زلزله‌ها اهمیت فرهنگی بزرگی در دوره‌ی یونان باستان داشته‌اند.
رادیو ایلیاد
زلزله‌ها اهمیت فرهنگی بزرگی در دوره‌ی یونان باستان داشته‌اند
مجله علمی ایلیاد - بنا به گزارش «یان استوارت» استاد دانشگاه پلایموث، احتمال می‌رود مردمان یونان باستان مکان‌های مقدس خود را که قبلاً تحت تاثیر فعالیت زلزله قرار گرفته بود، کاملاً با دست ساخته باشند. پروفسور استوارت بیان کرد: «خطوط گسل ایجاد شده در اثر فعالیت زلزله در منطقه‌ی ایگان شاید باعث شده که وضعیت فرهنگی خاصی بر منطقه حکم‌فرما شود؛ یعنی فرض بر این است که آن مناطق در اثر وقوع زلزله به معابد مقدس و شهرهای بزرگ تبدیل شده‌اند.»
بر اساس گزارش اخیر محققان، دلفی، مجموعه‌ای کوه‌پایه‌ای، روزگاری خاستگاه معبدی افسانه‌ای بوده است و جایگاه خود را در نتیجه‌ی چشمه‌ای مقدس و گازهای غیرسمی نشأت گرفته از خط گسلی حاصل از زلزله در جامعه‌ی یونان باستان به‌دست آورده است. اما پروفسور استوات بر این عقیده است که دلفی شاید در این میان تنها نباشد و احتمال دارد سایر شهرها نظیر میسنا، افیسوس، سنیدوس و هیراپولیس به دلیل وجود خطوط گسل ساخته شده باشند.
پروفسور استوارت افزود: «گسل حاصل از زلزله در منطقه امری بومی بوده و برای بیش از ۳۰ سال نقشی که زلزله‌ها در ایجاد چشم‌اندازها ایجاد می‌کنند، موجب تحیر من گشته است. اما من همواره به این مسئله فکر کرده‌ام که بسیاری از مکان‌های واقع در بالای خطوط گسل چیزی بیش از یک تصادف بوده است. یونانیان باستان به چشمه‌های ایجاد شده در اثر فعالیت زلزله ارزش و احترام زیادی قائل می‌شدند؛ همچنین، ساخت معابد و شهرهای نزدیک به این مکان‌ها بسیار نظام‌مندتر از آن چیزی بوده که تصور می‌شد.»
او در ادامه خاطر نشان کرد: «با توجه به ازدیاد گسل‌های حاصل از زلزله و آثار به‌جای مانده مخروبه، مشابهت گسل‌های فعال و شهرهای باستانی در بخش‌هایی از یونان و غرب ترکیه چیز چندان تعجب‌آوری نیست. بیشتر گسل‌های زلزله موجود در منطقه باعث تخریب یا از بین رفتن ساختار و بافت خیابان‌ها و ساختمان‌ها نمی‌شوند، بلکه مستقیماً از قلب اکثر سازه‌های مقدس گذر می‌کنند.» نمونه‌های برجسته‌ای وجود دارد که از این نظریه پشتیبانی می‌کند؛ مثل خود دلفی.
در اینجا پرستش‌گاهی در سال ۳۷۳ قبل از میلاد مسیح، به دلیل ساخته شدن در همان خط گسل به‌خاطر وقوع زلزله از بین رفت. البته نمی‌توان به واقع مدعی شد که تمامی مکان‌های مقدس در یونان باستان روی خط گسل ساخته شده‌اند. همچنین، داستان‌ها و روایت‌های بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه افراد زیادی با راه یافتن به دنیای زیرزمینی به درجات و مقام‌های معنوی رسیده‌اند. برخی صاحب‌نظران بر این باورند که چنین سیستم‌های غار ایجاد شده توسط فعالیت زلزله، زمینه را برای نشر این داستان‌ها فراهم آورده است.
پروفسور استوارت افزود: «اما امروزه تمامی زلزله‌ها آثار منفی بر جای می‌گذارند و ما همیشه می‌دانیم که آنچه آن‌ها در طولانی مدت به ارمغان می‌آورند، بیشتر از چیزهایی است که با خود به نابودی می‌کشند. مردم یونان باستان انسان‌های بسیار باهوشی بودند و من مطمئنم آن‌ها به این واقعیت پی‌برده بودند و می‌خواستند همشهریان‌شان از اثرات زلزله منفعت ببرند.»
این مقاله در نشریه‌ی Proceedings of the Geologists' Association منتشر شده است.
نوشته: SciNews
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد