راز صداهای عجیب بندر آستارا!
رادیو ایلیاد
راز صداهای عجیب بندر آستارا
مجله علمی ایلیاد - اشکان عارفی - شش سال پیش بود که برای اولین بار ویدئویی در شبکه‌ی اینترنت منتشر شد که مدعی شنیده شدن صداهای عجیب و شگفت‌انگیزی از آسمان بود. مدتی زیادی نگذشت که انتشار چنین ویدئوهایی به یک کسب و کار اینترنتی تبدیل شد و به سرعت کلیپ‌هایی از این دست شروع به انتشار در یوتیوب کردند. اکثر این ویدئوها به سرعت وایرال شده و تا چند میلیون بیننده را به خود جلب می‌کرد.
ادعاهایی مبنی بر تولید صداهای ترومپت‌مانند توسط سفینه‌های فضایی یا پروژه‌های سری همچون هارپ یا بلوبیم، و مخفی کردن منشاء اصلی این اصوات توسط دولت‌ها، عامل و انگیزه‌ی اصلی برای بازنشر این تصاویر توسط مخاطبین بود. از طرفی منتشرکنندگان این کلیپ‌ها، با هر بازدید ویدئو در یوتیوب، به کسب درآمد تبلیغاتی مشغول بودند و هر ویدئو برای منتشرکننده تا هزاران دلار درآمد به همراه داشت.
مدتی نگذشت که بررسی صحت این ویدئوها از طرف افراد شکاک آغاز شد. آنالیزهای اولیه جعلی بودن اکثر این ویدئوها را نشان می‌داد. صدای مربوط به تعدادی از این کلیپ‌ها، کاملا مشابه صدای صحنه‌ای از فیلم Red State 2011 بود و تعداد دیگری از کلیپ‌ها هم صداهایی از صحنه‌ی حمله‌ی فضایی‌های سه‌پا در فیلم War Of The Worlds را بر روی یک تصویر متفاوت مونتاژ کرده بودند. برخی از این ویدئوها صداهایی مربوط به کارخانجات بود و برخی واقعا از ساز ترومپت استفاده کرده بودند!
نتیجه این بود که احتمالا اغلب این ویدئوها ساختگی و جعلی هستند. هر چند که نمی‌توانیم به یقین این ادعا را در مورد همه‌ی ویدئوها بکار بریم. ولی این موضوع جای تامل داشت که چرا انتشار این ویدئوها دقیقا بعد از اکران فیلم Red State آغاز شده بود؟ در سکانسی از این فیلم، صدای آزاردهنده و بسیار بلند ترومپت از آسمان شنیده می‌شود. دقیقا مشابه ویدئوهای یوتیوب! شنیدن چنین صداهایی تا قبل از سال ۲۰۱۱ گزارش نشده بود و بعد از انتشار اولین ویدئو و محبوب شدن این کلیپ و درآمدزایی آن برای منتشر کننده، سیل عظیمی از این ویدئوها شروع به انتشار کرد. ظاهرا همه سعی داشتند که سهمی در این بازار جدید داشته باشند. تا کنون ده‌ها ویدئو از کانادا، اوکراین، امریکا، آلمان و ... در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.
جالب اینکه در هر بار ثبت این ویدئوها، این تنها شخص فیلم‌بردار بود که مدعی شنیده شدن این اصوات میشد و هیچ‌گاه گزارشی مبنی بر اینکه مردم شهر هم چنین اصواتی را شنیده‌اند ثبت نشده است.
آخرین مورد از انتشار ویدئوهایی از این دست، به نشر یک ویدئو طی چند ساعت گذشته در شبکه‌های اجتماعی فارسی زبان برمیگردد. ویدئویی که مدعی شنیده شدن این اصوات در «بندر آستارا» می‌باشد. تحلیل ویدئو نشان می‌دهد که این ویدئو کاملا جعلی‌است و دقیقا همان صدای مربوط به ویدئوی کانادا که چند سال پیش منتشر شده بود، بر روی این ویدئو نیز مونتاژ شده است.
اما آیا جعلی بودن این مجموعه ویدئوها بدین معنی‌است که از نظر علمی امکان شنیده شدن چنین اصواتی در جو غیرممکن است؟
خیر؛ علم، پدیده‌ای شناخته شده بنام «امواج صوتی‌گرانشی» را مدل‌سازی کرده که ممکن است گاهی در شرایط خاص، باعث تولید امواج صوتی در جو شود. هر چند هیچ نمونه‌ی رسمی از چنین اصواتی تا کنون ثبت و منتشر نشده است.
پس با توجه به اثبات جعلی بودن اکثر ویدئوهای مورد بحث (از جمله ویدئوی آستارا)، می‌توان نتیجه گرفت که احتمالا هیچ کدام از این کلیپ‌ها ارتباطی به «امواج صوتی‌گرانشی» نداشته و صرفا به قصد جلب توجه و کسب درآمد تبلیغاتی، ساخته و مونتاژ شده‌اند.
نوشته: اشکان عارفی - مجله علمی ایلیاد