نور خورشید را بنوشید
مجله علمی ایلیاد - دانشمندان دستگاه جدیدی اختراع کرده‌اند که با نور خورشید کار می‌کند و می‌تواند آب را حتی از آسمان کویر نیز استخراج کند. نیروی محرکه‌ی این دستگاه با استفاده از نور خورشید تامین می‌شود و ممکن است بتواند راه حل مناسبی برای مقابله با بحران کمبود آب باشد که سراسر جهان را فراگرفته است.
مطابق با بیانیه‌ی سازمان بهداشت جهانی، ۶۶۳ میلیون انسان، یعنی یک نفر از هر ده نفر، برای دسترسی به آب سالم با محدودیت روبه‌رو هستند؛ همچنین یک سوم جمعیت کل دنیا، یعنی بیش از ۲.۴ میلیارد انسان، به آب لوله‌کشی سالم و کافی برای دستشویی دسترسی ندارند. در سال ۲۰۱۶، گزارشی منتشر شد که نشان می‌داد کمبود آب تاکنون، دو سوم جمعیت کل دنیا را تحت تاثیر قرار داده است. مجمع اقتصادی جهانی در سال ۲۰۱۵ خاطر نشان کرد که محدودیت دسترسی به آب سالم و پاک بزرگترین خطری است که امروزه دنیا را تهدید می‌کند؛ درواقع، در این مجمع این موضوع نیز مطرح شد که کمبود آب و مشکلاتی که به خاطر آن بوجود می‌آید از تغییرات آب و هوایی بدتر و خطرناک‌تر خواهد بود.
تلاش برای یافتن راه حلی مناسب برای مقابله با این مشکلات، پژوهش‌گران را به سمتی سوق داد که دستگاهی اختراع کنند که با استفاده از نور خورشید، بتواند حتی از آسمان خشک‌ترین کویرها، آب استخراج کند، با این امید که این تکنولوژی شاید روزی بتواند حتی در فقیرترین و خشک‌ترین مناطق جهان، آب نوشیدنی پاک و سالم فراهم کند. پایه‌ی اصلی این دستگاه، مواد آلی فلزی متخلخلی هستند که می‌توانند حجم زیادی آب را درون منافذ خود جای دهند. در مقاله‌ی مربوط به این پروژه که در نشریه‌ی Science منتشر شد، مشخص گردید که یک کیلوگرم از این مواد می‌تواند چند لیتر آب را در طی یک روز در خود نگه دارد و حتی در شرایط استاندارد، این قابلیت را دارد که ۲۰ درصد رطوبت مناطق خشک را در خود ذخیره کند.
ساختار شیمیایی و اندازه‌ی منافذ این مواد می‌تواند بگونه‌ای طراحی شود که به مولکول‌های مختلف اجازه‌ی عبور دهد و یا آن‌ها را در خود نگه دارد. یکی از بارزترین ویژگی‌های این مواد، سطح بسیار گسترده‌ی آن‌ها است که برابر است با مساحت یک زمین فوتبال در هر گرم! همین ویژگی سبب می‌شود که این مواد قابلیت برقراری پیوند با گستره‌ی وسیعی از ذرات را داشته باشد. فرآیند تصفیه و تهیه‌ی آب به‌وسیله‌ی این مواد، کاملاً داخلی است و نیازی به افزودن مواد یا انرژی دیگری به آن نیست. همچنین، برخلاف دیگر تکنولوژی‌های برداشت و تصفیه‌ی آب، این دستگاه در شرایط خشک نیز می‌تواند کار کند. در واقع، می‌توان گفت که این دستگاه شبیه رطوبت‌ساز است؛ اما نیازی به منبع آب اولیه برای شروع کارش ندارد.
این مواد بیش از هرچیزی به پاک‌سازی نیاز دارند؛ اما همان‌گونه که «اوولین وانگ» رئیس آزمایشگاه پژوهشی تجهیزات MIT، نیز در نشریه‌ی MIT Technology Review گفته است، این محصولات کاملاً بادوام هستند. محصولات مشابه این مواد در کارخانه‌ی آلمانیِ تولید مواد شیمیایی به نام «BASF» تولید انبوه می‌شوند و کاملاً مقرون به صرفه هستند. در نهایت، این امید وجود دارد که این دستگاه بتواند برای میلیون‌ها انسان، منابعی از آب سالم و پاک فراهم کند.
نوشته: کارلا لانت
ترجمه: مجله علمی ایلیاد