چرا نمی‌توانیم فرازمینی‌ها را ملاقات کنیم؟
مجله علمی ایلیاد - کهکشان راه‌شیری به تنهایی میزبان صد میلیارد تا چهارصد میلیارد ستاره است و برخی از ستاره‌ها در اطراف خود سیاره‌هایی دارند. احتمال می‌رود که حداقل دو تریلیون کهکشان مشابه راه‌شیری در جهانِ قابل مشاهده وجود داشته باشد و هر کدام از آنها از تریلیون‌ها سیاره برخوردار باشند. حتی اگر میزان سیاره‌های دارای قابلیت پشتیبانی از حیات کم باشد، باید در جایی از این جهان پهناور آثاری از حیات هوشمند وجود داشته باشد.
برای مثال طبق گزارشی، اگر فقط ۰.۱ درصد سیاره‌های موجود در کهکشان ما با احتمال برخورداری از شرایط سکونت، میزبان حیات و موجودات زنده بودند، در حدود یک میلیون سیاره‌ی دارای حیات وجود داشت. این اعداد و ارقام «انريکو فرمی» برنده‌ی جایزه‌ی نوبل را بر آن داشت تا سوالی درباره‌ی موجودات فرازمینی مطرح کند:
«آنها کجا هستند؟» این سؤال به تناقض فرمی معروف شده است.
فرضیه «فیلتر بزرگ» بیشترین اهمیت را دارد. بر طبق این فرضیه، موجودات هوشمند قبل از آن‌که فرصت گریز از قید و بندهای سیاره‌ی اصلی‌شان را داشته باشند، به نوعی دیوار معروف به فیلتر بزرگ برخورد خواهند کرد. از دیدگاه تکاملی، لحظات گذار مشخصی وجود دارد که هر سیاره‌ای مانند زمین باید قبل از برقراری ارتباط با جهان‌های دیگر، آنها را مدیریت کند. برخی در مراحل ابتدایی رخ می‌دهند و ما شاید در این نقطه از تکامل خود به آن فیلتر برسیم. اگر تغییرات آب و هوایی با این روند تداوم یابد، بسیاری از گونه‌‌ها را به نابودی خواهد کشید. شرایط آب و هوایی ۱۲،۰۰۰ سال پیش یا بیشتر بود که زمینه‌ساز شکوفایی و گسترش نژاد انسان در زمین شد و او توانست منافع لازم را از بخش کشاورزی و سرانجام دوره‌های صنعتی ببرد.
تحقیقات اخیر به خصوصیات متعدد گونه‌هایی می‌پردازد که به احتمال زیاد توان بقا در شرایط بغرنج و غیرعادی سیاره را دارند؛ دو مورد از مهم‌ترین خصوصیات عبارتند از چرخه‌ی تولید‌مثل سریع و ماهیت شکست ناپذیری. اگرچه شرایط در تمامی سیاره‌ها به شکل یکسانی پیش نمی‌رود، اما باید این احتمال را در نظر گرفت که موانع بسیار زیادی بر سر راه حیات وجود دارد و شاید سایر تمدن‌ها یارای مبارزه و سازگاری با آن شرایط را نداشته‌اند.
«دیوید والاس ولز» در مجله‌ی NewYork Magazine می‌نویسد: «در جهانی که میلیاردها سال عمر دارد و منظومه‌های ستاره‌ای بی‌شماری در آن پراکنده شده‌اند، تمدن‌ها می‌توانند ظهور پیدا کرده، توسعه یافته و خیلی زود از صحنه روزگار کنار بروند. دوره‌ی انقراض وسیع که در آن هستیم، تازه آغاز شده است. بعدها شاهد مرگ و میر و انقراض گونه‌های زیادی خواهیم بود.»
سایر اندیشمندان جواب‌های مختلفی برای تناقض فرمی دارند که ناامیدکننده‌تر هم هستند. «آندرس سندبرگ» متخصص علوم عصب‌شناسی دانشگاه آکسفورد، «میلان سيکوويچ» عضو رصدخانه‌ی اخترشناسى بلگراد و «استوارت آرمسترانگ» کارشناس هوش‌مصنوعی پیشنهاد کرده‌اند که فضایی‌ها منقرض نشده‌اند، بلکه در خواب طولانی به‌سر می‌برند تا دمای جهان کاهش پیدا کند.
پروفسور «زازا عثمانوف» از دانشگاه آزاد تفلیس معتقد است که جستجوی ما برای علائمی از اَبَرسازه‌های فضایی هنوز به ثمر ننشسته؛ زیرا ما در ستاره‌ها این جستجو را انجام می‌دهیم؛ در حالی‌که باید نگاه خود را به تَپ‌اخترها معطوف کنیم. فیزیکدانى به نام «برایان کاکس» احتمال دیگری را مطرح می‌کند؛ حکایتی محتاطانه برای تمدن خودمان و سایرین. کاکس می گوید: « شاید این‌طور باشد که ناگزیر رشد علم و مهندسی از پیشرفت مهارت سیاسی پیشی می‌گیرد و به یک فاجعه منجر می‌گردد.»
نوشته: کارلا لانت
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد