طوفان‌های بارانی متان در تیتان
مجله علمی ایلیاد - بر اساس تحقیقات منتشر شده در مجله‌ی Nature Geoscience، تیتان قمر زحل با طوفان‌های باران و رعدوبرق شدیدی دست و پنجه نرم می‌کند. اگرچه طوفان‌های بارانی در این قمر به‌ندرت اتفاق می‌افتند، اما بسیار فراوان‌تر از آن‌چه که اخترشناسان تصور می‌کردند، در این قمر روی می‌دهند.
دکتر «جاناتان میشل» محقق ارشد از دانشگاه کالیفرنیا خاطرنشان کرد: «من فکر می‌کردم این طوفان‌ها در هر هزار سال یک‌بار به وقوع می‌پیوندند. اما می‌شود گفت که حالا سورپرایز شده‌ام. طوفان‌ها باعث پدیدار شدن سیل‌های عظیم در عوارض سطحی تیتان می‌شوند. سطح تیتان به‌طرز قابل توجهی به سطح زمین شباهت دارد؛ به‌طوری که رودخانه‌های جاری به درون دریاچه‌های بزرگ و دریاها می‌ریزند. همچنین، این قمر ابرهای طوفانی دارد که باران‌های فصلی را به‌همراه می‌آورد. بارش باران در تیتان نه به‌صورت آب، بلکه به‌صورت متان مایع است.»
یافته‌ها حاکی از آن است که طوفان‌های بارانی متان شدید می‌توانند سطح یخی تیتان را به همان شکلی در آورند که در سطح سنگی زمین مشاهده می‌کنیم. محققان اعلام کردند: «باران های شدید در زمین می‌توانند باعث ایجاد جریان‌های بزرگی از رسوب شوند که به سطوح کم عمق نفوذ کرده و اشکال مخروط مانندی را به‌وجود بیاورند. ما دریافتیم که الگوهای محلی طوفان‌های بارانی شدید در تیتان با کشف اشکال مخروطی یاد شده ارتباط دارند؛ یعنی اشکال مخروطی در اثر طوفان‌های سیل‌آسا ایجاد گشته‌اند. بر اساس یافته‌ها، نقش بارش‌های شدید در شکل‌دهی به سطح تیتان غیرقابل انکار است. همین اصل برای مریخ نیز صدق می‌کند که اشکال مخروطی خاص خودش را دارد. درک بهتر رابطه‌ی میان بارش و سطوح سیاره می‌تواند بینش ما را نسبت به تاثیر تغییرات آب و هوایی در زمین و سایر سیاره‌ها افزایش دهد.»
محققان از شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای برای مطالعه‌ی چرخه‌ی هیدرولوژیک تیتان استفاده کردند؛ زیرا مشاهدات مربوط به بارش باران در تیتان امری سخت و دشوار است؛ با توجه به طول هر سال در تیتان، فضاپیمای کاسینی ناسا این قمر را فقط به مدت سه فصل مورد مشاهده قرار داد.
آنان دریافتند که باران عمدتاً در نزدیک قطب‌ها تجمع می‌یابد؛ در جایی که بسیاری از دریاها و دریاچه‌های تیتان واقع شده‌اند. شدیدترین طوفان‌های سیل‌آسای باران در عرض جغرافیایی ۶۰ درجه به وقوع می‌پیوندند؛ یعنی در جایی که اکثر اشکال مخروطی متمرکز هستند. یافته‌های مطالعه گویای آن است که طوفان‌های شدید به‌دلیل تفاوت‌های بزرگ میان آب و هوای سردتر و مرطوب‌تر در عرض‌های جغرافیایی بالاتر و شرایط خشک‌تر و گرم‌تر در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر به‌وجود می‌آیند.
دانشمندان در پایان گفتند: «دمای مشابه در زمین باعث ایجاد طوفان‌های شدید در عرض‌های جغرافیایی میانی می‌شود؛ طوفان‌هایی که در طول ماه‌های زمستان در قسمت اعظم آمریکای شمالی به وفور به وقوع می‌پیوندند.»
نوشته: SciNews
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد