نخستین شواهد از ادغام کهکشانهای کوتوله

مجلهی علمی ایلیاد - ستارهشناسان نخستین شواهد از برخورد قریبالوقوع دو کهکشان کوتوله را یافتهاند. مشاهدهای که به دو نظریهی کیهانشناختی اعتبار بیشتری میبخشد. تاکنون چندین جفت کهکشانی بزرگ و متوسط در حال برخورد و ادغام، مشاهده شدهاند. اما مورد کهکشانهای کوتوله داستان دیگری است. آنها اغلب در اطراف کهکشانهای بزرگ یافت میشوند؛ گرانش کهکشانهای بزرگ، قبل از آنکه ادغام صورت بگیرد ستارگان کهکشانهای کوتوله را از آن خارج میکند.
اکنون «سابرینا استیروالت»، از رصدخانهی نجوم رادیوی ملی در کارلوتسویل ویرجینیا و همکارانش، پیمایش آسمان دیجیتالی اسلوان (SDSS) را جستجو کردهاند و هفت خوشهی منزوی که به جز کهکشانهای کوتوله حاوی چیز دیگری نبودند را یافتهاند. هر گروه به قدری فشرده است که در نهایت دست کم یک جفت کهکشان در حال ادغام است. «الِنا دو-آنگیا»، از دانشگاه ویسکانسین مدیسون در سال ۲۰۰۹ پیشبینی کرده بود: «مگر اینکه رفتار گرانش خیلی عجیب باشد، وگرنه ما باید خوشههایی از کهکشانهای کوتوله، حتی نزدیک کهکشان خودمان ببینیم.» او میگوید: «بر اساس نظریهی مادهی تاریک، انتظار داریم تعداد زیادی کهکشان کوتوله و تودهی مادهی تاریک درون و پیرامون راه شیری وجود داشته باشد.»
پس چرا دیدن این خوشهها اینقدر دشوار است؟ پاسخ در این نکته نهفته است که کهکشانهای کوتوله برای تشکیل کهکشانهای بزرگتر، مانند راه شیری با هم ادغام میشوند. این است که تعداد اندکی در همسایگی ما، مانند کهکشانهای کوتوله ماژلان، باقی ماندهاند. با مشاهدهی دور دستها، یعنی جهان اولیه، انتظار داریم کهکشانهای کوتوله بسیار زیاد باشند؛ اما همچنین دیدنشان بسیار دشوار است.
«مایک بویلان کالچین» از دانشگاه تگزاس در آوستین میگوید، مشاهدهی این ۷ خوشهی نسبتاً نزدیک این دیدگاه را به ما میدهد که نظریههایمان دربارهی چگونگی تشکیل کهکشانها از طریق برخورد، صحیح است. همچنین تایید میکند، ذهنیت اینکه توزیع مادهی تاریک، در نواحی کوچک در میانهی کیهان، بیشتر از آنچه که میپنداشتیم است. بدون گرانشِ مادهی تاریک، کهکشانهای کوتوله قادر نبودند کنار هم بمانند. بویلان کالچین میگوید: «این کهکشانها درون هالهی مادهی تاریک به سر میبرند.» همچنانکه فناوری پیشرفت میکند، میتوانیم امیدوار باشیم که تعداد بیشتری از این سیستمهای ناپیدا آشکار شوند.
نوشته: چلسی وایت
ترجمه: مجلهی علمی ایلیاد