مشاهدهی تغییراتی در خوشهی پروین
مجله علمی ایلیاد - اخترشناسان با استفاده از روش نورسنجی جدید در راستای ارتقای سطح مشاهدات تلسکوپ فضایی کپلر ناسا، موفق به انجام جامعترین مطالعه از تغییرات هفت عضو پرنور «خوشه ستارهای پروین» شدند. دکتر «تیم وایت» محقق دانشگاه آرهوس و همکارانش گفتند: «این روش جدید که نام «نورسنجی هاله» را بر آن گذاشتهاند، ساده و سریع بوده و به اختصاص پیکسل گسترده نیازی ندارد.
همچنین به ما اجازه خواهد داد تا از k2 و سایر عملیاتهای نورسنجی مثل ماهوارهی بررسی سیارههای بیگانه (TESS) به مشاهدهی ستارههای بسیار درخشان پرداخته و سایر سیارههای بیگانه را زیر نظر داشته باشیم. ما این روش را در خوشهی هفت ستارهای پروین به کار بردیم که از روشنایی قابل توجهی برخوردار هستند.»
خوشهی پروین اولین مجموعه از ستارگان بود که بهعنوان خوشهی ستارهای مورد شناسایی قرار گرفت. علیرغم ستارههای کم فروغی که در این خوشه وجود دارد، همچنان آن را بهعنوان یکی از برجستهترین خوشههای باز مطالعه شده در نظر میگیرند. اگرچه این خوشه حاوی بیش از هزار عضو است و قدمت آن به ۱۲۵ میلیون سال میرسد، اما هفت ستارهی عظیم و داغ بر آن سیطره دارند. این ستارهها عبارتند از آلسیون، اطلس، الکترا، مایا، مروپ، تایگتا و پلیون.
اکثر این هفت ستاره در زمره ستارههای دارای پالس آهسته B قرار میگیرند؛ دستهای از ستارههای متغیر که در آن روشنایی ستاره در طول روز تغییر مییابد. فراوانی این پالسها میتواند کلید کاوش چندی از فرآیندهای کمتر شناخته شده در هستهی این ستارهها باشد. پلیون، ستارهی هفتم، با بقیه ستارهها فرق دارد. نور این ستاره در دورهی منظم ۱۰ روزه نوسان میکند. مطالعات قبلی نشان داده است که مایا، چهارمین عضو پرنور خوشهی پروین، به دستهای از ستارگانی با غلظت غیرعادی برخی از عناصر شیمیایی مثل منگنز تعلق دارد. برای اینکه ببینیم آیا این مسائل مرتبط هستند یا خیر، یک سری از مشاهدات طیف سنجی با تلسکوپ هرتزاسپرانگ (SONG) به انجام رسید.
دکتر «ویکتوریا آنتوکی» عضو گروه تحقیقاتی از دانشگاه آرهوس خاطرنشان کرد: «آنچه ما دیدیم این بود که میزان روشنایی همراه با تغییراتی در قدرت جذب منگنز در اتمسفر مایا، دچار تغییر میشود. ما به این نتیجه رسیدیم که تغییرات در اثر نقطهی شیمیایی بزرگ در سطح ستاره ایجاد میشوند. با گردش ستاره در بازهی ۱۰ روزه، این نقطه ظاهر شده و از دیدهها پنهان میشود.»
دکتر وایت نیز گفت: «شصت سال قبل، اخترشناسان گمان کرده بودند که تغییرات موجود در مایا را در بازههای چند ساعته مشاهده کردهاند. لذا اعلام کردند که این اولین دستهی کاملاً جدید از ستارههای متغیر است و نام متغیرهای مایا را بر آن نهادند. اما مشاهدات ما حاکی است که مایا خودش ستارهی متغیری از نوع مایا نیست و هیچ نشانهای از گذرهای سیارهای بیگانه در این مطالعه شناسایی نشد.»
این مقاله در ماهنامه Royal Astronomical Society منتشر گردید.
نوشته: SciNews
ترجمه: منصور نقیلو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقیلو - مجله علمی ایلیاد