کشف کوتوله‌ی قهوه‌ای ۱۰ میلیارد ساله
مجله علمی ایلیاد - ستاره‌شناسان کوتوله‌ای را شناسایی کرده‌اند که حدود ۱۰ میلیارد سال پیش از گاز ساخته شده است و ۲۵۰ برابر از خورشید خالص‌تر است. گروهی بین‌المللی از ستاره‌شناسان کوتوله‌ی قهوه‌ای را شناسایی کرده‌اند که رکوردهای مربوط به خود را شکسته است؛ یعنی خالص‌ترین ترکیبات و بیشترین جرم را دارد. کوتوله‌های قهوه‌ای ستارگانی هستند که برای انجام واکنش‌های گداخت هسته‌ای خیلی کوچک باشد. این جسم با اسم SDSS J0104+1535 شناخته می‌شود و عضوی از لایه‌های بیرونی کهکشان راه شیری (هالو)، به حساب می‌آید که از ستاره‌های باستانی ساخته شده است. دانشمندان کشف خود را در ماهنامه‌ی Royal Astronomical Society چاپ کرده‌اند.
کوتوله‌های قهوه‌ای چیزی بین سیاره و ستاره هستند. جرم آن‌ها کمتر از مقداری است که واکنش گداخت هسته‌ای انجام دهد و تبدیل هیدروژن به هلیوم به طور کامل در آن‌ها رخ دهد که نتیجه‌ی آن آزاد شدن انرژی باشد؛ ولی از سیاره‌ها بسیار حجیم‌تر هستند. کوتوله‌ی SDSS J0104+1535 750 سال نوری با زمین فاصله دارد و از دید ما، در صورت فلکی حوت واقع شده است و ۲۵۰ برابر از خورشید خالص‌تر است. ترکیبات آن ۹۹.۹۹ درصد هیدروژن و هلیوم است. تخمین زده می‌شود که این کوتوله ۱۰ میلیارد سال پیش تشکیل شده باشد و همچنین اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد، جرم این کوتوله ۹۰ برابر سیاره‌ی مشتری است که باعث می‌شود آن را بزرگ‌ترین کوتوله‌ی شناخته شده تا کنون به حساب آورد.
امکان تشکیل چنین کوتوله‌هایی از این گازها و عناصر اولیه، تاکنون شناخته شده نبود و کشف این کوتوله‌ی جدید، راه جدیدی را برای کشف تعداد بیشتری کوتوله‌ی بسیار خالص در کهکشان راه شیری باز می‌کند. رهبر گروه تحقیقاتی دکتر «ژنگهوا ژنگ» از مؤسسه‌ی نجوم در جزایر قناری است. وی می‌گوید: «ما واقعاً انتظار نداشتیم کوتوله‌های قهوه‌ای با این میزان خلوص پیدا کنیم. پیدا کردن نمونه‌ای از این نوع، به وجود تعداد بیشتری نمونه‌ی کشف نشده اشاره دارد. اگر تعداد بیشتری از این کوتوله‌های کشف نشده وجود نداشته باشند، من شگفت‌زده خواهم شد.» کوتوله‌ی SDSS J0104+1535 به خاطر طیف نوری نزدیک به مادون قرمز که با استفاده از تلسکوپ VLT اندازه‌گیری شده است، در نوع L کوتوله‌ها دسته‌بندی می‌شود. این دسته‌بندی بر اساس شماتیکی است که اخیراً توسط دکتر ژنگ طراحی شده است.
نوشته: Royal Astronomical Society
ترجمه: امید محمدی - مجله علمی ایلیاد