کهکشانهایی از جهان اولیه با رشدی سریع
مجله علمی ایلیاد - گروهی از اخترشناسان شامل «ادوارد بنادوس» که توسط «روبرت دکارلی» از موسسه‌ی ماکس پلانک رهبری می‌شد، نوع جدیدی از کهکشان‌ها را کشف کرده‌اند که هر چند بسیار پیر هستند، تولید ستاره در آن‌ها بیش از صد برابر سریع‌تر از راه شیری اتفاق می‌افتد. سن این کهکشان‌ها کمتر از یک بیلیون سال بعد از انفجار بزرگ تخمین زده شده است. این کشفیات توسط مجله‌ی Nature منتشر شد. کشف این گروه می‌تواند به حل پازل کیهانی کمک کند؛ جمعیت مرموزی از کهکشان‌ها که به طور شگفت‌آوری پرجرم هستند؛ آن‌هم در شرایطی که جهان تنها ۱۰ درصد از سن کنونی خود را داشته است.
چند سال پیش، پس از اولین مشاهده‌ی این کهکشان‌ها، اخترشناسان پیشنهاد دادند که آن‌ها می‌بایست از کهکشان‌های پیش‌سازِ فرا مولد تشکیل شده باشند. این تنها راهی است که تعداد بسیار زیادی ستاره می‌توانند به این سرعت تشکیل شده باشند. اما اخترشناسان تاکنون هیچ چیزی مشاهده نکرده بودند که با این پیش‌سازه‌ها منطبق باشد. این جمعیتِ جدیدِ کشف شده، می‌تواند این راز را بر ملا کند که این کهکشان‌های بی‌اندازه بزرگ که صدها بیلیون ستاره در خود دارند، چگونه تشکیل شده اند، درحالی که تنها ۱.۵ بیلیون سال پس از انفجار بزرگ تشکیل شده‌اند. این امر مستلزم این است که تشکیل ستاره بسیار سریع اتفاق بیافتد.
این گروه وقتی در حال بررسی کوازارها بودند، به‌طور تصادفی به این کشف دست یافتند. کوازارهایی که ناشی از اَبَرسیاهچالههای پرجرمی هستند که در مرکز کهکشان‌های غول پیکر قرار دارند. آن‌ها در تلاش بودند تشکیل ستاره را در کهکشانهایی که میزبان این کوازارها بودند، مطالعه کنند. دکارلی توضیح می‌دهد: «اما چیزی که ما در چهار مورد جداگانه یافتیم، گروه کهکشان‌های همسایه‌ای بودند که شکل‌گیری ستاره در آن‌ها با سرعت بسیار زیادی اتفاق می‌افتاد. یعنی صد برابر جرم خورشید ستاره در سال تولید می‌شد.»
«فابین والتر» از موسسه‌ي ماکس پلانک اضافه کرد: «به احتمال زیاد یافتن این کهکشان‌های مولد در نزدیکی کوازارهای درخشان اتفاقی نبوده است. به‌نظر می‌رسد کوازارها در مناطقی از جهان هستند که چگالی ماده در بزرگ‌مقیاس بسیار بیشتر از مقدار میانگین است. مشابه این شرایط می‌بایست برای شکل‌گیری کهکشانهایی با نرخِ فزاینده‌ی تشکیلِ ستاره‌هایِ جدید، مساعد باشد.» بنادوس توضیح داد که: «اینکه آیا کهکشان‌های به‌سرعت در حال رشدی که ما کشف کردیم، پیش‌سازِ کهکشان‌هایِ پرجرمی که چند سال قبل برای اولین بار مشاهده شدند هستند یا خیر، نیاز به تحقیقات بیشتری دارد که ببینیم این کهکشان‌ها چقدر متداول هستند.»
گروه دکارلی از قبل تحقیقات برنامه‌ریزی شده‌ای را برای پاسخ به این مسائل پیگیری کرده است. این گروه همچنین چیزهایی یافتند که به‌نظر می‌رسد اولین نمونه‌ی شناخته شده از دو کهکشانی هستند که دستخوش ادغام شده‌اند. ادغام، یکی از مکانیزم‌های اصلی رشد کهکشان‌ها است. مشاهدات جدید، اولین مدرک مستقیم را فراهم می‌کند که این‌چنین ادغام‌هایی حتی در مراحل اولیه‌ی تحول کهکشانی هم اتفاق افتاده‌اند. یعنی کمتر از یک بیلیون سال قبل از بیگ بنگ!
نوشته: sciencenewsline
ترجمه: فاطمه صفایی - مجله علمی ایلیاد