منظومهی تراپیست-۱؛ پیرتر از منظومهی شمسی
مجله علمی ایلیاد - اخترشناسان آمریکایی، سن منظومهی هفت سیارهای «TRAPPIST-1»، را تخمین زدهاند و معلوم است که از منظومهی شمسی قدیمیتر است. محققان ناسا و دانشگاه ساندیگو کالیفرنیا با استفاده از انواع مختلف تحلیلها، ادعا میکنند که سن این منظومه میتواند تقریباً دو برابر سن زمین باشد.
این مطالعه که برای انتشار در مجلهی Astrophysical پذیرش شده است، بر هشت ویژگی مختلف ستارهی این منظومه تمرکز دارد. این امر به محققان اجازه داد تا ادعا کنند که این منظومه به احتمال زیاد حداقل ۵.۴ میلیارد سال و حداکثر ۹.۸ میلیارد سال سن دارد. واضح است که محدودهی سنی زیادی است، اما در حال حاضر این برآورد، اطلاعات زیادی را در مورد این منظومه آشکار میکند.
نویسندهی اول مطالعه، «آدم برگاسر»، از دانشگاه ساندیگو کالیفرنیا، در بیاینهای گفت: «نتایج ما به محدود کردن تکامل منظومهی تراپیست-۱ واقعاً کمک می کند؛ زیرا این منظومه باید تا میلیاردها سال ادامه داشته باشد. بدین معنی که سیارات باید با هم تکامل یابند، در غیر این صورت منظومه باید خیلی قبلتر از هم پاشیده میشد.»
منظومهی تراپیست-۱ از هفت ساره با اندازهای مشابه با اندازهی زمین ساخته شده است که هر یک از آنها در عرض چند روز دور ستارهی کوتوله قرمزشان میچرخند. اما مدارهای آنها در رزونانس به اصطلاح مداری، هماهنگ هستند؛ بنابراین دورههای آنها همگی متناسب با یکدیگر است. آنها آن قدر به ستارهشان نزدیک هستند که بهطور طبیعی حبس شدهاند، بنابراین یک طرف آنها همیشه روز و طرف دیگر شب است.
این آخرین برآورد، مسئلهی «حیات احتمالی» روی سیارات را پیچیدهتر میکند. سه عدد از این هفت سیاره در کمربند حیات ستاره هستند که برای زندگی عالی است؛ اما این کوتولههای قرمز در برابر خورشید کمنور و بسیار فعال است و طوفانهای ستارهای و تابشهای پرانرژی آزاد میکنند. بدیهی است که این رویداد خیلی بد است. این تحقیق به ما میگوید که این منظومه شدیداً میتواند تا میلیاردها سال باقی بماند و اینکه کوتولههای قرمز قدیمیتر نسبت به کوتولههای قرمز جوانتر معمولاً فعالیت کمتری دارند. با این حال آیا جو سیارهها میتوانسته پس از بمباران شدن شدید توسط تابشهای ستارهای، تا مدت بسیار طولانی زنده بماند؟
اینها فقط چند مفهوم پیچیدهای است که هنگام برآورد قابلیت سکونت واقعی باید در نظر بگیریم. به نظر میرسد که حیات بر روی این سیارهها بعید است، اما هیچ کس نمیتواند با قطعیت حرفی بزند و این چیزی است که آنرا جالب میکند. برگاسر افزود: «اگر حیات روی این سیارات وجود داشته باشد، من میتوانم حدس بزنم که باید حیاتی مقاوم و پرطاقت باشد، زیرا باید بتواند تا میلیاردها سال در برابر اتفاقات احتمالاً وحشتناکی در امان بماند.»
کوتولههای قرمز فوقالعاده خنک مثل ستارهی منظومهی تراپیست-۱ بسیار زیاد هستند و تا ۹۰۰ برابر سن کنونی جهان، به درخشیدن ادامه میدهند.
نوشته: آلفردو کارپیندی
ترجمه: زهرا جهانبانی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: زهرا جهانبانی - مجله علمی ایلیاد