آینده‌ی اینترنت آزاد جهانی با سیستم بلاک‌چین چیست؟
مجله علمی ایلیاد - مقدار اطلاعاتی که از طریق اینترنت جریان می‌یابد، امکانات تازه‌ای را برای جهان عرضه کرد؛ اما نگرانی‌های جدی برای حریم خصوصی افراد هم در پی داشت. اینترنت غیرمتمرکزی که بر پایه‌ی شبکه‌ای بسیار امن باشد، می‌تواند شرایط را تغییر دهد.
اینترنت دسترسی به اطلاعات را برای همگان مقدور ساخته است. وقتی تعداد کثیری از افراد به اینترنت وصل می‌شوند، دنیایی دیجیتال در اذهان تجلی می‌یابد که تمامی افراد در آن آزاد هستند. اما این دنیای دیجیتال نمای دیگری هم دارد که نشان می‌دهد اینترنت به آرامی در حال تبدیل به نوع تازه‌ای از زندان است. در این زندان، عده‌ای از زندگی شخصی ما جاسوسی می‌کنند، به آن سَرَک می‌کشند و البته انتخاب‌های فردی ما به طریقی که از آن آگاه نیستیم، تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
غول‌های فناوری مثل گوگل و آمازون و همچنین شبکه‌های اجتماعی از قبیل فیسبوک یا توئیتر می‌دانند که اینترنت باعث شد اطلاعات شخصی به ارزشمندترین دارایی افراد تبدیل گردد. حالا برخی این فکر را در سر دارند که این قدرت نباید فقط در دست شرکت‌های اندکی باشد و در حال انجام آزمایش با فناوری‌های جدیدی هستند تا راهکاری جایگزین عرضه کنند.
در حال حاضر، محبوب‌ترین پلتفرم‌های اینترنت، از جستجوگرها گرفته تا وب‌سایت‌ها، اطلاعات شخصی کاربران را گرداوری می‌کنند؛ اطلاعاتی مثل هویت و شغل افراد. هر کاری که شما به صورت آنلاین انجام می‌دهید، ثبت می‌شود و این اطلاعات می‌تواند توسط شرکت‌ها برای پول‌سازی استفاده شود. این درست است که جمع‌آوری و استفاده از داده‌ها لزوماً کار بدی نیست. برای مثال، داده‌های رفتاری در اینترنت می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا محتوای خصوصی‌تری گسترش دهند و عده زیادی از آن استقبال می‌کنند.
اکثر خدمات آنلاین با توافقات حریم خصوصی، سعی در حفاظت از اطلاعات افراد دارند. اما زمانی که این حجم بالای اطلاعات موسوم به «داده‌های بزرگ» توسط عده‌ای انگشت‌شمار از شرکت‌ها کنترل شود، یک‌سری مشکلات نمایان می‌گردد؛ چرا که راه‌های زیادی برای نقض حریم خصوصی افراد وجود دارد؛ حتی بدون زیر پا گذاشتن قانون.
شرکت‌ها می توانند تجارب آنلاین افراد را با شیوه‌هایی مثل بررسی عادت‌های جستجوی آن‌ها کنترل نمایند. آیا می‌دانید چرا برخی تبلیغات در هر سایتی که وارد می‌شوید، پا به پای شما روی صفحه مانیتورتان ظاهر می‌شوند؟ اگر از داده‌ها برای تجسس عقاید سیاسی استفاده شود، نتایج می‌توانند شرورانه‌تر هم باشند.
بر اساس تعداد فزآینده‌ای از استارتاپ‌ها که از این نوع کنترل ساده به ستوه آمده‌اند، غیرمتمرکز کردن اینترنت تنها راه حل موجود است. اینترنت غیرمتمرکز می‌تواند راهی برای فرار از دست بازیگران بزرگی باشد که داده‌های ما را کنترل می‌کنند. یکی از راه‌های غیرمتمرکزسازی اینترنت، از طریق سیستم بلاک‌چین است. این فناوری که اساساً دفتر حساب دیجیتال معاملات به شمار می‌رود، نشان می‌دهد که چگونه ممکن است با حالتی از اشتراک‌گذاری داده‌ها کار کرد و آن داده‌ها در سیطره‌ی موسسه‌های انگشت‌شماری نباشند. در عوض، اطلاعات در سرتاسر جهان در شبکه‌ای از رایانه‌ها نگهداری می‌شوند.
به‌طور خلاصه، این چارچوب غیرمتمرکز و توزیع شده از اشتراک‌گذاری اطلاعات بسیار امن بوده و در راستای تقویت حریم خصوصی افراد می‌کوشد. «ویتالیک بوترین» موسس «اتریوم» بر این باور است که بلاک‌چین مشکل دست‌کاری اطلاعات را حل می‌کند. یکی از توسعه‌دهندگان سیستم عامل iOS و هواداران بلاک‌چین می گوید: «تا به الان، تمرکز بلاک‌چین اصولاً بر روی ارزهای دیجیتال بوده است، اما من فکر می‌کنم در سال ۲۰۱۸ توجه بیشتری به پلتفرم خواهد شد. این پلتفرم می‌تواند نقش به‌سزایی در نسل بعدی اینترنت داشته باشد.»
در حال حاضر، چندین خدمات منبع آزاد وجود دارد که در تلاش برای تحقق این امر هستند. این‌ها برنامه‌های غیرمتمرکز یا «Dapps» نام دارند و تمامی اطلاعات در این برنامه‌ها از طریق بلاک‌چین غیرمتمرکز و عمومی ذخیره می‌شود. جستجوگر «Blockstack» نمونه‌ای از این برنامه‌ها است که خود را اینترنت جدید معرفی می‌کند. Blockstack این امکان را به کاربر می‌دهد تا به برنامه‌های غیرمتمرکزی دسترسی پیدا کند که خدماتی مشابه به اکثر برنامه‌های موجود در اینترنت عادی عرضه می‌کنند.
Blockstack فهرستی از این برنامه‌ها را در وب‌سایت خودش قرار داده است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به پردازشگر واژه‌ی آنلاین «گرافیت»، مرکز سلامت شخصی به نام «آفیا»، برنامه‌ی پادکست و برنامه‌ی «ارز دیجیتال» اشاره کرد. این برنامه‌ها همگی غیرمتمرکز هستند و حریم خصوصی کاربران را مد نظر قرار می‌دهند. این برنامه‌های غیرمتمرکز هنوز جدید هستند و پلتفرم‌هایی مثل Blockstack هنوز نواقصی دارند.
موسسه‌ی «WIRED» این خدمات را از مد افتاده و دارای معایب فنی توصیف کرده است. حامیان بالقوه فناوری غیرمتمرکز آینده عبارتند از شرکت‌های معاملاتی «سکویا» و «اندرسن هاروویتز» که در گذشته از غول‌های فناوری امروز پشتیبانی می‌کردند. شاید غیرمتمرکزسازی گامی رو به جلو باشد.
نوشته: دام گلئون
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد