مغز تولید کننده‌ی فروکتوز در بدن
مجله علمی ایلیاد - مطالعات جدیدی در دانشگاه ییل، نشان داده است که شکلی از شکر که به چاقی و دیابت ارتباط دارد و فروکتوز نامیده می‌شود، از گلوکز در مغز انسان تولید می‌شود. این یافته‌ها، سؤالاتی را درباره‌ی تأثیر فروکتوز بر روی مغز و عادات غذایی به‌وجود آورده است.
نتایج این مطالعات در روز ۲۳ فوریه‌ی ۲۰۱۷ در مجله‌ی JCI Insight چاپ شده است.
فروکتوز قند ساده‌ای است که در میوه‌ها، سبزی‌ها، قند خوراکی و بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده، یافت می‌شود. مصرف بیش از حد فروکتوز با بالا رفتن قند خون و ابتلا به بیماری‌های مزمن، مانند چاقی همراه خواهد بود. مطالعات گذشته‌ی گروه تحقیقاتی دانشگاه ییل، نشان داده بود که فروکتوز و گلوکز تأثیرات متفاوتی بر روی فعالیت مغز دارند. با این حال معلوم نبود که فروکتوز در مغز تولید می‌شود یا اینکه در حین جریان یافتن خون به‌وجود می‌آید. برای بررسی این موضوع، محققین به ۸ فرد لاغرِ سالم، به مدت ۴ ساعت گلوکز تزریق کردند. آن‌ها غلظت قند را در مغز شرکت‌کننده‌های این مطالعه به روش اسپکتروسکوپی مغناطیسی که روش عکس‌برداری عصبی غیرتهاجمی است، اندازه گرفتند. قند خون شرکت‌کنندگان نیز تحت ارزیابی قرار گرفت.
محققین دریافتند که سطح فروکتوز مغزی در پاسخ به تزریق گلوکز به یک‌باره بالا می‌رود؛ ولی سطح فروکتوز خون دارای کمترین تغییرات است. آن‌ها حدس می‌زنند که شاید بالا رفتن غلظت فروکتوز در مغز، به خاطر polyol باشد. polyol سوخت و سازی است که باعث تبدیل گلوکز به فروکتوز می‌شود. دکتر «جانیس هوانگ»، نویسنده‌ی اصلی مقاله و دانشیار داروسازی دانشگاه ییل می‌گوید: «در این مطالعه، ما برای اولین بار نشان دادیم که فروکتوز می‌تواند در مغز انسان تولید شود. در واقع تولید فروکتوز در مغز حیوانات مشاهده شده بود، ولی در مورد انسان تا به حال مشاهده نشده بود.»
این مطالعه، چندین سؤال کلیدی را برای مطالعات بعدی مطرح کرده است و گروه تحقیقاتی نیز برای ادامه‌ی کار برنامه‌ریزی کرده است. هوانگ می‌گوید: «با نشان دادن اینکه فروکتوز می‌تواند در مغز توسط قندهای دیگر نیز تولید شود، ما به این نتیجه دست یافتیم که فروکتوز مغز به خاطر داشتن رژیم غذایی حاوی فروکتوز نیست. این موضوع ابعاد جدیدی از تأثیر فروکتوز بر روی فعالیت مغز را تشریح می‌کند. گلوکز در مغز باعث فرستادن سیگنال سیر بودن می‌شود؛ ولی در مورد فروکتوز موضوع این‌چنین نیست.» تبدیل گلوکز به فروکتوز که به مسیر polyol شناخته می‌شود، در دیگر اندام‌های بدن نیز رخ می‌دهد. هوانگ اضافه می‌کند که شاید این مسیر یکی از مکانیسم‌های دیگری باشد که طی آن، قند خونِ بالا عوارض جانبی خود را اعمال می‌کند.
این مطالعه تحت حمایت مالی مؤسسه‌ی ملی سلامت، مرکز بررسی‌های بالینی دانشگاه ییل با حمایت جایزه‌ی علوم بالینی و همچنین بنیاد غدد درون‌ریز آمریکا انجام شده است.
نوشته: زیبا کاشف
ترجمه: مجله علمی ایلیاد