نمای نزدیک از افق رویداد سیاهچاله با کمک ابزاری به‌نام «APEX»
مجله علمی ایلیاد - اخترشناسان در تلاش هستند تا تصویری از سایه‌ی سیاهچاله‌ای بگیرند و به پاس «تلسکوپ رادیویی آزمایش مسیریاب آتاکاما» یا همان «APEX» در حال نزدیک شدن به این هدف هستند.
۵ سال پیش، اخترشناسان تسلکوپ APEX را به ابزارهای لازم برای ورود به شبکه‌ی جهانی آنتن‌ها، موسوم به «تلسکوپ افق رویداد» مجهز کردند. افزودن APEX به این تلسکوپ اجازه داد تا مفصل‌ترین مشاهدات را از سیاهچاله‌ی غول‌پیکر A* واقع در مرکز کهکشان راه‌شیری تهیه کنند. در مجموع، این تلسکوپ توانست بر روی افق رویداد سیاهچاله که «نقطه‌ی بی‌بازگشت» هم نامیده می‌شود، زوم کنند؛ در این نقطه، کشش گرانشی سیاهچاله از سرعت نور و فراتر از آن قوی‌تر می‌شود؛ لذا هیچ ذره یا ماده‌ای نمی‌تواند از چنگال آن بگریزد. تلسکوپ افق رویداد از تکنیکی به‌نام «تداخل‌سنجی خط مبنای بلند» برای یکپارچه‌سازی آنتن‌ها در سراسر دنیا استفاده می‌کند.
«رو سِن لو» محقق در موسسه‌ی اخترشناسی رادیویی مکس پلانک در بُن آلمان، بیان کرد: «مشارکت تلسکوپ APEX در مقایسه با مشاهدات قبلی، طول بلندترین خط مبنا را تقریباً دو برابر می‌کند و وضوح بی‌نظیری پدید می‌آورد که ۳ «شعاع شوارزتشیلد» را در بر می‌گیرد.»
شعاع شوارتزشیلد، شعاعی است که بر طبق معادلات متریک برای سیاهچاله تعیین می‌شود و به شعاع افق رویداد سیاهچاله اشاره می‌کند که نظریه‌ی نسبیت عام اینشتین آن‌را پیش‌بینی کرده بود. وضوح تهیه شده با شبکه‌ی تلسکوپ افق رویداد، نزدیک‌ترین مقداری است که اخترشناسان تا به‌حال برای افق رویدادی به‌دست آورده‌اند.
اخترشناس «توماس کریشبام»، گفت: «ما به جزئیاتی در منبع رادیویی مرکزی دست یافته‌ایم که نشانه‌هایی از کوچک‌تر بودن آن نسبت به اندازه‌ی مورد انتظار قرص برافزایشی دارد. این مشاهدات بی‌سابقه به ما اجازه می‌دهند تا ساختارهای پیرامون افق رویداد را بازنگری کنیم. می‌خواهیم بفهمیم که ساختار افق رویداد چه شکلی است و تنها به نتیجه‌گیری‌های ساده اکتفا نکنیم. این بسیار جالب توجه است که ساختار حلقه مانند، مطابقت خوبی با داده‌ها دارد، اگرچه هنوز نمی‌توانیم سایر مدل‌ها را به‌طور کامل کنار بگذاریم.»
از زمان آخرین مشاهدات که جزئیات آن در مجله‌ی Astrophysical منتشر شد، شبکه‌ی تلسکوپ افق رویداد، شریک قدرتمند دیگری را هم جذب کرده است. تلسکوپ آلما در سال ۲۰۱۷ به این ماموریت ملحق شد. اخترشناسان امیدوار هستند دور بعدی مشاهدات بتواند چشم‌اندازهای جامع‌تری از افق رویداد سیاهچاله A* تهیه کند.
نوشته: بروکس های
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: منصور نقی‌لو - مجله علمی ایلیاد