تنبلی مسری است!

 

مجله علمی ایلیاد - تحقیقات جدیدی در فرانسه نشان داد که تنبلی و بی‌حوصلگی دیگران می‌تواند روی شما نیز تأثیر بگذارد. محققین دریافتند که مردم نه تنها می‌توانند سه ویژگی شخصیتی تنبلی، عجول بودن و محتاط بودن را از دیگران یاد بگیرند، بلکه حتی ممکن است شروع به تقلید این رفتارها کنند و تأثیر اجتماعی شدیدی روی آن‌ها به‌جای بگذارد.

بنا به گفته‌ی «جین داونیزو»، رهبر گروه محققین از گروه انگیزش، مغز و رفتار مؤسسه‌ی مغز و ستون فقرات در پاریس، محتاط بودن، تنبلی و عجول بودن سه ویژگی شخصیتی هستند که مردم را در زمینه‌ی تصمیمات دارای ریسک راهنمایی می‌کنند؛ کاری را به تأخیر می‌اندازند و انسان را از تلاش کردن باز می‌دارند. داونیزو نویسنده‌ی اصلی این مقاله‌ی جدید است که به تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۱۷ در مجله‌ی PLOS Computational Biology به چاپ رسیده است.

طبق مطالعه‌ی انجام شده، محتاط بودن دلیلی بر اجتناب کردن از ریسک است؛ مانند انتخاب یک جایزه‌ی مطمئن به نسبت جایزه‌ای که ممکن است بزرگ‌تر باشد، ولی ریسک بالایی داشته باشد. عجول بودن اولویت گزینه‌هایی است که دارای تأخیر کمی هستند و همچنین میل شدید به تسویه حساب در اسرع وقت است. افراد تنبل کسانی هستند که به نظرشان جایزه‌ ارزش تلاش کردن را ندارد.

 

داونیزو می‌گوید: «عموماً این سه ویژگی شخصیتی «مستحکم شده» در نظر گرفته شده‌اند، بدین معنی که تغییر دادن آن‌ها بسیار مشکل است.» مطالعه‌ی جدید نشان داده است که این گزاره‌ی درستی نیست؛ بنا به گفته‌ی داونیزو، ممکن است افراد ناآگاهانه تمایل‌شان به ریسک‌پذیری، تأخیر و تلاش را با تمایل افراد دیگر تطبیق دهند.

در این مطالعه، محققین ۵۶ فرد سالم را استخدام کردند. برای اندازه‌گیری تمایل افراد نسبت به ریسک، تأخیر و تلاش، تعدادی فعالیت به شرکت‌کنندگان داده شد که از آن‌ها خواسته شده بود از بین دو گزینه انتخاب کنند. به عنوان مثال؛ از آن‌ها خواسته شده بود بین پرداختی پایین در سه روز و پرداختی بالاتر در سه ماه یکی را انتخاب کنند و یا اینکه بین دریافتی مطمئن‌تر از لاتاری با شانس ۹۰ درصد برای بردن جایزه‌ای کوچک و جایزه‌ی بیشتری با ریسک بالاتر یکی را انتخاب کنند.

در مرحله‌ی بعد از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا تصمیمات دیگران درباره‌ی سوالات را حدس بزنند و پس از انتخاب گزینه‌ها به آن‌ها گفته شد که دیگران چه انتخاب‌هایی داشته‌اند. در واقع این افراد، افراد واقعی نبوده‌اند و شرکت‌کنندگان غیرواقعی بر اساس مدل‌های کامپیوتریِ توسعه داده شده، توسط محققین بوده‌اند. این مدل نحوه‌ی یادگیری افراد دیگر در زمینه‌ی تمایل به تنبلی، عجولی و محتاطی را پیش‌بینی می‌کند. در مرحله‌ی نهایی آزمایش، شرکت‌کنندگان مرحله‌ی اول آزمایش را تکرار کردند و از آن‌ها خواسته شد تا مجدداً تصمیمات خود را اعلام کنند. محققین دریافتند بعد از این‌که شرکت‌کنندگان تمایلات افراد دیگر به تنبلی، عجول بودن و محتاط بودن را درباره‌ی گزینه‌های ذکر شده مشاهده کردند، بر روی انتخاب‌های مربوط به تلاش کردن، صبر کردن و ریسک‌پذیری آن‌ها تأثیر گذاشت. به عبارت دیگر، شرکت‌کنندگان شروع به تقلید از شرکت کنندگان غیرواقعی کردند.

به گفته‌ی داونیزو، تمایلاتی مانند محتاط بودن، عجله داشتن و تنبلی معمولاً به‌عنوان ویژگی‌های تا حدودی ژنتیکی در نظر گرفته می‌شوند. علاوه بر آن محققین فکر کرده‌اند که این ویژگی‌ها حداقل در بزرگسالی در مقابل تأثیرات محیطی مانند تأثیرات اجتماعی مصون از تغییر هستند. این مطالعه نشان داد که اثرات اجتماعی می‌تواند تمایل افراد به تنبلی، محتاط بودن و ناشکیبایی را حتی برای افرادی که فکر نمی‌کنند تأثیرات اجتماعی روی آن‌ها اثرگذار باشد، تغییر دهد.

به گفته‌ی داونیزو، یکی از توضیحات می‌تواند این باشد که افراد به این خاطر که احساس کنند به گروهی خاص تعلق دارند، شروع به تقلید از دیگران می‌کنند. مردم از دیگران تقلید می‌کنند، بنابراین رفتار آن‌ها باید توسط افراد آن گروه تأیید شود. توضیح دوم برای این موضوع این است که ممکن است مردم فکر کنند که افراد دیگر در مورد نحوه‌ی رفتار در سطح اجتماعی دارای اطلاعات محرمانه‌ای هستند. در این مورد مردم به این خاطر که رفتار را از دیگران آموخته‌اند،  شروع به تقلید کردن می‌کنند. محققین در حال استفاده از روش این مطالعه برای افراد دارای اختلالات ذهنی-عصبی مانند اوتیسم و شیزوفرنی هستند تا بفهمند که آیا جهت‌گیری تمایلات مشاهده شده در این مطالعه، ممکن است برای آن‌ها نیز مشاهده شود؟

 

نوشته: کاری نیرنبرگ

ترجمه: امید محمدی - مجله علمی ایلیاد