افسانه‌سازی درباره‌ی یک اثر هنری رباتیک

 

در نسخه‌ای که چند روز پیش در وب فارسی توسط یک پیج اینستاگرامی منتشر شد و بارها در  شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شد، گفته شده که این مایع روغن صنعتی‌ای است که باعث کارکرد ربات می‌شود، ولی این روغن از بازوی رباتیک نشت می‌کند و این ربات در تلاشی بیهوده برای جمع‌آوری این روغن است تا به حیات خود ادامه دهد! هرچند در کپشن این پست بعداً یک پی‌نوشت اضافه شد که این یک برداشت شخصیست، اما از داستان‌سرایی پیرامون یک اثر هنری و تغییر کارکرد ربات و روغن، چیزی کم نمی‌کند و به‌نظر می‌رسد چیزی بیش از یک برداشت شخصیست.

 

هر چند ممکن است که این ویدئو اشک بسیاری را نیز در آورده باشد، اما در واقع این یک برداشت اشتباه و البته افسانه‌ای و داستان‌سرایی بیش نیست. چرا؟ در ادامه توضیح دو هنرمند که در وبسایت dazeddigital منتشر شده را شرح داده‌ایم؛

این بازوی رباتیک از یک سیستم سفارشی که نام آن‌را «کنترل مرز» گذاشته‌اند بهره می‌برد. زمانی که مایع شبیه به خون از یک مرزِ از قبل تعیین شده‌ی دایره‌ای شکل به‌دور ربات عبور کند، حسگرهایی به ربات هشدار داده و ربات آن مقدار مایع عبور کرده از مرز را به داخل محدوده‌ی مرزی برمی‌گرداند.

 

این کار ربات دارای مفهومی است؛ پیام این اثر هنری، در واقع یک پیام اعتراضی است و به مرزهای جغرافیایی، نظارت، محافظت و خشونتی که در مقابل عبور انسان‌ها از مرزها رخ می‌دهد اشاره دارد. اعتراض این اثر هنری هشداری جدی است به پیامدهای اقتدارگرایی سیاسی که بین فرهنگ‌های مختلف، مرزهایی را ایجاد می‌کنند.

 

 

گفتنی است که این ربات در سال ۲۰۱۹ توسط صاحبان آن متوقف شد. توقف این ربات نیز به شکلی هنرمندانه انجام شد؛ به‌شکلی که دیوارهای شیشه‌ای پوشیده از رنگی سرخ، ربات سرافکنده و سطح سفید پوشیده از مایع سرخ رنگ شده بود.

 

یادمان باشد، هر اثر هنری می‌تواند برداشت‌ها و تفسیرهای متعددی داشته باشد که نشانه‌ی قدرت آن اثر هنری است، اما داستان‌سرایی و افسانه‌سازی چیز دیگری است.