یک نمونه‌ی مهم آزمایشگاهی گم شد!
مجله علمی ایلیاد - جای نگرانی نیست، اما مقدار کوچکی پلوتونیوم از دانشگاه ایالتی آیداهو گم شده است. نمونه‌ی مورد نظر، یک گرم از پلوتونیوم-۲۳۹ است که تقریباً وزنی معادل یک سنجاق سر دارد. پلوتونیوم در هسته‌ی بمب «Fat Man» بود که در سال ۱۹۴۵ بر شهر ناکازاکی ژاپن انداخته شد.
این عنصر به‌صورت عادی در طبیعت یافت نمی‌شود. پلوتونیوم فقط می‌تواند در راکتورهای هسته‌ای ساخته شود؛ به همین دلیل است که هر نمونه از آن به‌طور دقیق مستند شده و کنترل می‌گردد تا اطمینان حاصل شود که به دست عوامل نادرست نیفتد.
براساس کمیسیون تنظیم هسته‌ای «NRC»، نمونه‌ی پلوتونیوم که با عنوان «AP-237» شناخته می‌شود، برای آخرین بار توسط دانشگاه آیداهو در سال ۲۰۰۴ ثبت شد و احتمال دارد در هر زمانی در این بازه گم شده باشد. در ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ بود که گم شدن آن عنصر به‌طور رسمی اعلام شد. نمونه‌های کوچک پلوتونیوم توسط محققان دانشگاه برای اندازه‌گیری تابش مورد استفاده قرار می‌گیرد. ظاهراً مسئولان دانشگاه در سال ۲۰۰۴ متوجه شدند که قسمتی از این نمونه گم شده و به همین منظور آن‌را به شکل ویژه‌ای پوشش دادند. پس از آن، از پایگاه داده‌ی رسمی مواد هسته‌ای حذف شد. هیچکس هم جای نهایی آن‌را ثبت نکرد.
«کورنلیس ون‌در‌شیف» محقق در دانشگاه ایالتی آیداهو در گفتگو با آسوشیتد پرِس بیان کرد: «متاسفانه، چون داده‌های ثبت تاریخ کافی برای بررسی مسیر به‌کارگیری ماده در سال ۲۰۰۳ وجود نداشت، منبع مورد نظر باید در فهرست گم شده قرار می‌گرفت. اگرچه نتیجه‌گیری‌های نگران کننده‌ای مطرح شده است، اما جای نگرانی چندانی وجود ندارد. براساس گمانه زنی‌ها، این عنصر برای مواد رادیواکتیو به‌کار برده شده است.»
اگرچه هنوز به‌طور کامل تایید نشده است که آیا این مورد برای مردم خطری بالقوه محسوب می‌شود یا خیر؟ اما به‌نظر می‌رسد که دقت کافی در ثبت این ماده لحاظ نشده است. حالا NRC از دانشگاه ایالتی آیداهو می‌خواهد تا ۸،۵۰۰ دلار جریمه پرداخت کند. دانشگاه ۱۳ نمونه‌ی دیگر از پلوتونیوم دارد. این نمونه‌ها باید تحویل داده شده و پروتوکل‌شان توسط NRC بررسی شود.
خبر خوب این است که حتی اگر این نمونه به‌دست عوامل نادرست بیفتد، برای ساخت بمب هسته‌ای کافی نیست. هسته‌ی پلوتونیوم در درون Fat Man تقریباً به اندازه توپ تنیس و وزنی معادل ۶.۲ کیلوگرم داشت.
نوشته: فیونا مک‌دونالد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد