زمین‌لرزه چگونه رخ می‌دهد؟
مجله علمی ایلیاد - زمین‌لرزه‌ها مانند گردبادها، نه تنها نیروهای بسیار مخربی هستند، بلکه روش پیش‌بینی آن‌ها همچنان ناشناخته مانده است. برای فهمیدن شدت تخریب مربوط به یک زمین لرزه، باید تنها به نمونه‌هایی که در گذشته رخ داده استناد کرد.
اگر حادثه‌ی روز ۲۷ ژوئیه ۱۹۷۴ در تانگشان چین را بررسی کنیم، خواهیم دید که زلزله‌ای بسیار بزرگ، ۲۵۵ هزار قربانی از خود به جای گذاشته است. علاوه بر این تعداد، ۶۹۰ هزار نفر نیز مجروح شدند. تمامی خانه‌ها و ساختمان‌ها در یک چشم برهم زدن محو گشتند. میزان شدت خرابی به سختی قابل تصور است؛ اما زلزله‌ها در مقیاس‌های مختلف و در هر زمان و مکانی ادامه دارند.
این زلزله‌ها، در واقع چه هستند؟
لایه‌ی بیرونی زمین از یک پوسته‌ی نازک، که به چند صفحه تقسیم شده، تشکیل شده است. لبه‌های این صفحات به عنوان مرزها در نظر گرفته می‌شوند و در این مرزهاست که صفحات به هم برخورد می‌کند و بروی هم سُر می‌خورند یا سائیده می‌شوند. در طول زمان، هنگامی که فشار بر روی لبه‌های صفحات زیاد می‌شوند، اتفاقی ناگهانی و اغلب به‌صورت لرزش‌های قوی‌ای رخ می‌دهد که ما آن را به عنوان زمین‌لرزه می‌شناسیم.
قدرت یک زلزله با دستگاهی به نام لرزه‌نگار اندازه گرفته می‌شود. این دستگاه، لرزش‌های زمین را ثبت می‌کند و دانشمندان می‌توانند قدرت زمین‌لرزه را با مقیاسی به نام «ریشتر» اندازه‌گیری نمایند. محدوده‌ی این اعداد از ۱ تا ۱۰ است که مقیاس ۱ برای زلزلهی خفیف است، این زمین‌لرزه‌ها بارها در روز اتفاق می‌افتد و در اغلب مواقع احساس نمی‌شوند و مقیاس ۷ تا ۱۰ ریشتر برای زلزله‌های قوی در نظر گرفته می‌شود، که حدوداً هر ۱۰ تا ۲۰ سال یک‌بار رخ می‌دهد. اطلاعات زیادی برای شناخت زمین‌لرزه‌ها وجود دارد که امید است با پیشرفت علم و فناوری در سال‌های آینده، از وقوع زمین‌لرزه‌ها پیش از رخ‌دادشان خبردار شویم و خسارتِ جانی و مالی کمتری بر جای بماند.
نوشته: Science Facts
ترجمه: مجله علمی ایلیاد