دندان‌پزشکی را فراموش کنید؛ دندان‌ها خودشان ترمیم خواهند شد!
مجله علمی ایلیاد - ممکن است روزی برسد که دندان‌ها بتوانند خود را بدون احساس درد و با استفاده از سلول‌های بنیادی ترمیم کنند! اگر چه در حال حاضر فقط آزمایش‌هایی روی موش‌ها انجام شده و نشان داده شده که دارویی به نام تیدگلاسیب می‌تواند دندان‌های پوسیده را تحریک و آن‌ها را ترمیم نماید.
«پاول شارپ»، پروفسور زیست‌شناسی سر و صورت در انجمن دندان‌پزشکی دانشگاه کینگ لندن و مدیر این گروه تحقیقاتی می‌گوید: «دندان‌ها با فعال‌سازی سلول‌های بنیادی، توانایی محدودی برای ترمیم خودشان دارند. این ترمیم طبیعی با دریافت ماده‌ای موسوم به تیدگلاسیب به شدت افزایش می‌یابد.» شارپ توضیح داد که ترمیم دندان‌ها با مواد طبیعی خودشان، به این معنی است که ساختار و سلامتی دندان‌ها به طور کامل حفظ می‌شود.»
همچنین دکتر رونالد بوراکوف دندان‌پزشک نیویورکی نیز این موضوع را تایید کرده است. وی می‌گوید: «این تحقیق، قسمتی از یک رشته‌ی جدید به نام رژنراتیو اندودنتیکس یا همان درمان ریشه‌ی دندان است که برای حفظ دندان‌ها بکار می‌رود.» او دارای کرسی دندان‌پزشکی در بیمارستان دانشگاه نورت شور در منهتن و مرکز پزشکی لانگ آیلند در نیوهاید پارک نیویورک است.
بوراکوف می‌گوید: «مانند روش شارپ، روش سلول‌های بنیادی جزء تکنیک‌های بسیار مهم و توسعه‌یافته هستند که برای حفظ بخش زنده‌ی دندان، آن‌ها را درمان می‌کنند. سلول‌های بنیادی توانایی قبول مسئولیت سلول‌های خاص را دارند. پالپ داخلی که مغز دندان نیز نامیده می‌شود، شامل عروق خونی و اعصاب در دندان است و آسیب به آن سبب از بین رفتن پالپ می‌شود.» وی می‌گوید: «هنگامی که این اتفاق می‌افتد، بیماران برای بی‌حس کردن عصب یا کشیدن دندان، تحت درمان ریشه یا عصب‌کشی قرار می‌گیرند.
به لطف پیشرفت علم، بوراکوف و شارپ این روش‌های نوین را پیشنهاد داده‌اند که درمان‌های نامطلوب قدیمی برای حفره‌های بزرگ کنار گذاشته شوند. بوراکوف می‌گوید: «ما قصد داریم تا چند سال آینده به تکنیک‌های ترمیمی جدیدی دست یابیم.» شارپ توضیح می‌دهد وقتی که یک دندان آسیب می‌بیند، لایه‌ی نازکی از عاج برای حفاظت و درزگیری از مغز دندان تولید می‌شود تا از عفونت جلوگیری کند. وی می‌گوید: «این راه برای درمان حفره‌های بزرگ، اثربخش نیست. دندان‌های فاسد با مواد مخصوصی پر می‌شوند، اما مواد معدنی طبیعی دندان هرگز به طور کامل بازسازی نمی‌شود. در نهایت، دندان‌پزشکان باید مواد دندان‌های پر شده‌ی قدیمی را خارج کرده و آن‌ها را تعویض کنند.» او تاکید کرد که پس از چند سری درمان، معمولاً نیاز است که دندان فاسد کشیده شود.
برای این مطالعه، شارپ و همکارانش، اسفنج کلاژن تخریب‌پذیر زیستی سوراخ‌داری را با دوز پایین تیدگلاسیب بر روی سوراخ دندان موش‌ها قرار دادند. تیدگلاسیب یک مولکول کوچک GSK3 است که آنتاگونیست نامیده می‌شود. این ماده به‌عنوان دارو برای درمان بیماری آلزایمر آزمایش شده است، اما تاثیری در این زمینه از خود نشان نداده است. شارپ می‌گوید: «پس از شش هفته، اسفنج تخریب شد و آن را با عاج جدید جایگزین کردیم و این باعث ترمیم طبیعی کامل گردید.»
اگرچه این گزارش امیدبخش است، اما روش فوق به این زودی‌ها به مطب‌های دندان‌پزشکی نخواهد رسید. چون طبق اعلام انجمن دندان‌پزشکی آمریکا، نتایج آزمایش‌ها روی نمونه‌های حیوانی در مراحل بسیار ابتدایی است و هنوز برای اینکه معلوم شود برای موارد انسانی نیز کاربرد دارد یا نه، خیلی زود است و نتیجه بخش بودن آزمایشات روی جانوران به این معنی نیست که حتماً برای انسان نیز کاربرد خواهد داشت.
گروه شارپ در حال آزمایش این روش بر روی دندان‌های حیوانات بزرگتر از موش است. شارپ در این باره می‌گوید: «پس از آن، ما یک کارآزمایی بالینی بر روی انسان را پیش‌بینی کرده و بودجه‌ای برای آن در نظر خواهیم گرفت. با این حال، نتایج حاصل از آزمایشات حیوانی لزوماً بر روی انسان قابل اجرا نیست.»
نوشته: استیون رینبرگ
ترجمه: مجله علمی ایلیاد