تصویر جدید هابل از Abell 370
مجله علمی ایلیاد - این تصویر جدید که توسط تلسکوپ فضایی هابل متعلق به ناسا گرفته شده است، بهترین تصویر از خوشه‌ی کهکشانی عظیم «Abell 370» است. این تصویر باکیفیت، قسمتی از برنامه‌ی سه ساله «مناطق مرزی» است که در سال ۲۰۱۳ شروع شده است. طی این برنامه گروه محققین هابل با همراهی دیگر رصدخانه‌های فضایی ناسا در جستجوی جهان اولیه به مطالعه‌ی شش خوشه‌ی کهکشانی مختلف پرداخته‌اند.
با انجام آخرین مشاهدات از خوشه‌ی کهکشانی Abell 370، برنامه‌ی «مناطق مرزی» به پایان رسیده است. خوشه‌ی کهکشانی Abell 370 که در فاصله‌ی ۶ میلیارد سال نوری زمین قرار دارد، از اولین خوشه‌های کهکشانی است که اخترشناسان در آن پدیده‌ی عدسی گرانشی را مشاهده کرده‌اند. پیچ و تاب برداشتن فضازمان توسط میدان گرانشی کهکشان را عدسی گرانشی می‌نامند که طی آن نورهای منتشر شده از کهکشان کج شده و به فواصل دورتر از آن فرستاده می‌شود. این موضوع به صورت قوس‌ها و خطوط نورانی در شکل به نمایش درآمده است.
Abell 370 خوشه‌ای شامل صدها کهکشان است که در صورت فلکی نهنگ قرار دارد. تصاویر باکیفیت و واضحی که در اواسط دهه‌ی ۱۹۸۰ از این خوشه گرفته شده، نشان داده است که قوس نورانی مشاهده شده در گوشه‌ی سمت چپ و پایین شکل، در این خوشه ساختاری عجیب و منحصر به فرد نیست و در واقع پدیده‌ای فیزیکی و نجومی است؛ حالت عدسی مانندی که به خاطر گرانش به وجود آمده است، مخفی‌کننده‌ی این واقعیت است که کهکشان مربوطه در واقع در فاصله‌ای دو برابر خود خوشه قرار دارد.
تلسکوپ فضایی هابل کمک کرد که بفهمیم قوس مشاهده شده در واقع ترکیبی از دو تصویر منحرف شده از کهکشانی مارپیچی است که در پشت خوشه‌ی اصلی قرار گرفته است. اثرات گرانشی خوشه‌ی Abell 370 شکل فضازمان اطراف خود را منحرف می‌کند و باعث می‌شود نور کهکشان‌های پشتی آن در مسیرهای مختلف پراکنده شود و به‌صورت منحرف و قوی‌تر شده به نظر برسد. تأثیر این موضوع به صورت مجموعه‌ای از قوس‌ها و خطوط پیچ خورده حول مرکز تصویر به نمایش درآمده است.
این تصویر از خوشه‌ی Abell 370 به‌عنوان بخشی از برنامه‌ی مناطق مرزی گرفته شده است. از شش خوشه‌ی کهکشانی دیگر تصاویر دقیق و با جزئیات تهیه شده است. تصویر قبلی که از Abell 370 تهیه شده و در سال ۲۰۰۹ منتشر شده بود، زمان رصد نوردهی کمتری داشته است و بنابراین جزئیات اینچنینی را ثبت نکرده است. حین رصد خوشه‌ها، هابل همچنین به شش ناحیه‌ی موازی نیز نظر انداخته است؛ مناطق نزدیک خوشه‌های کهکشانی که زمان‌های صرف شده برای عکسبرداری از آن‌ها با زمان صرف شده برای عکسبرداری خود خوشه‌ها برابر بوده است.
از هر خوشه و مناطق موازی آن در نور مادون قرمز توسط دوربین سوم مناطق عریض هابل «WFC3» و در نور مرئی توسط دوربین پیشرفته‌‌ی «ACS» عکسبرداری شده است. برنامه‌ی مناطق مرزی عمیق‌ترین مشاهداتی که تاکنون از خوشه‌های کهکشانی و کهکشان‌های بزرگ‌نمایی شده‌ی پشت آن‌ها انجام شده بود را به‌دست داده است. این مشاهدات به اخترشناسان کمک می‌کند تا درک کنند که چگونه ستاره‌ها و کهکشان‌ها در زمانی که فضا تاریک و گرفته و پر از هیدروژن بوده‌است، از گازهای تاریک جهان سربرآورده‌اند.
مطالعه‌ی خوشه‌های کهکشانی عظیم مانند Abell 370 به اندازه‌گیری توزیع ماده‌ی معمولی و ماده‌ی تاریک درون این خوشه‌ها نیز کمک می‌کند. اخترشناسان با مطالعه‌ی مشخصات عدسی‌شکل Abell 370 مشخص کرده‌اند که این خوشه حاوی دو تکه‌ی بزرگ و مجزا از ماده‌ی تاریک است که نشان می‌دهد، این خوشه‌ی کهکشانی عظیم در واقع در نتیجه‌ی ترکیب شدن دو خوشه‌ی کوچک‌تر ایجاد شده است. حال که مشاهدات مربوط به برنامه‌ی مناطق مرزی به اتمام رسیده است، اخترشناسان می‌توانند از مجموعه‌ی کامل شده‌ی اطلاعات برای جستجو در خوشه‌ها، تأثیرات عدسی گرانشی آن‌ها و کهکشان‌های بزرگ‌نمایی شده از جهان اولیه با جزئیات کامل استفاده کنند.
نوشته: sci news
ترجمه: امید محمدی - مجله علمی ایلیاد