حل مشکل مقاوم شدن به آنتی‌بیوتیک‌ها
مجله علمی ایلیاد - محققین به دنبال راهی جدید و غیرمنتظره هستند تا با مقاوم شدن بدن در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقابله کنند و طی تحقیقات انجام شده به ترشحات درونی بدن رسیدند. با مطالعه و بازسازی توانایی‌های طبیعی این ترشحات برای کنترل باکتری‌های بیماری‌زا، دانشمندان امیدوارند، روش جدیدی برای مقابله با عفونت‌ها پیدا کنند.
«کاتارینا ریبک» پروفسور مهندسی بافت در مؤسسه‌ی تکنولوژی ماساچوست نتایج مطالعات خود را در همایش سالانه‌ی جامعه‌ی بیوشیمی و زیست‌شناسی مولکولی آمریکا با موضوع زیست‌شناسی آزمایشگاهی که در تاریخ ۲۲ تا ۲۶ آوریل سال ۲۰۱۷ در شیکاگو برگزار می‌شود، ارائه می‌دهد.
ریبک گفته است: «من در مورد ترشحات درونی بدن بسیار هیجان‌زده هستم، زیرا که متقاعد شده‌ام که این ماده می‌تواند در یافتن استراتژی جدیدی برای محافظت از ما در برابر عفونت‌ها، به‌خصوص در مورد عفونت‌هایی که با رشد بی‌رویه‌ی میکروب‌های مضر مرتبط هستند، مفید فایده باشد. آزمایشگاه من و دیگران در اقصی نقاط دنیا شروع به ساخت پلیمرهای الهام گرفته از این ترشحات و تولید مصنوعی این ترشحات کرده‌اند. ما می‌خواهیم از این پلیمرهای ساخته شده برای کنترل عوامل بیماری‌زای درون و بیرون بدن استفاده کرده و خطر میکروب‌هایی که به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم می‌شوند را کاهش دهیم.»
شما ممکن است تا زمانی که دچار سرماخوردگی نشده‌اید به این موضوع دقت نکنید؛ ولی ترشحات درونی بدن در همه جای بدن انسان وجود دارد. بدن ما روزانه به‌منظور حفظ پوششی حفاظتی بر روی بیش از ۱۸۶ متر مربع از سطح داخلی خود شامل کل سطح دستگاه گوارش تا دهان، چشم‌ها، شش، دستگاه تولید مثل زنان و همچنین بینی، حدود یک گالن ترشحات دارد.
شیوع میکروب‌ها درون و روی سطح بدن ما نیز به‌طرز اجتناب‌ناپذیری زیاد است و اکثر این تریلیون‌ها میکروب، درون ترشحاتی که سطح دستگاه گوارش را پوشانده‌اند، زندگی می‌کنند. ریبک از طریق تحقیقات خود بر روی عملکرد این ترشحات، روشن ساخت که چگونه این ماده‌ی لزج به حفظ تعادل بین میکروب‌های مفید و میکروب‌هایی که پتانسیل مضر بودن را دارند، کمک می‌کند.
ریبک گفته است: «بیشتر از میلیون‌ها سال، توانایی‌های ترشحات بدن تکامل یافته است تا تعدادی از میکروب‌هایی که پتانسیل ایجاد مشکل دارند را کنترل کند و بتواند از ایجاد بیماری توسط آن‌ها جلوگیری کند. لازم به ذکر است که ترشحات میکروب‌ها را نمی‌کشد، بلکه آن‌ها را رام می‌کند.» گروه خانم ریبک در این مطالعه‌ی جدید بررسی کردند که چگونه مواد موجود در ترشحات بدن با محدود کردن ایجاد مجموعه‌های چندسلولی که به نام لایه‌های زیستی نیز شناخته می‌شوند، توسط میکروب‌ها، بر روی بازسازی مجموعه‌های میکروبی درونی بدن ما تأثیر می‌گذارند. به‌عنوان نمونه‌ی مورد مطالعه، دانشمندان مواد موجود در آب دهان به نام «MUC5B» را به‌دقت بررسی کردند.
آن‌ها دو نوع باکتری را که در دهان وجود دارند را رشد دادند؛ «استریپتوکوکوس موتانز» که حفره‌ها را ایجاد می‌کند و «استریپتوکوکوس سانکوئینیس» که به شرایط مساعد دهانی مرتبط است. آن‌ها دریافتند که باکتری مضر استریپتوکوکوس موتانز در مقایسه با استریپتوکوکوس سانکوئینیس زمانی که با هم در خارج از بزاق یا محیط دارای ترکیبات بزاق رشد داده می‌شوند، سریع‌تر رشد می‌کند. با این حال رشد دادن این باکتری‌ها در حضور MUC5B هم در محیط شامل بزاق واقعی و هم محیط دارای MUC5B مصنوعی، نشان داد که این باکتری‌ها تمایل به حفظ تعادل بین خود دارند که نشان می‌دهد مواد درونی بزاق می‌توانند در نگهداری گوناگونی باکتریایی مفید واقع شوند.
ریبک می‌گوید: «از این یافته‌ها نتیجه می‌گیریم که احتمالاً MUC5B می‌تواند با جلوگیری از غالب شدن نوعی باکتری خاص به نسبت انواع دیگر، در پیشگیری از بیماری‌هایی مانند پوسیدگی دندان مفید واقع شود.» به‌عنوان مرحله‌ی بعد، محققین برنامه دارند که به بررسی نقش ترشحات بدن در حفظ گوناگونی میکروبی در نقاط دیگر بدن که از این نوع ترشحات دارند، ادامه دهند.
نوشته: FASEB
ترجمه: امید محمدی - مجله علمی ایلیاد