دانشمندان تپه‌هایی از یخ متان در پلوتو کشف کردند!
مجله علمی ایلیاد – اکنون تصور ما از سطح سیاره‌ی کوتوله‌ی پلوتو تغییر کرده است. دانشمندان تپه‌هایی از یخ متان بر روی سطح پلوتو کشف کرده‌اند که احتمالاً از متان موجود در جو پلوتو ساخته شده‌اند. این کشف که جزئیاتش در مجله‌ی Science منتشر شده است، نشان می‌دهد که سطح پلوتو از نظر جغرافیایی متنوع‌تر و پویاتر از پیش‌بینی‌های قبلی است. البته هنوز نقش دقیق جو فشرده و کم‌فشار سیاره در شکل‌گیری این تپه‌ها مشخص نیست.
گروهی بین‌المللی از جغرافی‌دانان، فیزیک‌دانان و سیاره‌شناسان، تصاویر دقیق سیاره‌ی کوتوله‌ی پلوتو را که از ژوئیه‌ی سال ۲۰۱۵ توسط کاوشگر افق‌های نو ناسا ثبت شده بود را مورد بررسی قرار دادند. تصاویر نشان می‌دهد که در مرز دشت یخی «Sputnik Planitia» که در مقابل کوه بزرگی قرار دارد، تپه‌هایی در منطقه‌ای به وسعت تقریبی ۱۶۷ کیلومتر وجود دارند.
دانشمندان فضای بین تپه‌ها و رگه‌های ایجاد شده توسط باد را بر روی سطح پلوتو با استفاده از داده‌های عددی و طیفی تجزیه و تحلیل کردند. آن‌ها معتقد هستند که غلظت بالای متان باعث می‌شود نیتروژن جامد مستقیماً به گاز تبدیل شود و این فرآیند به عاملی برای انتقال دانه‌هایی به اندازه‌ی شن و ماسه به محیط سطحی پلوتو تبدیل می‌شود.
سپس این دانه‌ها به بادهای جوی پلوتو که سرعتی بین ۲۹ تا ۴۰ کیلومتر در ساعت دارند جابه‌جا می‌شوند. فضای بین مرز دشت یخی و کوه مجاورش، مکانی مناسب برای شکل‌گیری تپه‌های این‌چنین منظم است. دانشمندان اعتقاد دارند که این تپه‌ها به مرور و طی ۵۰۰،۰۰۰ سال شکل گرفته‌اند، البته که با توجه به ریخت‌شناسی آن‌ها و احتمال بروز یخ‌بندان‌هایی در این سیاره، امکان دارد این تپه‌ها جوان‌تر هم باشند. این تحقیق توسط دانشمندانی از دانشگاه پایموث انگلیس، دانشگاه کلن آلمان و دانشگاه بریگهام یانگ آمریکا انجام شده است.
نکته‌ی حائز اهمیت این است که درک نحوه‌ی شکل‌گیری این تپه‌ها در شرایط جوی پلوتو می‌تواند به شناخت ویژگی‌های مشابه در مناطق دیگر منظومه‌ی شمسی نیز کمک کند.
دکتر «مت تلفر» رهبری این گروه از دانشمندان را بر عهده داشت. دانشمندان این را طبیعی می‌دانند که سیاره‌ای سنگی در منظومه‌ای ستاره‌ای دارای تپه‌هایی باشد، اما انتظار کشف چنین تپه‌هایی از متان در پلوتو را نداشتند. مت تلفر می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد در پلوتو فضای کمی وجود دارد و دمای سطح آن حدود منفی 230 درجه‌ی سانتی‌گراد است، اما این تپه‌ها در واقعاً در آن‌جا وجود دارند. داده‌های کاوشگر افق‌های نو جزئیات جدیدی از پلوتو به ما داده است، اما توضیح این امر که این تپه‌ها چگونه بر روی پلوتو شکل گرفته‌اند برای ما کار دشواری بود. این قطعه‌ی دیگری از پازل تنوع و پویایی سیاره‌ای همچون پلوتو است که به‌تازگی پرده از رازهای آن برداشته شده است.»
نوشته: بروک باتینگر
ترجمه: علی عمانی – مجله علمی ایلیاد