محققان میتوانند از این روش برای شناسایی زمان و مکان دقیق شیای که به اقیانوس برخورد کرده، استفاده کنند. این روش برای مکانیابی نقطهی ورود شهابسنگها، سفینههای فضایی، ماهوارهها، فضاپیماها و ... استفاده میشود.
این روش که جزئیاتش اخیراً در مجلهی Science Report منتشر شده، بر هیدروفونها تکیه دارد؛ هیدروفنها در واقع میکروفنهایی هستند که میتوانند امواج صوتی زیر آب که از برخورد اجرام به سطح اقیانوس ناشی شدهاند را جمعآوری کنند.
امواج صوتی زیر آب امواج گرانشی صوتی یا «AGWs» نامیده میشوند. این امواج با تغییرات ناگهانی در فشار آب ایجاد میشوند و میتوانند چندین مایل در زیر سطح اقیانوس سفر کنند. دانشمندان در دانشگاه کرادیف قبلأ AGWs را جهتیابی کرده بودند تا امواج سونامی پیش تاخته را بشکنند. محققان همچنین امواج مشابه در جو را ردیابی کردند تا مسیر طوفانهای بزرگ را پیشبینی کردند.
در آزمایشگاه، محققان از هیدروفنها استفاده کردند تا AGWهایی که در اثر افتادن گویهایی در مخازن آب آزمایشگاهی تولید شدند را اندازه بگیرند. دانشمندان الگوهای مختلف موج را تجزیه و تحلیل کردند تا فرمولی پیشگیرانه را طراحی کنند. آنها دقت روششان را با استفاده از دادههای هیدروفنهای سازمان پیمان جامع تسلیحات هستهای آزمایش کردند. این هیدروفنها برای آزمایشهای شنود سلاحهای هستهای زیرآبی طراحی میشوند، اما میتوانند AGW را نیز ضبط کنند. محققان از روششان برای پیشبینی دقیق زمان و مکان زمینلرزهها در اقیانوس هند استفاده کردند.
اوساما کادری از دانشکده ریاضیات دانشگاه کاردیف به خبرگزاری گفت: «با استفاده از ردیابهای موجود در سراسر اقیانوسها و گوش دادن به امضاهای این امواج عمیق صوتی اقیانوس، روشی کاملأ جدید را برای مکانیابی اجرامی که به سطح دریا برخورد میکنند، کشف کردیم. ردیابی این امواج گرانشی صوتی دامنهی وسیعی از احتمالات را ایجاد میکند، از سقوط شهابسنگها گرفته تا تشخیص زمین لغزشها، لغزش یخچالها، موجهای طوفانی، سونامیها و امواج سرکش.»
محققان با استفاده از این روش توانستند دادههای هیدروفن را در روزی که پرواز خط هوایی مالزی MH370 بر فراز جنوب اقیانوس هند ناپدید شد ضبط کردند. تحلیل آنها جفت سیگنال ضعیفی را در نزدیکی مسیر پیشبینی شده هواپیما کشف کرد.
«دیوید کریولی» از دانشکدهی مهندسی دانشگاه کاردیف گفت: «اگرچه دو نقطه را در حدود زمان ناپدید شدن MH370 از منبعی ناشناخته مکانیابی کردیم، با قطعیت نمیتوانیم بگوییم که این نقاط با فضاپیما رابطه دارند. چیزی که میدانیم این است که هیدروفنها سیگنالهای ضعیف در این مکانها را میگیرند و این سیگنالها بر اساس محاسباتمان بر اقیانوس هند تأثیر میگذارند.»
نوشته: بروکس های ترجمه: سحر اللهوردی - مجله علمی ایلیاد