پیش‌بینی انفجار ستاره‌ای موسوم به خشم سرخ
مجله علمی ایلیاد - در سال ۲۰۲۲ شاهد آسمانی تماشایی خواهیم بود. دو ستاره در هم ادغام شده، تبدیل به ستاره می‌شوند و گاز اضافی را طی انفجاری که به «نواختر سرخ» معروف است، در هم فشرده می‌کنند. درخشندگیِ مثل ستاره‌ی قطبی، بعد از سیروس و وگا از درخشان‌ترین اجرام آسمان خواهد بود. این واقعه در صورت فلکی ماکیان بیش از شش ماه قابل رویت خواهد بود.
این اتفاق بسیار اثرگذار است، اما موضوعی که اهمیت بیشتری دارد این است که ما در گذشته قادر به پیش‌بینی پدیده نواختر نبودیم. اما «لارنس مولنار»، استاد ستاره‌شناسی و فیزیک کالج کالوین یک دوتایی ستاره‌ای را یافت که رفتاری غیرعادی داشتند و پیش‌بینی کرد چه اتفاقی برای آن‌ها خواهد افتاد.
این جفت جرم که KIC9832227 نامیده شدند، اخیراً با هم تماس دوتایی داشته‌اند. این تماس مربوط به دو جرم است که بسیار به هم نزدیک بوده و برخورد کردند. این جرم‌ها توسط کپلر کشف شد. نتیجه‌ی قابل انتظار، ادغام دو ستاره‌ی کوچک است که در آسمان، نمایشی بی‌صدا اجرا می‌کنند. چون هر دو ستاره‌های کوچکی هستند، دمای مورد انتظار بالا نخواهد بود. مونلار این پدیده را نواختر سرخ نام‌گذاری کرد.
مونلار از کجا می‌داند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
او پس از این اتفاقات، عنوان کرد: «این موضوع فرضیه‌ای خاص است که می‌توان آن‌را آزمایش کرد و در واقع انفجاری بزرگ است.» او و گروهش نمونه‌ای برای مشاهده‌ی «V1309» دارند که اولین بار در سال ۲۰۰۸ مشاهده شد. ستاره‌شناسان قادر بودند زمان ظهور این واقعه، نوسان نور را مشاهده کنند. در ابتدا صدای غرش‌های کوچکی در آسمان شنیده شد. سپس منظره‌ی تماشایی نورانی آشکار شد. با استفاده از اطلاعات پروژه‌ی پیش تحقیقاتی ناسا ستاره‌شناسان قادر بودند، سیر تحولات را از سال ۲۰۰۱ به بعد ردیابی کنند که تصویری بزرگ و جامع از پیشبرد اتفاقات در یک دهه فراهم می‌کرد.
آن‌ها از کجا فهمیدند که این پدیده ادغام دو ستاره است؟
V1309 پیش از انفجار درخشان شده بود. مونلار طی کنفرانسی مطبوعاتی در ۲۲۹مین نشست جامع ستاره‌شناسان آمریکا گفت: «این ستاره امروزه فعال نیست و آن‌چه که ما می بینیم دودهای ناشی از ادغام دو ستاره است.»
مونلار با استفاده از اطلاعات کپلر دریافت که KIC9832227 تقریباً با نوسان نور V1309 متناسب است. به‌نظر می‌رسد همه‌ی اندازه‌گیری‌های سرعت محوری برخورد دوتایی، پیش‌بینی شود، مونلار و همکارانش به‌واسطه‌ی هم‌تراز کردن نوسان نور، به این نتیجه رسیدند که این ادغام در سال ۲۰۲۲ میلادی به وقوع خواهد پیوست.
مونلار می‌گوید: «ما درباره‌ی درست بودن فرضیه تردید داریم، اما اولین بار است که می‌توانیم پیش‌بینی کنیم. اگر این پیش‌بینی درست باشد، به راحتی در آسمان قابل مشاهده خواهد بود. ما در سال ۲۰۲۲ برای آزمایش این فرضیه، به تلسکوپ نیازی نخواهیم داشت.»
نوشته: جان ونز
ترجمه: سوسن زارع - مجله علمی ایلیاد