ورود اورانیوم به خاک چه ارتباطی با کودهای کشاورزی دارد؟

مجله علمی ایلیاد - محققین دانشگاه نبراسکا، اخیراً آزمایش‌هایی انجام داده‌اند و تایید کرده‌اند که نیترات به عنوان ترکیبی که در کودهای کشاورزی و مدفوع حیوانات وجود دارد، می‌تواند انتقال اورانیوم موجود در زمین به آب‌های زیرزمینی را تسهیل کند.

محققین طی مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ انجام داده بودند، دریافتند که سفره‌های آب زیرزمینی که سطح نیترات بالایی دارند، در کنار آلودگی به نیترات، دارای سطح بالایی از اورانیوم نیز هستند. بالا بودن سطح اورانیوم در آب‌های زیرزمینی باعث آسیب رسیدن به کلیه و مجاری ادرار انسان‌ها می‌شود.

در نبراسکا، اکثر ساکنین برای آب آشامیدنی به منابع آب زیرزمینی وابسته هستند. جوامع روستایی عموماً از این منابع استفاده می‌کنند و به همین خاطر مسئولین بهداشتی ایالتی نگرانی جدی در این مورد دارند.

محققین این نظریه را مطرح کردند که کربن غیرآلی حل شده در خاک می‌تواند به اورانیوم غیررادیواکتیو موجود در رسوبات زیرزمینی بچسبد و به این ترتیب، باعث ورود راحت‌تر اورانیوم به آب‌های زیرزمینی شود. برای بررسی این نظریه، محققین دو نمونه استوانه‌ای از خاک مناطق مورد بررسی را برداشتند و با گذراندن آب حاوی نیترات از آن و مقایسه با عبور آب بدون نیترات از آن، موجودی اورانیوم درون آب عبور داده شده را اندازه‌گیری کردند.

بررسی دانشمندان نشان داده است که وجود نیترات و میکروب‌های طبیعی، در ورود اورانیوم به آب نقش به‌سزایی دارند. آن‌ها دریافتند که فعالیت‌های بیوشیمیایی رخ داده با منشاء میکروبی، باعث می‌شوند اورانیوم جامد به شکلی درآید که قابلیت حل شدن در آب را داشته باشد. در واقع در ابتدا باکتری‌های موجود در رسوبات، الکترون‌های خود را به نیترات می‌دهند و آن‌را تبدیل به نیتریت می‌کنند. نیتریت باعث اکسید شدن اورانیوم می‌شود و اورانیوم تبدیل به ماده‌ای می‌شود که در آب حل شده و وارد آن می‌شود.

محققین با انجام توالی‌یابی توانسته‌اند گونه‌های میکروبی مسئول تبدیل نیترات به نیتریت را شناسایی کنند. آن‌ها دریافتند که این میکروب‌ها همان میکروب‌هایی هستند که قبلاً در سایت‌های حاوی معادن اورانیوم نیز کشف شده‌اند.

به هر حال کودهای نیترات برای زمین‌های کشاورزی لازم هستند، ولی تحقیقات نشان داده است که اگر غلظت آن‌ها در خاک بیش از ۱۰ ذره در یک میلیون ذره خاک باشد، می‌تواند باعث ورود اورانیوم به آب‌های زیرزمینی شود. بنابراین مقدار استفاده از کودهای نیترات باید با دقت و در اندازه‌ی مناسب برای زمین‌های کشاورزی انتخاب شود.