یافتن حیات فرازمینی با آزمایش ساده‌ی شیمی
مجله علمی ایلیاد - اگر به هنگام فرود آمدن کاوشگری در سیاره‌ای دیگر به‌منظور انجام عملیات رباتیک، آن کاوشگر می‌توانست از سطح سیاره نمونه‌برداری کند و نمونه‌ها را در داخل یک دستگاه تحلیل‌گر شیمیایی قرار دهد و سپس، نتیجه‌ی مثبت یا منفی را دال بر وجود یا عدم وجود حیات فرازمینی نشان دهد، عالی نمی‌شد؟
خب، این آزمایش شیمی هنوز محقق نشده و دانشمندان در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا در پاسادناى کاليفرنیا، بر روی روشی کار می‌کنند که ده هزار برابر حساس‌تر از هر نوع روش دیگر استفاده شده توسط کاوشگرهای فضایی است.
محققان با معطوف کردن تمرکزشان بر روی شناسایی انواع ویژه‌ای از آمینو اسیدهای مرتبط با حیات، روشی را پیشنهاد داده‌اند که طی آن، نمونه مایع جمع‌آوری شده از سطح یک دنیای فرازمینی، با ماده‌ی شیمیایی معروف به شناساگر مایع ترکیب می‌شود. سپس؛ با تاباندن اشعه‌ی لیزری بر این ترکیب، مولکول‌های حاصل با قرار گرفتن در معرض یک میدان الکتریکی در سرعت‌های مختلف، حرکت می‌کنند. لذا امکان شناسایی مولکول‌های مختلف و انجام کل پروسه، بدون دخالت انسان به‌دست می‌آید.
این روش که نام «الکتروفورز مويين» را بر آن نهاده‌اند، می‌تواند برای شناسایی انواع مختلفی از آمینو اسیدها به‌صورت همزمان مورد استفاده قرار گیرد. محقق «جسیکا کریمر» طی اظهاراتی گفت: «روش ما با افزایش تعداد آمینو اسیدهایی که می‌تواند در یک فرآیند آزمایشی شناسایی شوند، روش‌های قبلی را بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، روش گفته شده، این امکان را به ما می‌دهد تا این آمینو اسیدها را با غلظت‌های بسیار پایین نیز تشخیص دهیم و با ترکیب بسیار ساده‌ای، حتی در نمونه‌هایی با شوری خیلی زیاد، آن‌ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار بدهیم.»
گروه پژوهشی، این روش را در خصوص آبِ جمع‌آوری شده از دریاچه‌ی مونو در کالیفرنیا که توده‌ای از آب شور با درصد قلیایی بسیار بالا است، مورد آزمایش قرار داده و هفده آمینو اسید مختلف نیز توسط این گروه تحلیل شده است. «پیتر ويليس»، بازرس ارشد پروژه خاطر نشان کرد: «ما با استفاده از این روش قادر به بیان تفاوت میان آمینو اسیدهایی هستیم که از منابع غیرزنده‌ای نظیر شهاب‌سنگ‌ها نشأت می‌گیرند؛ یعنی بر خلاف آمینو اسیدهایی که ریشه در موجودات زنده دارند.»
این روش بنا به دلایل مختلف، از قدرت و ظرفیت بالایی برخوردار است. ناسا هم‌اکنون تلاش‌های گسترده‌ای به منظور جستجوی محیط‌های قابل سکونت در سیاره‌ی مریخ انجام می‌دهد. ما می‌دانیم که مریخ در گذشته جای بسیار نمناک و مرطوبى بوده است. شواهد نیز می‌گوید، منابعی از آب شور مایع در این سیاره وجود دارد. تنها با این روش تحلیل شیمیایی دقیق است که می‌توان، این آب سمی و شور را طی عملیات آتی در سیاره سرخ بررسی نمود.
امید است که در آینده، پروژه‌ای هم بر روی قمر مشتری به‌نام «اروپا» انجام شود که احتمال می‌رود، اقیانوس زیر سطحی پهناوری داشته باشد. علائم زیادی تا آنجا که ما می‌دانیم در قمر اروپا موجود است؛ پس اگر یک عملیات رباتیک به مقصد قمر اروپا در دستورکار قرار گیرد، یا بر سطح خود اقیانوس فرود آید، پی‌بردن به وجود حیات، در جایی دیگر از منظومه‌شمسی می‌تواند به سادگی با یک آزمایش شیمی صورت پذیرد.
نوشته: یان اونیل سیکر
ترجمه: مجله‌ی علمی ایلیاد