پلاسما چیست؟

مجله علمی ایلیاد – ماده‌ی فوق‌‌العاده ‌انرژی بخش که نیروی زندگی بر روی زمین را تامین می‌کند را بشناسید. همه‌ی ما با سه حالت اصلی ماده یعنی جامدات، مایعات و گازها آشنا هستیم. حالت دیگری وجود دارد که اگرچه به خوبی شناخته نشده، اما متداول‌تر از بقیه است، «پلاسما».

این حالت از ماده زمانی شکل می‌گیرد که اتم‌های گاز با انرژی دسته‌بندی می‌شوند. کافی است آن‌ها به پروتون‌های با بار مثبت و الکترون‌های با بار منفی تقسیم‌بندی شوند. این حالت پلاسما را به رسانای الکتریسیته‌ی کارآمدی تبدیل می‌کند که باعث می‌شود به نیروهای مغناطیسی واکنش نشان دهد، دقیقاً برخلاف گازها.

 

این پدیده ممکن است عجیب به‌نظر برسد، اما در واقع  ما هر روزه این ذرات پُرانرژی را بر روی کره‌ی زمین مشاهده می‌کنیم. در اصل پلاسما مسئول ایجاد پرتوهای نوری است که ما به‌شکل آذرخش در آسمان می‌بینیم. این جرم متداول در هوا حرکت کرده و اتم‌ها را پُرانرژی کرده و آن‌‌ها را به ذرات پلاسما تبدیل می‌کند که به‌هم برخورد کرده و نور آزاد می‌کنند.

همچنین هر وقت خورشید را نگاه کنیم، پلاسما را می‌بینیم. حرارت بالا مداوماً سوخت خورشید، اتم‌های هیدروژن و هلیم  را به یون‌های مثبت و یون‌های منفی تبدیل می‌کند و از خورشیدِ کهکشان ما در منظومه‌ی شمسی پیکره‌ای سرشار از پلاسما می‌سازد. عجایب بیشتری درباره‌ی چگونگی عملکرد پلاسما وجود دارد که خواندنی هستند.

نوشته: جیمز هورتون
ترجمه: سوسن زارع - مجله علمی ایلیاد