانبخشی شدیدی بود، کوچوار توانست ۳۱۱ روز بعد، مراحل فراگیری هدف را نخست با بازوی مجازی و سپس با بازوی خودش شروع کند. او ۴۶۳ روز بعد، در ۱۱ مورد از ۱۲ مورد تلاشش در رسیدن به یک فنجان قهوه موفق بود و ۷۱۷ روز پس از کاشت، او خودش غذا می‌خورد. «باب کیرش»، نویسنده ارشد، رئیس دپارتمان مهندسی پزشکی وسترن و مدیر اجرایی مرکز FES در بیانیه‌ای اظهار داشت: «این کار به راستی برای جامعه‌ی آسیب‌دیدگان نخاعی بسیار باارزش است. این آزمایش گامی اصلی برای به دست آوردن برخی اختیارات است.»
«بنجامین والتر»، مدیر پزشکی برنامه شبیه‌سازی مغزی در مرکز پزشکی کلیولند افزود: «روزانه، زمانی که تحرک داریم، بدون اعتنا از کنار حرکت‌های بدنمان می‌گذریم، ما می‌توانیم با دقت و با کنترل هر قسمت از بدنمان را در چندین جهت حرکت دهیم؛ اما افراد مبتلا به آسیب نخاعی یا دیگر اَشکال فلج، قادر به انجام این حرکات نیستند. آخرین امید افراد فلج این است که این توانایی را بار دیگر به دست آورند. با ایجاد ارتباط مغز و کامپیوتر، حرکت اندام بدن با فرمان مستقیم از مغز به نحو امیدوارکننده‌ای به‌عنوان آرزوی میلیون‌ها فلج محقق خواهد شد و روزی قادر خواهند بود بار دیگر آزادانه حرکت کنند.
نوشته: چاک بدنار
ترجمه: مینا آذری - مجله علمی ایلیاد