بازسازی چهره‌ی پستانداران اولیه در عصر دایناسورها
مجله علمی ایلیاد - دانشمندان جمجمه‌ی جانوری از نوع موش خرما را بازسازی کردند که بین ۶۶ تا ۷۰ میلیون سال قبل، در کنار دایناسورها در ماداگاسکار زندگی می‌کرده است. جمجمه‌ی این حیوان، که «وینتانا سِرتیچی» نام دارد، ۱۲۵ میلیمتر طول دارد که دو برابر اندازه‌ی سایر پستانداران جنوب «اَبَرقاره‌ی گندوانا» است. محققان تخمین زده‌اند که بدن این جانور حدود ۹ کیلوگرم وزن داشته که آن را بزرگترین پستاندار شناخته شده‌ی زمان خودش می‌سازد. نتایج این تحقیق در مجله nature به چاپ رسیده است.
جمجمه، توسط زیست‌شناسی به نام «الیزابت دامونت» و همکارش «دن پولاسکی» از دانشگاه ماساچوست بازسازی شد. آنها معتقدند که وینتانا از ریشه‌ها، دانه‌ها یا میوه‌های کوچک مغزدار تغذیه می‌کرده و متعلق به گروهی از پستانداران اولیه با نام «گندواناسانان» است. قبل از این بازسازی، این موجودات، تنها از طریق تعدادی از دندان‌ها و تکه‌های آرواره شناخته شده بودند.
دیوید کراوز، دیرین‌شناس پیشرو از دانشگاه استونی بروک می‌گوید: «وینتانا، با گروه‌بندی گندواناسانان در کنار دیگر پستانداران، باعث تغییرشکل برخی از شاخه‌های اصلی در شجره‌نامه‌ی پستانداران شده است. چرا که جای‌گذاری آنها در این شجره‌نامه بسیار دشوار بود.
وی می‌گوید: «ما تقریباً در مورد سیر تکاملی پستانداران اولیه در قاره‌های جنوبی چیزی نمی‌دانیم. هیچ دیرینه‌شناسی قادر به پیش‌بینی ترکیب عجییب ویژگی‌های تشریحی این جمجمه نبوده است. وینتانا آواره‌های قدرتمندی داشته و قادر بوده آن‌را به سمت بالا و عقب حرکت دهد. این جمجمه، به طور اتفاقی در سال ۲۰۱۰ کشف شد و سومین جمجمه‌ی پستاندار مربوط به دوره‌ی کرتاسه در نیمکره‌ی جنوبی است که بازسازی می‌شود.
کراوز و همکارش با مقایسه‌ی این جمجمه با صدها فسیل دیگر و سایر پستانداران زنده، نتیجه گرفتند که این جانور به احتمال زیاد، دارای چشم‌های بزرگ، توانایی شنیدن صداهای با فرکانس بالا و حس بویایی خوبی بوده است. بررسی‌ها، شواهدی را فراهم می آورد که وینتانا احتمالاً به گروهی از پستانداران موسوم به Multituberculates که موفق‌ترین پستاندارانِ هم‌عصر دایناسورها در قاره‌های شمالی بوده‌اند و گیاه‌خواران اولیه‌ای به نام هارامئیدا، منسوب بوده است.
نوشته: کاترین کیزیل
ترجمه: مجله علمی ایلیاد