تجربهی خروج روح از بدن! علم در اینباره چه میگوید؟!
مجله علمی ایلیاد - مدتی پیش فردی در هنگام رانندگی در فرانسه، ناگهان احساس عجیبی پیدا کرد؛ او حس کرد که از اتومبیل خارج شده و از بیرون در حال نگاه کردن به جسم خود در خودرو است! این فرد، بخشی از پژوهش جدیدی شد که مشکلات «گوش داخلی» را با تجربیات «احساس خروج روح از بدن» مرتبط میکرد. این تجربیات عجیب، معمولاً به اینصورت حس میشود که آگاهی فرد از بدن خارج شده و سپس بدن خود را از بیرون مشاهده میکند. در این مطالعه، ۲۱۰ بیمار با اختلال «وستیبولار» توسط پزشکان مورد بررسی قرار گرفتند.
«سامانه وستیبولار» که شامل چند بخش مختلف در گوش داخلیست، حس تعادل و جهتگیری فضایی بدن را تولید میکند. ایجاد مشکل در این سیستم میتواند موجب سرگیجه یا احساس شناور بودن در کنار سایر نشانهها شود. «مایا اِلزیِر»، متخصص گوش، حلق و بینی در بیمارستانی در مارسیِ فرانسه، به همراه همکاران خود، شروع به بررسی بیمارانی کردند که از مشکلاتی مانند وزوز، عفونت گوش و سرگیجه رنج میبردند. در میان این بیماران، ۱۴درصد تجربهی احساس خارج شدن روح از بدن را داشتند. در مقایسه با افراد سالم و بدون اختلالات وستیبولار، که فقط ۵ درصد آنها، خروج از بدن را تجربه کردهاند.
«کریستوف لوپز»، نویسندهی اصلی این مطالعه و دانشمند عصبشناسی در دانشگاه ایکس مارسیل در فرانسه، میگوید: «بیماران مبتلا به اختلالات وستیبولار، در مقایسه با افرادی که این اختلال را ندارند، حدوداً سه برابر بیشتر خروج از بدن را تجربه میکنند. از آنجا که سیستم وستیبولار، مسئول هدایت محرکها است و احساس حرکت رو به جلو در یک خودروی شتابدار را به انسان منتقل میکند، اختلال در این سیستم میتواند در زمان حرکت، سیگنالهای متداخل و اشتباهی را به مغز ارسال کند.»
وی اضافه کرد: «ارسال سیگنالهای اشتباه در مورد حرکت بدن به مغز، باعث ایجاد سردرگمی میشود. مغز شما باید اطلاعات متضاد را درک کند. ما فکر میکنیم که سیگنالهای متضاد، نوعی ناسازگاری را ایجاد میکنند و این باعث ایجاد تصویر اشتباه از موقعیت بدن و محیط اطراف شما در مغز خواهد شد.»
در میان بیماران این پژوهش، ۲۹ نفر تجربهی «خروج از بدن» داشتند. یکی از آنها میگوید: «احساس بازگشت به بدنم، مثل سقوط از بالا به داخل یک بسته بود!» و بیمار دیگری میگوید: «من خودم را از بالا، کوچکتر میدیدم!»
این تحقیق همچنین نشان داد که بیشتر بیماران، احساس خروج از بدن را فقط پس از اولین سرگیجه، تجربه کردهاند و همانطور که لوپز توضیح داد، مشکلات سیستم وستیبولار عامل ایجاد این احساسات عجیب و غریب بوده است. تجربهی خروج از بدن، از قرنها پیش مطرح بوده و نمونهای از آن در اواخر سدهی ۱۸۰۰، گزارش شده است. یکی از مواردی که توسط متخصص گوش فرانسوی «پیتر بونیر» در سال ۱۹۰۵ به ثبت رسیده، بیمار را چنین توصیف میکند: «ناگهان من به دو انسان متفاوت تقسیم شدم! یک نفر در همان جای قبلی من بود و یک فرد جدید در سمت راست ظاهر شد، سپس ما دو نفر به هم نزدیک و با هم ترکیب شدیم و بالاخره سرگیجهام رفع شد!»
لوپز میگوید: «پزشکان معمولاً این احساس را نوعی روانپریشی توصیف میکنند. اما پژوهش جدید، نشان میدهد که حداقل در برخی موارد، وجود اختلال در سامانهی وستیبولار گوش انسان، موجب بروز این تجربه میشود.»
این مقاله در تاریخ ۸ ژوئن ۲۰۱۷ در مجلهی Cortex منتشر شده است.
نوشته: آماندا اونیون
ترجمه : یاشارمهدی شریفپور - مجله علمی ایلیاد