یکی از رازهای ساخت مجسمه‌های جزیره‌ی ایستر فاش شد!
مجله علمی ایلیاد - کاوش‌های جدید نشان می‌دهد که ساکنین جزیره‌ی ایستر، از سیستم قرقره مانند دارای طناب و ساخت سکوها برای قرار دادن کلاه‌های سنگی بر روی سر مجسمه‌های معروف خود استفاده می‌کردند.
«کارل لیپو»، استاد انسان‌شناسی دانشگاه بینگامتن، در نشستی خبری گفت: «از میان سوالات بسیاری که در مورد گذشته‌ی جزیره‌ی ایستر وجود دارد، دو تا از آن‌ها برجسته‌تر هستند؛ چگونه مردم در قرون گذشته، چنین مجسمه‌های سنگین عظیمی را تحت عنوان، «موآی» حرکت داده‌اند و چگونه آن‌ها کلاه‌های سنگی عظیمی را تحت عنوان، «پیکائو» بر سر آن‌ها گذاشتند؟
پیکائو، سنگ‌های استوانه‌ای کلاه شکلی هستند که از سنگ اسکوریای قرمز ساخته شده و در بالای سر موآی‌ها قرار گرفته‌اند. برخی از این کلاه‌های سنگی چیزی در حدود 12 تُن وزن دارند. لیپو در ادامه‌ی سخنانش افزود: «ما دریافته‌ایم که این مردم مجسمه‌ها را با استفاده از فرآیندهای ساده‌ی مبتنی بر فیزیک، به طریقی آسان و تا حدودی پیشرفته حرکت می‌دادند. لیکن آخرین مطالعه‌ی ما مساله‌ی کلاه‌ها را مورد توجه قرار داده است. این سنگ‌های چند تنی از معدنی در همین منطقه استخراج شده، در سراسر جزیره حمل شده و به طریقی در بالای سر مجسمه‌ها قرار گرفته‌اند.
دانشمندان قبلاً تمام احتمالات مختلف، از جمله استفاده از سکوهای چوبی و ستون‌های سنگی را که ممکن بود برای قرار دادن کلاه‌های سنگی در بالای سر مجسمه به‌کار گرفته شود، در نظر گرفتند. اما آخرین کاوش این دانشمندان با داده‌های باستان‌شناسی و نحوه‌ی زندگی افراد آن دوره هم‌خوانی بیشتری دارد. «سون هیکسون»، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه ایالتی پن، در این رابطه بیان کرد: «روش‌های مختلفی ممکن است برای نقل و انتقال پیکائوها مورد استفاده قرار گرفته شده باشد.»
هیکسون و همکارانش در این باره اظهار داشتند که مردم راپا‌نیوی احتمالاً کلاه‌های سنگی را از معدن به محل مجسمه‌ها غلت داده‌اند و هنگامی که به پای مجسمه‌های موآی رسیدند، پیکائوها را با استفاده از سیستم قرقره مانند و سکوها به بالای سر مجسمه منتقل کرده‌اند. لیپو گفت: «در این سیستم طناب‌کشی، ریسمانی به دور پیکائو پیچیده می‌شد و پس از آن مردم می‌توانستند طناب را به سمت بالای مجسمه بکشند. این رویکرد تلاش‌های لازم برای غلتادن کلاه به سمت بالای سکو را کاهش می‌داد. همانند شیوه‌ی حمل مجسمه‌ها، سیستم طناب‌کشی نیز راه حلی ساده و ظریف بود که نیاز به حداقل منابع و تلاش داشت.»
این محققان بیان داشته‌اند که آخرین یافته‌های آن‌ها که در مجله‌ی Archaeological Scienceمنتشر شده است، ابتکار مردم راپانوی را بهتر اثبات می‌کند.
از لحاظ تاریخی، محققان مردم راپای‌نویی را به‌عنوان مردمی پرخاشگر و بی پروا توصیف کرده‌اند و مورخان نیز علت از هم پاشیدن جامعه ایستر را سوء‌استفاده از منابع می‌دانند. اما مطالعات جدید نشان می‌دهند که مردم ایستر در واقع بسیار آرام و صلح‌طلب بودند و با وجود منابع طبیعی محدود از سیستم‌های غذایی پایدار زمینی و دریایی خود محافظت می‌کردند. لیپو در پایان سخنانش بیان کرد: «این مردم، افراد بسیار عجیب و غریبی بودند که به شرایط زندگی در این جزیره عادت کرده بودند و از منابع محدود خود به خوبی استفاده می‌کردند، به‌طوری که توانستند دستاوردهای خود را به حداکثر برسانند و به ثبات دراز مدت دست یابند.»
نوشته: بروکس های
ترجمه: سهیلا دوست‌پژوه - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: سهیلا دوست‌پژوه - مجله علمی ایلیاد