من نیستم خورشید چیز زیبایی است سکوت بین درختان کشیده شده است فقط شروع نور» مجلهی علمی ایلیاد - آیا این شعر توسط یک بچه مدرسهای ترسو سروده شده یا یک الگوریتم هوشمصنوعی آنرا نوشته است؟ گفتنش آسان است؟ بله، گفتنش برای ما یا متخصصان شعر آسان نیست. براساس مقالهای که در سایت پیشچاپ arXiv منتشر شد، گروهی از محققان از دانشگاه کیوتو و مایکروسافت هوشمصنوعی شاعر را طراحی کردند که به حدی خوب است که قضاوتهای آنلاین را دست میاندازد.
این جدیدترین گام به سوی هوشمصنوعی است که میتواند زبان قابلباور انسانی را خلق کند و شبیه به انسان بزرگ بهنظر میرسد. برای تولید چیز مبهم و رمزآلودی مثل شعر، هزاران عکس همراه با نسخهها و اشعارِ نوشته شدهی انسانها در هوشمصنوعی تعبیه شد. الگوریتم ارتباطات بین تصاویر و متن نیز به هوشمصنوعی یاد داده شد.
هوشمصنوعی همچنین الگوهای تصویری، ریتمها و زبانهای دیگر را یاد گرفت تا شعر قابلباوری بسرآید. همچنین چگونگیِ ارتباط رنگها یا تصاویر با عواطف و استعارهها نیز به هوشمصنوعی یاد داده شد. وقتی هوشمصنوعی آموزش دید، تصویری به او داده شد و از او خواسته شد تا شعری بسرآید که نه تنها به عکس مربوط شود، بهجای یکسری جملات الگوریتمی بیمعنا، دقیقاً مثل شعر خوانده شود.
اگر بخواهیم منصف باشیم، باید بگوییم که برخی از نتایج نسبتاً بیمعنا بودند، حتی بیمعناتر از اشعاری که در یک مجلهی ادبی دانشگاهی پیدا میکنید.
«این قلمرو باران آسمان و ابر خاکستری کاملاً و صلحآمیز است امنیت مجاز است»
و بدتر از آن: «من یک کامیون زغالسنگم با یک قلب شکسته من هیچ صدایی ندارم صدای قلب من من نیستم»!
احتمالاً متوجه شدهاید که اینها توسط یک ماشین نوشته شدهاند. اما درحالیکه هوشمصنوعی «کندریک لامار» نیست، بسیاری از اشعار واقعاً شبیه به شعر بودند. سپس، محققان باید میدیدند که آیا انسان معمولی میتواند تفاوت بین آنها را درک کند. یعنی؛ نوعی آزمون تورینگ. محققان قضاوت کنندگانشان را در سایت Amazon Mechanical Turk پیدا کردند و مردم را به دو گروه کاربران عمومی و متخصصانی که در اطلاعاتی در زمینهی ادبیات دارند، تقسیم کردند.
سپس اشعار یکی پس از دیگری برای این قضاوتکنندگان نمایش داده شدند، گاهیاوقات همراه با تصویر و گاهیاوقات بدون تصویر. آنها باید حدس میزدند که آیا انسان این اشعار را نوشته یا هوشمصنوعی. درحالیکه متخصصان زمانیکه تصاویر را دریافت کردند در شناسایی اشعارِ ماشین نوشته بهتر عمل کردند و کاربران عمومی بدون تصاویر عملکرد بهتری داشتند، هر دو گروه در انتخاب اشعارِ نوشتهی انسان بهتر از اشعارِ نوشتهی هوشمصنوعی بهتر بودند. یعنی، ماشینها بیشتر مواقع آنها را دست میانداختند.
درحالیکه خرید کتاب شعر ربات قابل قبول است، نکتهی عجیب اینجا است که میبینیم زبان متقاعد کنندهی این الگوریتمها به طرق تجاری آموخته شده است، مثل تبلیغات یا چتباتهای خدمات مشتریان. اما حتی به این ترتیب، میتوانیم تصور کنیم که در آینده انبوهی از رباتهای متفکر ادبی را خواهیم داشت که در حال مطالعهی شکسپیر هستند و قلبهای شکستهشان را با کامیونهای زغال سنگ مقایسه میکنند.
نوشته: دن روبیتسکی ترجمه: سحر اللهوردی - مجله علمی ایلیاد